95 ára unglingur

Ég hef stundum kallað föður minn "gamla unglinginn". Þetta með að hann sé orðinn gamall, segir sig svo sem sjálft, maðurinn kominn vel á tíræðisaldur. Unglingsnafngiftin er nú til komin einfaldlega vegna þess hve vel honum hefur tekist að viðhalda æsku sinni í anda. Hann á afskaplega létt með að gera að gamni sínu, tala þvert um hug sér til að ögra til umræðna og skopskynið er aldrei langt undan. Þessir eiginleikar hans hafa kosti og galla. Kostirnir eru þeir að hann er einstaklega auðveldur í umgengni og kvartar aldrei og kveinar. Gallarnir eru þá augljóslega sá persónueiginleiki hans að vera ekkert fjalla um líðan sína, þarfir, vonir eða væntingar. Það er eitthvað sem hann heldur mikið til hjá sjálfum sér. Hann biður ekki um aðstoð nema í ýtrustu neyð. Það hefur löngum einkennt hann að fara sínar eigin leiðir  án þess að vera mikið að ræða það. Þannig var það þegar hann kom heim einn daginn fyrir um 50 árum, akandi á brúna

Sigurður Blöndal og Skúli.

Landróvernum, splunkunýjum úr kassanum, án þess nokkur úr fjölskyldunni hefði grun um að það stæði til að kaupa bíl.
Ég held að mér sé alveg óhætt að halda því fram að pabbi sé bara ansi skemmtilegur kall, þó ekki hafi hann nú verið sérlega áberandi, eða látið mikið fara fyrir sér út á við.

Hann fæddist á Rangárlóni í Jökuldalsheiði á þessum degi árið 1918. Foreldrar hans voru þau Ingibjörg Björnsdóttir, fædd á Seyðisfirði og Magnús Jónsson frá Freyshólum ( í Vallahreppi) á Héraði. Fyrstu 4 æviár hans, bjó fjölskyldan á Rangárlóni og börnunum fjölgaði. Hann var þriðji í röð 6 systkina að komust á legg. Tveir eldri bræður hans voru Alfreð og Haraldur, en yngri en hann voru þær Björg, Sigfríður og Pálína. Um 1922 flutti fjölskyldan í Freyshóla, en þegar pabbi var 6 ára fór hann í fóstur í Mjóanes til Sigrúnar og Benedikts Blöndal. Þau stofnuðu Húsmæðraskólann á Hallormsstað nokkrum árum síðar og hann flutti þangað með þeim og ólst upp hjá þeim eftir það.

Skúli og Guðný

Um tvítugt, eftir að hafa stundað nám í Menntaskólanum á Akureyri í tvö ár, hugðist hann fylgja eftir þeim fyrirætlunum sínum að læra garðyrkju. Til að komast í það nám þurfti hann að hafa starfað í greininni í einhvern tiltekinn tíma og það varð úr að hann hóf störf hjá Stefáni og Áslaugu á Syðri-Reykjum hér í Biskupstungum. Á þeim tíma sem hann var þar mótaðist samband þeirra mömmu og þau hófu síðan búskap sinn í Hveratúni árið 1946. Ári síðar fæddist fyrsta barnið, en þau urðu 5 þegar upp var staðið.
Í Hveratúni bjuggu þau svo bara allan sinn búskap. Mamma lést árið 1991 og því hefur pabbi búið einn í ríflega tuttugu ár.
Fyrir rúmu ári flutti hann svo á Dvalar- og hjúkrunarheimilið Lund á Hellu og dvelur þar í góðu yfirlæti, gerandi að gamni sínu við konurnar.

Frá núllpunkti

VARÚÐ - RANT

Baráttan um athygli mannanna og ekki síst þeirra sem ungir eru, er í algleymingi. Það er svo margt skemmtilegt í gangi að við eigum erfitt með að velja úr því öllu: vinir okkar á Fb, snapptsjattið, Gray's Anatomy, Dr. Phil, The Biggest Loser, Happy endings, Diary of a Nymphomanic, og svo framvegis og svo framvegis.
Hver í veröldinni getur ætlast til þess, þegar við höfum svo margt skemmtilegt að velja úr, að okkur detti til hugar að gera eitthvað leiðinlegt? Jú, við lærum það með tíð og tíma, að við getum ekki treyst endalaust á að einhver borgi ofan í okkur matinn, ali upp börnin okkar, sjái um allar okkar þarfir, stórar og smáar. Við verðum víst, með góðu eða illu, að axla þá ábyrgð að sinna því sem lífið færir okkur. Það er stundum leiðinlegt og jafnvel ömurlegt eða fáránlegt, en það er samt þannig. Við reynum kannski í lengstu lög að komast hjá því að axla sjálf ábyrgðina á öllu því sem að okkur snýr - leitum leiða til að gera aðra ábyrga fyrir ýmsu eða lýsum þá seka um ýmislegt sem við eigum í raun að bera ábyrgð á sjálf.

Ég hef oft spurt sjálfan mig hvenær er réttur tími fyrir einstakling að byrja að taka ábyrgð á sjálfum sér. Sjálfsagt er það misjafnt eftir því hver á í hlut.
Það má líka spyrja hve lengi eiga foreldrar að taka á sig alla ábyrgð á börnum sínum, námi þeirra, líkamlegum þörfum og félagslegu umhverfi: öllu því sem mögulega felur í sér eitthvað leiðinlegt. Hvenær rennur upp sá tímapunktur að foreldrar sleppi takinu, losni undan ábyrgðinni, líti svo á að þeir séu búnir að skila af sér einstaklingi sem er tilbúinn að takast á við líf í heimi hinna fullorðnu?

Það er svo gaman að vera ungur og geta lifað í núinu eins og enginn sé morgundagurinn og engin fortíðin. Allir dagar eru byrjun og allir endir. Er það ekki þannig hjá dýrunum sem fylgja, væntanlega hugsunarlítið (þó ég viti nú ekki mikið um hugsun dýra), einhverjum erfðum lífsferli, þar sem megin markmiðið virðist ekki vera flóknara en það að ná sér í eitthvað að éta og fjölga sér.

Það liggur við að mér finnist að við mennirnir séum að einhverju leyti að þróast í þessa átt.
Það sem er gamalt er víst ömurlega leiðinlegt, maður elskar ekki það sem er erfitt, maður er ekkert að pæla í framtíðinni því breyting á því sem er í dag virðist óhugsandi. Lífið á að vera skemmtilegt, alltaf. Maður á að fá það sem mann langar í, núna. Það eru bara helv....tis hálfvitar sem segja manni eitthvað annað, eða krefjast einhvers annars af manni. Það er þeim að kenna ef maður getur ekki gert það sem maður vill, þegar maður vill.

Sú skoðun, að undirbúningurinn fyrir fullorðinsárin eigi að vera skemmtilegur og bara skemmtilegur, er að verða áberandi. Það er dregið í efa að einstaklingur eigi að þurfa að sanna kunnáttu sína, færni og getu með því að standa fyrir máli sínu. Það er erfitt og getur skaðað sálarlífið. Það er dregið í efa að það eiga að gera kröfu um það að grunnskólabörn eigi að geta lesið sér til gagns texta sem eru skrifaðir fyrir 60 árum. Það er dregið í efa að það sé mikilvægt að grunnskólabörn "kunni" eitthvað. Það þurfi ekkert að kunna, því þekkingin er alltaf í fingurgómunum (bara að hún sé ekki eldri en vikugömul). Það sem leggja ber áherslu á er að fólk sé fært um að leita upplýsinga um það sem það þarf á hverjum tíma. Til þess þarf lítið meira en kunna að slá á lyklaborðið.

Ég veit það vel, að það sem ég hef verið að þusa um hér að ofan, eru talsverðar alhæfingar. Það sem ég held þó að sé raunin í afar mörgu tilliti sé að málfari, lesskilningi, þekkingu á fortíðinni, skilningi á því sem framtíðin kallar á, sé að mörgu leyti mjög ábótavant.

Ég skil grunnskólann, því samkeppnin um sál og huga barna og unglinga er ójöfn, eins og svo oft er þegar barist er við óvígan her. Hvernig geta menn ætlast til að einhver læri/lesi sér til um/ fjalli um Jónas Hallgrímsson? Það er ekki einu sinni til APP um hann (eða er það?)!

Við eigum eða áttum öll foreldra, afa og ömmur, langafa og langömmur; fólk sem smátt og smátt leiddi til þess að við urðum til og síðan það sem við erum. Við verðum sjálf einhverntíma langafar eða langömmur. Munum við geta rætt við barnabörnin - nú eða barnabarnabörnin. Eigum við nokkuð að vera að pæla í því?

Kannski er ég bara að missa af öllu þessu skemmtilega. Orðinn svona "grumpy old man"

#agaleysi   #sjálfhverfa   #undanlátssemi   #gekt leiðilegt   #ömurlegt   #fáránlegt

Það hafa nú ekki margir undir þrítugu komist hingað. Ef einhverjir gerðu það, þá eru þeir í góðum málum. #meðetta.

Laugarás - Christiania

Á leið í vinnuna í morgun heyrði ég fréttaritara í Kaupmannahöfn fjalla um málefni sem tengjast Christianiu, sem var eins konar fríríki (getur verið að svo sé enn) og íbúar þar fóru sínu fram oft í trássi við það sem yfirvöld á hverjum tíma voru að stússa annarsstaðar. Þarna dafnaði menning sem vék frá norminu. Ég þykist nú ekki vita um þá sögu alla, en líklega fer að styttast í að þetta svæði í Kaupmannahöfn missi sérstöðu sína.
Það sem fréttaritarinn sagði fékk hugann ósjálfrátt til að hvarfla til stöðu mála í Laugarási, því ýmislegt var þar með sama eða svipuðum hætti og lýst var. Í famhaldinu velti ég fyrir mér fleiri sameiginlegum þáttum:

1. Íbúar Christianiu eru að eldast og barnafólk er orðið fátt. Mig grunar að meðaldur í Christianiu og Laugarási sé ekki ósvipaður. Einhvern heyrði ég segja frá því fyrir nokkru, að næsta vetur verði 1 nemandi í grunnskóla úr Laugarási.

2. Christiania hefur lengi vel heldur skorið sig úr í umhverfi sínu. Íbúarnir hafa byggt upp samfélag sem víkur talsvert frá því sem er í kring. Svæðið hefur verið nokkurskonar fríríki. Þarna er að finna talsverðan samhljóm við Laugarás, sem er nokkurskonar fríríki, en þá aðallega vegna þess að uppsveitahrepparnir, sem eiga landið, virðast ekki geta hugsað sér að standa að neinni sameiginlegri starfsemi á því, eða halda málefnum svæðisins á lofti. Hver um sig vill halda sínu sem næst sér.

3. Það orð hefur farið af Christianiu að þar neyttu menn fíkniefna umfram það sem tíðkast fyrir utan. Sannarlega hafa menn lagt stund á framleiðslu fíkniefna í Laugarási, og þannig má finna samhljóm með hverfunum tveim.

4. Í Christianiu er mikið um smáfyrirtæki sem stunda sölu og þjónustu og þar mynda fyrrum hippar kjarna þeirra íbúa sem þar hafa ílengst. Þarna er sannarlega samhljómur með því Laugarási er húsdýragarður, heimasala á grænmeti, lífræn ræktun, völundargarður og fleira af þessum toga - allt svona dálítið hippalegt.

Sannarlega er margt sem þarna er með svipuðum hætti þó stundum sé það með öfugum formerkjum.

Nú þarf ég bara að fara að heimsækja Christianiu og finna þar aftur tóninn sem mér líkar svo undur vel.

Klukknahljómur á haustmorgni

Það er meira logn en venjulega á þessum haustmorgni í Laugarási.  Það liggur við að heyrist þegar hélan bráðnar undan hikandi geislum morgunsólar sem er æ seinna á ferðinni. Slitrur af kóngulóarvef í rennunum, sölnandi laufblað á pallinum, einmana fuglstíst í lundinum.
Klukknahljómur.
Lagt við hlustir.
Virðist vera alveg venjuleg hringing, bara á óvenjulegum tíma.
Ef ég væri í sumarleyfi á sólarströnd og gæti alla jafna sofið fram á morguninn, myndi ég líklega fara ófögrum orðum um þá sem stjórnuðu klukknatökkunun, en þar sem hið síðastnefnda er ekki raunin voru einu viðbrögð mín þau, að velta fyrir mér ástæðum. Líklega er þarna bara verið að hringja til morgunandaktar. Ætli mönnum sé það nokkuð of gott, ekki síst ef morgunninn er þeirra tími.

Látum klukkurnar hringja því þær munu þagna.
Leyfum haustinu að koma  því það vorar á ný.
Fögnum lækkandi sól því hún hækkar aftur á himninum.
Fáum okkur kaffisopa, því fyrsti bollinn er bestur.

Einhverjir þunnir í dag

Myndirnar eru frá Tungnarétturm, 2011

Ég fór ekki í réttir í gær. Þar með gæti ég sett punkt og ýtt á "publish", en það ætla ég ekki að gera. Ég hef í raun aldrei farið í réttir, þannig séð. Ég hef að vísu all oft skellt mér á réttardegi í Tungnaréttir eða Reykjaréttir, en ég kalla það ekki að fara í réttir. Það er meira svona að sýna sig og sjá aðra. Það sem ég hef komist næst því sem ég kalla að fara í réttir var fyrir einhverjum áratugum, þegar ég hafði um tíma tiltekin tengsl við Torfastaði, og komst í gegnum þá klíku í að reka fé að afloknum drætti til síns heima. Það var líklega einnig í eina skiptið sem ég hef dreypt á réttamjólk í réttum.  Af rekstrinum man ég fátt (eingöngu vegna þess að það er langt síðan) utan það þegar hesturinn/hrossið/gæðingurinn.... sem var settur undir mig af þessu tilefni skellti mér utan í gaddavírsgirðingu og reif stærðar gat á réttabuxurnar mínar. Þatta var í eina skiptið sem ég hef haft gaman af að vera viðstaddur réttir. Þarna hafði ég hlutverk, en  var ekki eins og hver annar fákunnandi túristi, sem ber ekkert skynbragð á þá alvöruþrungnu gleði sem réttardegi fylgir.

Maður gerði það barnanna vegna, þegar enn voru börn á bænum, að skjótast þarna uppeftir á réttadegi. Eftir það hefur minna farið fyrir réttaferðum, og þá helst notuð sú afsökun að taka myndir. Það er sæmilega viðurkennd iðja.

Ég neita því ekki, að ég öfunda sauðfjáreigendur og fjölskyldur þeirra nokkuð af því að eiga dag sem þeir njóta svo mjög sem raun ber vitni. Mér hefur skilist að þær hefðir sem tengjast þessum degi gefi aðfangadagskvöldi ekkert eftir: fara í leitir, fara á móti safninu, ríða í réttirnar með réttapelann, draga féð í dilka, þreifa á hryggjum, skála, syngja, reka heim, belgja sig út af indælis kjötsúpunni og enda svo daginn á réttaballi fram undir morgun, fara í fjósið klukkan hálf sjö. Hvað veit ég svo sem um þetta allt? Svo mikið veit ég að þetta er nánast heilagur dagur og einnig flest sem að honum lýtur.

Á unglingsaldri gat maður skellt sér á þrjá dansleiki í réttavikunni því þá voruTungnaréttir á miðvikudegi, Hrunaréttir og Skaftholtsréttir á fimmtudegi og Reykja(Skeiða)réttir á föstudegi. Ball á hverju kvöldi við undirleik merkra hljómsveita þess tíma: Steina spil, Mána, Tríói Óskars Guðmundssonar. Þetta var mörgum erfið vika, en ógnar skemmtileg.
Réttadögunum var breytt, ekki síst til að fleiri gætu tekið þátt í gleðinni, en ýmsir bændur áttu erfitt með að sætta sig við breytingarnar, enda fannst þeim einhverjum óinnvígðum ekki koma þetta neitt við. Ég minnist þess að ef maður ætlaði að vara viðstaddur það sem raunverulega gerist í réttum, þurfti að drífa sig á fætur fyrir allar aldir - vera kominn uppeftir um áttaleytið á réttadag, að öðrum kosti var allt búið. Með tilkomu meiri túristaáherslu eru menn víst að byrja aðeins seinna.

Eins og ég nefni hér ofar, voru Reykja(Skeiða)réttir á föstudegi og þar var oft mest fjörið og mest rigningin, svona í minningunni. Mér líður seint úr minni að sjá dauðadrukkna réttagesti slást eins og hunda í einhverskonar leðjuslag. Ég reikna með að það hafi heyrt til undantekninga, en greyptist í barnsminnið.

Já - ég lét réttir framhjá mér fara þetta haustið, en samfagnaði í huganum þeim sem njóta þess að eiga svona dag sem hluta af af þeirri hringrás sem árin flytja með sér.

Hugans íþrótt og ævintýr

Ég er ekki skákmaður og þar af leiðandi ekki viðræðuhæfur um þau ævintýr sem menn geta ratað í með því að færa taflmenn fram og aftur um taflborð, drepandi mann og annann.

En ég á þessa fínu spjaldtölvu. 
Ef maður á spjaldtölvu og segir þannig A, þá þarf maður einnig að segja B með því að velja sér einhver viðeigandi (helst ókeypis) ÖPP til að koma fyrir undir fingurgómunum, í þau skipti sem maður metur sem svo að þörf sé að liðka gripinn.
Ég er sem sagt búinn að appa spjaldtölvuna mína talsvert.

Eitt appanna sem ég ákvað að skella þarna inn er skákapp, ekki síst vegna þess að mér fannst litirnir í því hæfa vel spjaldtölvunni minni, og einnig vegna þess að það kann að gefa nokkuð jákvæða mynd af mér að vera með svona app, ef einhver skyldi nú rekast inn á appasafnið mitt.

Þegar maður er búinn að fá sér app, blasir við að það þarf að nota það (app sem er ekki notað er til einskis gagns, og því ber að eyða). Ég ákvað, sem sagt að smella létt á skákappið á skjánum, og óðar breiddist það yfir allan gluggann. Ég gat þarna valið um ýmsa möguleika, en í sem stystu máli þá valdi ég að tefla á 1. stigi við appið (eða forritið sem stýrir því). Taflborðið birtist á skjánum, og ég mátti byrja, sem var augljóst, þar sem hvítu mennirnir voru mín megin á borðinu. (Ég væri að ljúga (sem er sannarlega fjarri mér), ef ég héldi því fram að ég hafi aldrei prófað svona skákforrit í tölvu, því það hef ég svo sannarlega gert, en það eru líklega ein 10 ár síðan, svo lenti ég einhverntíma í byrjun 9. áratugs síðustu aldar í að stýra skákmótum í grunnskólanum sem ég starfaði við eftir Monrad kerfi (Reykholtsskóla)). Ég kann mannganginn, og ýmis fleiri grundvallaratriði, en ég hef aldrei komist svo langt að fara að hugsa út meira en einn leik fram í tímann.

Hvað um það, sem hvítur ákvað ég að flytja fram peð um tvo reiti (veit ekki hvort það var Sikileyjarvörn). Appið brást við með því að dúndra samsvarandi svörtu peði samsvarandi vegalengd fram á borðið. Svona hélt þetta áfram þar til ég ákvað að koma drottningunni minni í leik - það var ómögulegt að hafa hana aðgerðalausa þarna í bakgrunni orrustuvallarins. Ég skellti henni á ská, nokkra reiti fram á borðið, en var ekki fyrr búinn að því, en appið skaust fram með biskupsfjanda sem mér hafði yfirsést, og steindrap drottinguna. Fyrstu viðbrögð mín (eitt sekúndubrot) voru vonbrigði með sjálfan mig og ef til vill örlítið skert sjálfsmynd. Ég vissi auðvitað að drottningin er einn mikilvægast bardagamaðurinn í skák. Ég var ótrúlega fljótur að skima um skjáinn - kann að hafa gotið auga örskamma sund í átt til fD, sem auðvitað reyndist ekkert vera að fylgjast með taflmennskunni - neðst á skjánum, mín megin, var bjargvættur minn, UNDO-takkinn. Eftir að ég hafði smellt á hann, lifnaði drottningin mín við, eins og ekkert hefði gerst, og biskupsskömmin hvarf aftur í launsátur, en nú vissi ég hvar hann var og gat haldið áfram með það í huga.

Ég ætla hreint ekki að rekja þessa skák leik fyrir leik, en mikið óskaplega reyndist hann mér vel, UNDO-takkinn og ég vann með glæsibrag og appið óskaði mér til hamingju með árangurinn.

Lifi UNDO.

Ég vona að einhverjir átti sig á hver "moralen er" með þessari sögu.

Yfirborðssprikl í örheimi

Það eru, að mér virðist, nokkrir tugir manna sem lesa þessar færslur mínar. Ég fæ nú reyndar ekki mikil viðbrögð við þeim, en það er nú líklegast bara aukaatriði. Innihald þeirra er margvíslegt: allt frá ábyrgðarlausum lýsingum á einhverjum atvikum í samskiptum okkar fD og jafnvel fjölskyldunnar allrar upp í að vera háalvarlegar pælingar um lífið og tilveruna, auðvitað af mismiklu innsæi og mannskilningi. Allt þetta verða þeir sem lesa að meðtaka á sinn hátt. (miklu fleiri sem lesa samskiptafærslurnar)  

Þessu sinni ætla ég, en ætla samt ekki, enn einu sinni að fjalla um þessa þjóð mína, sem mér finnst vaða æ grynnra. Ég ætla ekki að útiloka, að þessi sýn mín sé til komin vegna þess að aldur minn er smám saman að verða þess valdandi að mér reynist æ örðugra að halda einhverjum takti við samfélagið. Ég þarf hinsvegar ekki að viðurkenna að svo sé, nema bara þegar mér svo þóknast.

Það sem ég læt frá mér hér fyrir neðan verður að líta á sem mína sýn á heildarmynd af því hvernig samfélagið birtist mér í æ ríkari mæli. Það er fjarri því að þetta eigi við alla því auðvitað er sá hópur fólks stór sem fellur engan veginn að því sem hér um ræðir, en það er líklega einnig hópurinn sem er talaður í kaf um leið og hann opnar munninn.

Ég talaði um að mér fyndist þjóðin vera að vaða æ grynnra. Hvað á ég nú við með því?
Fjallalækurinn rennur sína leið, niður hlíðina. Hann er ekki vatnsmikill en bætir það upp með hraða rennslisins, svona hoppar og skoppar með hávaða og látum niður hlíðina, leikur sér við gras og steina sem verða á veginum, en staldrar ekki við til að taka stöðuna eða spá í framhaldið.
Fljótið, sem safnar til sín vatni víða að, liðast hljóðlaust í rólegheitum í átt til sjávar. Það heldur stöðugt áfram þó svo hreyfing þess sé vart merkjanleg. Fljótið býr yfir þeim mikilsverða eiginleika, að halda stefnunni ótrautt þrátt fyrir að ótal fjallalækir renni saman við það á leið þess til sjávar. Á meðan fjallalækurinn sér ekkert nema sinn eigin litla heima þar sem hann hoppar og skoppar niður fjallshlíðina, býr fljótið yfir heildarmynd sem það öðlast með því að safna til sín öllum lækjarsprænunum.

Þeir eru margir fjallalækirnir meðal þessarar þjóðar - hafa sjálfsagt alltaf verið, en nú má kannski segja að hver og einn þeirra hafa eignast hljóðnema sem nemur skvettur þeirra og hátalara sem varpa hljóðunum um heim allan, ef því er að skipta.

Allt í lagi. Við öll höfum um alllanga hríð átt kost á því að tjá okkur opinberlega um hvaðeina það sem okkur dettur í hug eða sem brennur á okkur. Þetta ber auðvitað að þakka. Fyrir tilstilli þessarar tækni hafa komið fram margir einstaklingar sem hafa mergt til brunns að bera - sem bera í sér eiginleika fljótsins djúpa og lygna. Fyrir tilstilli þessarar tækni hafa einnig, og í miklu meiri mæli, skotist fram einstaklingar sem ekkert hafa fram að færa nema vanstilltan hávaðann í sjálfum sér, yfirfullir af oftrú á eigin ágæti, ausandi úr sér dómum og skoðunum sem enga undirbyggingu hafa aðra en þá sem endurspeglar örheiminn sem þeir koma úr.
Hvaða hávaða er ég að tala um?
Til dæmis þennan, sem ég fann á örskotsstundu:

Einn Samfylkingarmaður ræður annan þrátt fyrir vitneskju um perra-sóðann; hvað veldur? - Líklega réði Baldur JBH m.a. þess, að báðir eru þeir Samfyllkingarmenn; og einlægir/miklir fylgismenn þess, að greiða ólöglegar kröfur Ice-save-þræla-Svavars-samninginn; sem sýnir dómgreindarleysi þeirra. -

 Það sem er dapurlegt er að Ingbjörg Sólrún gerir sér enga grein fyrir moskumálinu, ekki frekar en að hún gerði sér enga grein fyrir því að við værum ÞJÓÐIN....

Trúarbrögð eru akkilesarhæll mannkynsins. Viðbjóðurinn kraumar undir allstaðar. Á meðan þau eru við líði kemst mannkynið ekki spönn frá rassi.Eru Þjóðkirkjumenn búnir að gleyma leiðtoga sínum sem var phsycopatiskur nauðgar og pedofíll. Og það sem verra var að kirkjan vissi af því allan tímann. Mennu stungu bara undir stól og rifu kjaft. Í Jesú nafni amen. Og svo fylgja sauðirnir jarmandi í humátt á eftir.Eru Prestar ekki á launaskrá hins opinbera? Er hið opinbera með umboð frá almættinu? Hversu fáránlegt getur kjaftæðið orðið?Og hvenær munum við, líkt og bræður okkar norðmenn, þurfa að setja í landslög bann við umskurni stúlkubarna? Og hvenær byrja heiðursmorðin og sýruárásirnar?Er enginn að hugsa um stöðu kvenna í samfélaginu? Hér hefur hvað mest áunnist en Þar er enn langt í land. Stærsta afturhaldsaflið í þeim málum, sem og mannréttinadamálum öllum, eru trúarbrögð og þá sérstaklega Abrahamstrúarbrögðin öll sem eitt. Sama hvaða nöfnum þau nefnast.Burt með allt þetta helvítis kjaftæði og farið að drullast til að taka ábyrgð á eigin lífi. 

Hér að ofan veitir fólk (undir eigin nafni, eða fölsuðu) sýn inn í örheim dómhörkunnar og fávísinnar. Látum vera efnislegt innihaldið, fólk er að sjálfsögðu frjálst að því að tjá skoðanir sínar, en orðfærið er þess eðlis að skoðanirnar verða að einhverju aukaatriði, sem ekkert er með gerandi. Orðfærið eitt og sér lýsir, í mínum huga, óendanlegri fávisku þess sem ritar. Það eitt að birta nafn sitt með skrifum af þessu tagi, er með miklum ólíkindum. Svona er þetta nú samt, og þarna hefst síðan birtingarmynd þess, sem mér virðist vera að færast æ ofar í samfélagslegri umræðu. Stjórnmálamenn, gera sig æ oftar seka um að varpa fram órökstuddum dómum og dylgjum um menn og málefni - og komast æ oftar upp með það. Þeir taka að sér að bera ábyrgð á velferð þessarar þjóðar - heimilin í landinu, eins og sagt er. Þröskuldurinn sem skilur á milli ábyrgðar og ábyrgðarleysis á eigin orðum virðist stöðugt vera að lækka.

Úr hvaða jarðvegi sprettur þessi umræða dómhörku, mannfyrirlitningar, metnaðarleysis og yfirborðsmennsku?

Ja, ef ég hefði nú skotheld, vel ígrunduð og rökstudd svör við því. Ég ætla ekki að leyfa mér að fullyrða eitt né neitt um það, en það má varpa fram spurningum og það ætla ég að gera. Hver spurning kallar á aðrar spurningar, og mínar spurningar kunna að kalla fram svör sem passa ekki við lýsinguna hér fyrir ofan. Ég ætla ekki að spyrja allra þeirra spurninga sem fara um hugann, heldur tína fram þrjú sýnishorn:

1. Fyrir allmörgum árum kom fram gagnrýni á að þjóðin væri of spör á hrós. Það var gert átak í að hrósa börnum, sérstaklega með það markmið í huga, auðvitað, að efla og styrkja sjálfsmynd þeirra. Getur það verið að við höfum gengið of langt í þessum efnum? Hrósum við fyrir það sem ekki á skilið hrós? Ef svo er, hefur slíkt hrós mótað með börnum ranga mynd af eigin ágæti, komið inn hjá þeim þeirri hugmynd, að bara eitthvað væri miklu meira en nógu gott? Hefur hrósið orðið til þess að ýta undir metnaðarleysi?

2. Er það svo, að umræður í samfélaginu einkennist æ meir af yfirborðsmennsku? Við þekkjum það væntanlega flest á sjálfum okkur, að  við leitum ávallt leiða til að fá sem mest fyrir sem minnst. Við viljum komast þangað sem við ætlum að fara eins erfiðislaust og mögulegt er. Það sem er auðmelt höfðar frekar til okkar en fyrirhöfn og vesen. Er þetta í rauninni í eðli okkar?  Hvert sem svarið við þeirri spurningu er, þá hafa risið upp iðngreinar sem stuðla beinlínis að því að gera lífið sem auðveldast, bæði í mat og andlegri næringu. Ekkert vesen, þú bara réttir fram seðlana og þú færð það sem þú vilt, snyrtilega matreitt ofan í þig, hvort sem það er skyndibiti, eða amerísk sápa.   Hver er þáttur afþreyingariðnaðarins í þeirri breytingu sem við virðumst vera að verða fyrir?  Er hann smám saman að smækka heimsmynd okkar? Er það svo, að upplýsingaflæðið og samkeppnin um athygli okkar verður til þess að okkur tekst æ ver að greina kjarnann frá hisminu?

3. Hvaða þættir í umhverfi okkar kalla fram í okkur þörfina fyrir að fella órökstudda dóma yfir mönnum og málefnum? Hvað kallar fram þörfina til að úthúða fólki, sem maður þekkir ekki? Hversvegna treystum við okkur síður til að rökræða málefni en að úthúða öðrum fyrir skoðanir þeirra að jafnvel bara tilveru? Tengist þetta eitthvað þeim einfalda litla heimi sem við erum búin að búa um okkur í?  Hversvegna virðust við eiga æ erfiðara með að ræða okkur að niðurstöðu í helstu hagsmunamálum okkar allra? Erum við hvert og eitt, að verða að smásærri mynd af þjóðum heims, þar sem hver hefur sína siði, menningu og ver landamæri sín fyrir öllu sem að utan kemur?

Ætli sé ekki best þegar hér er komið, að ég finni mér tölvuleik, spili hann svo, þangað til uppáhalds ameríska sápan byrjar í sjónvarpinu, með smá pásum þar sem ég skelli inn velvöldu kommenti á DV eða hringi eftir pizzu.  Dásamlegt.

---------------------------------------

Stórt LÆK á þá sem komust hingað.