Sagan um veggspjaldið

Þessi texti, sem fjallar um aðdraganda þess að veggspjaldi, í tilefni af geðræktaarári Heilsueflandi framhaldsskóla, var komið fyrir í Menntaskólanum að Laugarvatni. Frásögnin var sett saman í tilefni af Jólahlaðborði STAMEL og ML og flutt um borð í fólksflutningabifreið GT á leiðinni frá Kvistholti í Efstadal. Ég geri ekki ráð  fyrir að neinn sem ekki er kunnugur málum í skólanum hafi gagn eða gaman af því að lesa þennan texta, en ég set hann hér eiginlega í geymslu.
En svona hljóðar þessi frásögn: 

Ég hef ágætan skilning á því að andrúmsloftið í Menntaskólanum að Laugarvatni hafi verið dálítð rafmagnað undanfarna 10 daga eða svo. Fyrir því eru góðar og gildar ástæður sem ég ætla að reyna að gera grein fyrir að hluta til á þessum vettvangi. Þetta er ef til vill áhættuatriði hjá mér, enda verð ég óhjákvæmilega að snerta ýmsa strengi sem eru mis viðkvæmir.

Þetta hófst, eins og það snýr að mér, þegar fyrir lá að hreyfingarárinu var að ljúka og geðræktarárið var framundan. Ég fór að heyra utan að mér að einhverjar breytingar væru í farvatninu á stýrihópnum. Þetta heyrði ég hvískrað í nágrannaskrifstofunni - engin bylting, en svona lítilsháttar andlitslyfting.

Formlega frétti ég ekki af neinum hrókeringum fyrr en ég fékk póstinn. Þar var almennur inngangur og í beinu framhaldi kom þetta:

Nú er verkefnið geðrækt eins og við vitum. Í ljósi verkefnisins og tengsla geðheilbrigðis við mætingar, ástundun og almenna líðan ert þú til í að .... vera í hópnum ?

Einstaklega vel undirbyggt, reyndar svo vel að ég sá enga undankomuleið – og svaraði því póstinum efnislega í lítillæti mínu, og var síðan boðin sálfræðiaðstoð í svari við svarinu.

Þarna fór boltinn að rúlla – við tók málþing um geðræktarárið þar sem kynnt var til sögunnar veggspjald, sem skólar gátu fengið sér að kostnaðarlausu – 1.30x2 – með ýmsum gagnlegum upplýsingum fyrir nemendur – ég og annað hópsfólk vorum á því að þiggja veggspjaldið. Það var ekki mikið testósterón á þessu málþingi. Hví?

Segir nú ekki af þessum málum fyrr en fyrir um þrem vikum, þegar pósturinn tilkynnti um stóran pakka á pósthúsinu á Selfossi, sem hann kæmi ekki í póstbílinn. Það var samdóma álit þeirra sem um fjölluðu innanhúss, að það væri gagnrýnisvert að senda svo stóran pakka með póstinum og ýmislegt fleira var sagt.

Segir nú ekki af þessum pakka fyrr en morgun einn þegar hann hafði ratað inn á skrifstofu skólameistara. Þarna reyndist maðurinn hafa átt leið á Selfoss á jeppanum. Þar tók hann pakkann, sem var reyndar alltof stór fyrir stórt farartækið. Það var ekki látið skipta máli, inn fór pakkinn, 1.30x2 þannig, að hann lá eftir jeppanum endilöngum og var sveigður yfir bílstjórasætið. Ég leyfi fólki síðan að ímynda sér þær aðstæður sem öðrum ökumönnum á Biskupstungnabraut og Laugarvatnsvegi voru búnar síðdegis þennan dag.

Næstu daga var minnst á þennan pakka, veggspjaldið, við og við, í skrifstofuumhverfinu. Ég fékk það dálítið á tilfinninguna að þarna væri kominn heitur pakki. Heita pakka þarf að meðhöndla gætilega, með þykkum vettlingum eða pottaleppum. Tilvera pakkans kom til umræðu á skrifstofu skólameistara, en þar gat hann augljóslega ekki átt framtíðarstað. Tilvera hans kom einnig til tals á skrifstofusvæðinu að öðru leyti. Þá jafnvel upp úr eins manns hljóði, sem viðbrögð við tölvupóstum. Dagarnir liðu og að því kom að tölvupóstar voru sendir á fleiri aðila og þar kom málið inn á mitt borð, vegna tengsla minna við geðræktarárs stýrihóp um heilsueflandi framhaldsskóla.

Þarna hófst eiginlega atburðarás sem fullvissaði mig um mikilvægi þess að halda svona geðræktarár. Ég treysti mér ekki, á þessum vettvangi til að lýsa, eða vitna í sendingarnar eða hver sagði hvað. Þarna var komið upp eitthvað, sem hljómaði svo einfalt en var samt svo flókið.

Í grunninn snerist umræðan um heppilegan stað fyrir veggspjaldið, sem var 1.30x2. Aðilar máls færðu rök fyrir skoðunum sínum og rök gegn skoðunum hinna eða hins. Ég leyfði mér að koma lítillega inn í umræðuna, ekki síst til að slá aðeins á hitann. Auðvitað fikraði ég mig varlega inn á hverasvæðið, enda beggja megin borðs, eins og reyndar í mörgum málum innanhúss. Ég leik nefnilega tveim skjöldum.

Margt væri hægt að ræða um póstsendingarnar í aðdraganda ákvörðunar um staðsetningu veggspjaldsins sem ekki er tími til að rifja upp hér, en með réttu eða röng kom þetta kvæði Gríms Thomsen, "Á Glæsivöllum", upp í hugann nokkrum sinnum:

Hjá Goðmundi á Glæsivöllum
gleði er í höll,
glymja hlátra sköll
og trúðar og leikarar leika þar um völl
en lítt er af setningi slegið.

Áfengt er mungátið
og mjöðurinn er forn,
mögnuð drykkjarhorn,
en óminnishegri og illra hóta norn
undir niðri er stiklunum þruma.

Á Grími enum góða
af gulli höfuð skín,
gamalt ber hann vín
en horns yfir öldu eiturormur gín
og enginn þolir drykkinn nema jötnar.

Goðmundur kóngur
er kurteis og hýr,
yfir köldu býr.
Fránar eru sjónir en fölur er hans hlýr
og feiknstafir svigna í brosi.

Á Glæsivöllum aldrei
með ýtum er fátt,
allt er kátt og dátt.
En bróðernið er flátt mjög og gamanið er grátt,
í góðsemi vegur þar hver annan.

Horn skella á nösum
og hnútur fljúga um borð,
hógværi fylgja orð,
en þegar brotna hausar og blóðið litar storð
brosir þá Goðmundur kóngur.

Náköld er Hemra
því Niflheimi frá
nöpur sprettur á.
En kaldara und rifjum er konungsmönnum hjá,
kalinn á hjarta þaðan slapp ég.

                                  (Grímur Thomsen)

Ekki dettur mér í hug að halda því fram að umfjöllunarefni kvæðisins eigi sér einhverja skírskotun í samskpti starfsfólks skólans. Mér fannst hinsvegar í lagi að lesa þetta kvæði í því samhengi sem er hér til umræðu, ekki síst í montvímunni eftir niðurstöður ráðuneytisúttektar.

Svo er það aftur að veggspjaldinu.

Um tíma virtist stefna í óefni með ákvörðun um staðsetninguna. Hugmyndir um staðsetningu fólu í sér mis mikla virðingu fyrir veggspjaldinu. Það má ímynda sér, t.d. að sú hugmynd að setja það upp á þröngum gangi kæmi til af reynslunni af flutningnum frá Selfossi. Við þessar aðstæður sá ég fram að að þurfa að beita mér af yfirveguðum þunga í málinu. Þarna sendi ég því frá mér tvo pósta og ég er eindregið þeirrar skoðunar að þeir hafi ráðið úrslitum um staðarvalið:

Í þeim fyrri segir svo:

Ég vil nú svo sem ekkert sérstaklega vera að velja á milli sjónarmiða að þessu leyti, en hallast þá að því að það væri skynsamlegra, í ljósi stöðu stofnunarinnar á Geðræktarári í verkefninu Heilsueflandi framhaldsskóli, að setja spjaldið á áberandi stað, sem ég á erfitt með að fallast á að gangurinn við fyrirlestrasalinn falli undir.

Í þeim síðari, sem endanlega gerði út um málið, að mínu mati, sagði ég þetta:

Föstudagsmorgunninn fíni
Er fullur af múskati,
gremju og dulitlu gríni
og geðræktarplakati.

Fyrir þá sem ekki þekkja muninn á múskati og matarsóda þá er múskat krydd sem maður notar lítið af og því má segja að þar sem vísan greinir frá morgni sem var fullur af múskati, þá hafi verið heldur mikið kryddað.

Það var ákveðið að setja veggspjaldið á vegginn á móti matsalnum. Þar með fór þetta stóra mál yfir á framkvæmdastig. Það þýðir nú samt ekki að fullrætt væri allt sem ræða þurfti.

Þar hefst í raun annar kafli frásagnar og mér er til efs að hægt sé að leggja þá frásögn á þennan hóp við þessar aðstæður.

Það sem þurfti að gera til að veggspjaldið kæmist upp var aðallega tvennt:
     A. Það þurfti að skrifa inn á það upplýsingar sem er sérstakar fyrir okkar svæði.
     B. Það þurfti að koma því á sinn stað með fagmannlegum hætti.

Í staðsetningarákvörðunarferlinu var aðeins eitt sem þurfti að ákveða, og því er lýst nokkuð hér að framan. Nú þurfti að ákveða tvennt sem síðan þurfti að framkvæma. Mér þótti vandséð hvernig það gæti gengið, enda kom í ljós að það ferli varð síst einfaldara en hitt.

Hópsformaðurinn tók saman, í talsvert löngu máli, upplýsingar um helstu stofnanir og fyrirtæki í grenndinni sem honum þótti rétt að geta á veggspjaldinu – sendi þessar þetta tillögur sínar á hópinn með óskum um athugasemdir eða fleiri tillögur, með engum árangri, en það eru nú yfirleitt örlög slíkra tölvupóstsbeiðna. Þannig stóð það mál þegar kom að því að ákveða hver skyldi rita upplýsingarnar á veggspjaldið. Þar reyndust margir kallaðir, en aðeins einn var á endanum útvalinn, en þá var staðan orðin sú, að sá sem fenginn hafði verið til að setja veggspjaldið upp (það mál var afgreitt á hinni stóru skrifstofunni) kom til að framkvæma verkið, þá hafði skriftarmálið ekki verið útkljáð, sem kostaði þar með fýluferð uppsetningarmannsins.

Það mun hafa verið skotið á stuttum fundi til að stilla saman strengi. Tími var ákveðinn, skrifarinn fékk embættið og allt var klárt. Sú yfirlýsing uppsetningarmannsins, að hann kæmi ekki fet fyrir en búð væri að ganga frá skriftinni, varð síður en svo til að tefja fyrir framkvæmd hennar.

Veggspjaldið var lagt á borð í mötuneytinu. Því næst þurfti að ræða margt:

Hve nákvæmar ættu upplýsingarnar að vera
Hvernig átti að raða þeim
Átti skriftin/letrið/upplýsingarnar að halla með tilteknum hætti
Hve stórt ætti letrið að vera, átti það kannski að vera misstórt
Átti að skrá þarna einkafyrirtæki.
Hve langan tima átti ritarinn að fá til að æfa sig.

Það má nærri geta að þetta ferli allt tók á, en ég var þarna þátttakandi í aukahlutverki, silent partner, en með tillögurétt.

Þegar settur hefur verið lokafrestur á verk þá lýkur því á lokafresti á Íslandi, ekki fyrr og ekki seinna. Þannig var það einnig með þetta verk.

Uppsetningarmaðurinn kom fet á tilsettum tíma og tókst á við sinn hluta verkefnisins af festu. Verk hans hefði ekki gengið jafn vel og raun bar vitni ef ekki hefði komið til ómetanleg aðstoð frá brytanum, sem var matarlega séð með allt á hreinu fyrir hádegisverðinn og mér, sem hef innsýn í ótrúlegustu kima mannlífsins – hokinn af reynslu og víðsýni.

Veggspjaldið er komið upp og fyrir óinnvígða gerðist að algerlega hnökra- og vesenislaust. Sagan hér að framan greinir frá litlu broti þess sem gerðist undir niðri.

Ég gæti auðveldlega tekið fyrir önnur mál sem hafa verið ofarlega í umræðunni innan stofnunarinnar að undanförnu. Það verður að bíða betri tíma. Eitt þeirra er enn á tölvupóststigi og þar er heldur bætt í en hitt.

RETARD - vel dulin örvænting (4)

Fyrstu þrjá hluta þessarar frásagnar er að finna hér.

Þar var komið sögu síðast, að við sexmenningarnir stóðum frammi fyrir því að taka einhvers konar ákvörðun og hún gat skipt sköpum um það hvort lent yrði á Íslandi á þessu mánudagssíðdegi. Þarna lá það fyrir að ef RER B lestar kæmu ekki  með tveggja mínútna millibili, nánast umsvifalaust, myndum við fjögur sem hugðumst hefja okkur til flugs kl 12:15 ekki fá þá ósk okkar uppfyllta. Þau tvö sem stefndu á vængjum málmfuglsins til höfuðborgar herraþjóðarinnar fyrrverandi áttu ekki flug fyrr en löngu síðar um daginn, svo þau þurftu ekki að svitna jafn mikið. Þau fengu þó að kenna á því síðar, eins og ég mun greina frá í nokkrum orðum síðar.
Mannhafið í iðrum Parísar reyndist stærri biti en sú Þorvaldsdætranna sem er komin á sjötugsaldur gat kyngt og því kvað hún, skýrt og skilmerkilegu upp úr með eftirfarandi:

"Við tökum leigubíl!" 

Efi okkar hinna var orðinn  það mikill á þessum tímapunkti, að þessi afdráttarlausa yfirlýsing reyndist dropinn sem fyllti mælinn eða stráið sem hryggbraut kameldýrið. Það brást enginn við yfirlýsingunni með orðum, augnaráð ferðafélaganna sagði allt sem segja þurfti. Teningnum var kastað: það yrði tekinn leigubíll. Á þeirri niðurstöðu voru þó tveir hængar:
1. Af þeim þúsundum manna sem þarna voru staddir í neðanjarðarhvelfingum mátti reikna með að, að minnsta kosti 5% tækju svipaða ákvörðun á svipuðum tíma.
2. Við höfðum verið vöruð við að taka leigubíl í París þar sem þar væri að finna tvenns konar leigubíla, sem útilokað var að greina í sundur:
   a. leigubíla sem voru opinberlega viðurkenndir.
   b. leigubíla sem voru ekki opinberlaga viðurkenndir og gátu átt það til að fara krókaleiðir með túrista til að krækja sér í meira pening -  og sem fólu í sér ýmsar aðrar hættur sem sakleysingjar geta lent í á ókunnum slóðum.
Hvað sem þessu leið hafði ákvörðun verið tekin og ferðin upp á yfirborðið hófst, upp hvern rúllustigann á fætur öðrum (guði sé lof fyrir rúllustiga, ekki síst vegna farangursins sem var síst til þess fallinn að létta þessa reynslu).

"Upp upp mín sál og allt mitt geð,
upp minn skrokkur og taska með".

Eftir því sem ofar dró, þar sem við létum leiðast áfram af skiltum með áletruninni SORTIE, sem við þekkjum betur sem EXIT, fjölgaði skiltum sem greindu frá því að við værum á leiðinni á stað þar sem væri að finna leigubíla - TAXI. Það er ekki ástæða til að eyða fleiri orðum að uppstigninguna og þar kom að við vorum komin á jarðahæð, sem sjá mátti af því, að þar voru gluggar og fyrir utan fólk og bílar. Þangað var nú stefnt.

Fyrir utan Gare du Nord lestarstöðina þurfti að átta sig á aðstæðum, eftir að hafa dvalið langdvölum neðanjarðar. Þarna kom í ljós gata og eftir henni óku bílar. Fyrstu viðbrögð mín voru að ég tldi mig geta reiknað með, að miðað við það að það er hægri umferð í Frakklandi, myndu leigubílarnir vera til taks þeim megin götunnar sem var nær stöðinni, þannig að ekki þyrfti að fara yfir götuna til að ná þeim.  Eftir því sem umhverfið skýrðist þá kom í ljós að gatan var einstefnugata og þeir leigubílar sem þarna fóru hjá tóku upp farþega hinumegin götunnar.
Eins og áður hefur verið minnst á þá lenti fD í hremmingum þar sem hún var á ákveðnum tímapunkti síðust til að fara í gegnum hlið með lestarmiðanum sínum. Þá stóð hún eftir ein á ókunnri strönd og menn geta rétt ímyndað sér hvers konar hugarangur það hafði í för með sér. Reynslan af hliðinu varð síðar til þess að hún var næstum farin ein af stað með lest sem við áttum ekki að taka.
Nú vorum við komin þar sem leigubílar beinlínis sáust taka farþega upp í. Þetta sá fD einnig og það var eins og við manninn mælt, hún tók forystuna og skeiðaði yfir götuna. Þar beið hópur manna í skipulegri röð, upp undir 100 manns, eftir því að komast í leigubíl. Leigubílarnir áttu hinsvegar ekkert sérlega oft leið þarna hjá, svo það virtist ljóst, að biðin gæti orðið löng. Þarna kom fD í fararbroddi að röðinni framanverðri í þann mund er leigubíll nam staðar og bílstjórinn, á áttræðisaldri, steig út, gekk rakleiðis að tösku fD og skellti henni í skottið.
Ég ætla ekki að reyna að lýsa svipnum á fólkinu sem þarna beið stillt og prútt í röðinni. Ég sá rétt í svip svipi undrunar, hneykslunar og fyrirlitningar sem skullu á bakin á fD þar sem hún stóð töskulaus við leigubílinn. Við hin komum í humátt á eftir, en bílstjórinn hafði ekkert gert ráð fyrir að fleiri en fD væru á ferð. Ég gaf mig hinsvegar fram með stóru ferðatöskuna, sem fór einnig í skottið. Þangað fór einnig taska fS. Þar með lokaði bílstjórinn skottinu og opnaði afturdyrnar fyrir dömunum, eins og sannur sjentilmaður. Ég fór hinsvegar götumegin að bílnum og opnaði framdyrnar. Sætið var sneisafullt af einhverjum pappírum og dóti frá bíleigandanum, enda var hann fljótur að beina því til mín að fara aftur í. Viðbrögð mín við því voru að benda honum á að við, sem með honum ætluðum, værum fjögur, en ekki þrjú. Þar með vék ánægja bílstjórans með að fá svona góðan túr. Hann snaraði sér inn í bílinn og tók í snarhasti samn staflann af pappírum og dóti úr framsætinu og skellti í einn haug á gólfið fyrir framan bílstjórasætið. Ein ferðataskan hafði ekki farið í skottið, enda bílstjórinn nú með hugann við annað en gera farþegunum gott.
Öll þessi aðgerð var talsvert streituvaldandi, þar ssem það var afskaplega mikilvægt að við kæmumst að stað áður en einhver þeirra sem stóð með reiði og hneykslunarsvip í biðröðinni léti verða af því að mótmæla, með einhverjum aðgerðum, frekjunni og óskammfeilninni sem þarna hafði birst þeim í uppítöku fD og okkar hinna. Okkur lá því á að komast af stað og fD, fS og hR skelltu sér inn í aftursætið með töskuna, sem ekki hafði farið í farangursgeymsluna í fanginu. Ég settist í framsætið, sem bílstjórinn hafði, af lítilli elskusemi, fjarlægt persónulegar eigur sínar úr.
Það var ekið af stað eftir götum Parísar, og léttirinn var meiri en orð fá lýst, en samt var einn efi eftir: var þetta viðurkenndur bíll eða gullgrafarabíll? Ég get svo sem ekki fullyrt neitt um það, en ferðin á flugvöllinn, sem tók um 40 mínútur var slysalaus og bílstjórinn sinnti sinni vinnu eins og hægt var að ætlast til. Við renndum upp að Terminal 3 um klukkustund fyrir áætlað flugtak og léttirinn var svo mikill og þakklætið í garð leigubílstjórans að hafa, í einhverjum skilningi, bjargað okkur úr fyrirsjáanlegum hremmingum, að við bættum 5 evrum við uppgefið fargjald. Eftir að úr bílnum var komið tók við þetta sem fólk gerir á flugvöllum og síðan flug í NNV þar sem við lentum næstum hálftíma á undan áætlun.
Við fréttum það síðar að RER B lestin hafi farið að ganga á ný í þann mund sem VÁvélin okkar lyfti hjólum af flugbrutinni á CDG. Ákvörðunin um leigubílaferðina öðlaðist þar með sess meðal góðra ákvarðana.

Af þeim tveim sem eftir voru, og sem stóðu ein eftir til að fást við ógnandi biðröðina og sem varla tókst að kasta kveðju á í leigubílshasarnum, er það að segja að þeirra beið æsilegur dagur, fullur af hættum þar sem þau, meðal annars, lentu nánast í slagsmálum þegar þau ætluðu að freista þess þess að komast í strætisvagn, og seinna í margvíslegri tvísýnu í tengslum við flug sitt til Kastrup flugvallar. Það er ekki mitt að greina frá öllu því sem þar bærðist í brjósti, en ég er meira en tilbúinn að flytja þá frásögn þeirra inn á þetta svæði og leyfi mér reyndar að beina þeim eindregnu tilmælum til þeirra fA og hA að setja saman góðan pistil og senda mér.

----------------------------------------

Í minningu Pöllu

Hún hefði viljað taka þátt í þessari Parísarferð.

Hver veit nema svo hafi verið? 

RETARD - vel dulin örvænting (3)

Hér birtist nú þriðji hluti þeirrar frásagnar sem hafin var hér og síðan haldið áfram hér.
Ég stóð í sal, eða öllu heldur á einhverskonar gangamótum, líklega á þriðju hæð neðanjarðar, undir ánni Signu í París. Það stóð yfir leit að lest sem myndi flytja okkur sexmenningana frá lestarstöðinni sem merkt er C á meðfylgjandi korti á lestarstöðina D (Gare du Nord). Ferðinni var heitið á Charles de Gaulle flugvöllinn.

Þegar þarna var komið sögu hafði það gerst sem ótti okkar ferðafélaganna hafði beinst að í öllum lestarferðum helgarinnar: tveir ferðafélaganna, systur á sextugsaldri, höfðu orðið viðskila við hópinn í mannþrönginni sem liðaðist um þessar neðanjarðarhvelfingar. Önnur var fD og ég sá fyrir mér líðan hennar þegar hún uppgötvaði að enginn þekktur, grásprengdur kollur var í nánd. Ég ímyndaði mér ástand hennar með svipuðum hætti og það var þegar seinni jarðskjálftinn reið yfir Suðurland árið 2000, en ég mun ekki greina frá hvernig það var þá, hér, þessu sinni. Þarna áttu systurnar tvær væntanlega ekki annan kost en fylgja straumnum áfram, án þess að hafa nokkra stjórn á nokkrum hlut (sem var nánast ómöguleg aðstaða). Þarna gátu þær hafa ímyndað sér að manngrúinn myndi beygja inn í mismunandi rangala og velt fyrir sér hvað þá væri til bragðs að taka. Við hin stóðum  á gangamótum og skyggndumst áhyggjufull yfir mannhafið sem streymdi út úr göngunum í gegnum hlið með miðana sína og framhjá hliðunum án þess að þurfa að nota miðana. Það leið og beið. Klukkan tifaði. Hvað myndum við geta tekið til bragðs ef þær kæmu ekki þarna í gegn? Hvorug var með nothæfan síma, hvorug var sérstaklega tilbúin til að tjá sig mikið á frönsku, hvorug myndi auðveldlega fara að gefa það upp  við nokkurn mann að þær væru villtar. Straumurinn hélt áfram gegnum hliðið; fólk af öllum kynþáttum stærðum og gerðum, ....... en ekki systurnar.

Auðvitað komu þær í gegn að lokum - ég var bara að æfa mig í spennusagnagerð.

Með því þær sáu ástkæra eiginmenn sína standa þarna og bíða eftir þeim, örugga höfn, hefði maður, í ljósi þeirra hremminga sem þær höfðu lent í, ímyndað sér að fögnuðurinn hefði verið mikill; hefði brotist fram í brosi sem myndi ná til alls andlitsins, hefði kannski birst í því að þær hefðu þakkað almættinu fyrir að vera hólpnar og jafnvel hjúfrað sig upp að öruggri höfn sinni, í þakklæti fyrir giftusamlegan endi þessa glæfralega ferðalags um undirdjúpin.  Það sem maður hefði getað ímyndað sér, gerðist ekki, og ég verð líklega að fara varlega í að lýsa því í smáatriðum sem gerðist við endurfundina, en það snérist í stórum dráttum um það, að staðan sem þarna hafði komið upp skrifaðist á reikning þeirra sem tókst að halda hópinn, og þá sérstaklega lestaferðastjórann. Það væri með góðum vilja hægt að skilja þessi viðbrögð ef maður léti það eftir sér að ímynda sér upplifum þeirra systra af þeirri reynslu sem þær urðu fyrir. Það urðu engin handalögmál, enda ekki þörf á; orðin og látbragðið dugðu til að leysa út örvæntinguna. Ég ráðlegg næsta hóp sem fer í svona gönguferð neðanjarðar, að útbúa leiðtogann með priki með íslenska fánanum.

Það þurfti að halda áfram. Tíminn leið og lestin varð að finnast. Göngunni var haldið áfram, skilti skoðuð, gangar gengnir, rúllustigar staðnir upp og niður. Að endingu kom hópurinn á líklegan brautarpall þar sem óvenju fáir voru fyrir. Það var auðséð á stjóranum að hann var ekki alveg viss um að þetta væri rétti staðurinn. Fljótlega renndi tveggja hæða neðanjarðarlest að stöðinni, stöðvaðist og dyrnar opnuðust. Til þess að tryggja að sagan um aðskilnaðinn við hópinn endurtæki sig ekki, dreif fD sig upp í lestina um leið og hún spurði; "Eigum við ekki að fara upp í þessa?" Þá kom flautið sem gefur til kynna að dyrnar séu að fara að lokast, fD fyrir innan og hópurinn að öðru leyti fyrir utan. Í þann sama mund gaf stjórinn það til kynna með ákveðnum hætti að ekki væri þetta rétta lestin og fD slapp naumlega út áður en dyrnar lokuðust og tveggja hæða ferlíkið hvarf inn í göngin framundan; eitthvert út í niðdimma óvissuna.  Það getur hver maður ímyndað sér hvað hefði gerst ef lestin hefði farið af stað með fD, eina ferðafélaganna, innanborðs. Ég held að jarðskjálftinn árið 2000 hefði bliknað í þeim samanburði.
Þá lá það fyrir að enn þurfti að leita að lest sem myndi að öllum líkindum flytja okkur til D (Gare du Nord). Enn hófst gangan og var með sama hætti og áður, nema nú var hópurinn þéttur, nánast hékk þar hver í öðrum. Þar kom, að lestin fannst og tíminn leið. Þessi reyndist full af fólki og það var talið upp að sex.
Skömmu síðar var rennt inn í Gare du Nord, en eins og hver maður getur séð á kortinu þá mætast þar margar lestar og þá eins og auðvelt er að ímynda sér, á mörgum hæðum neðanjarðar. Það sem þarna lá fyrir var að finna aftur RER B - sem er eina lestin sem gengur út á áður nefndan flugvöll. Það var í sjálfu sér ekki flókið og fólksstraumurinn lá allur í þá átt. Það er auðveldlega hægt að ímynda sér að þegar lestar sem á örfárra mínútna fresti, eiga að flytja mikinn mannfjölda milli tveggja staða, stöðvast í langan tíma. Fólkið sem ætlaði með þeim gufar ekki bara upp. Það fær leiðbeiningar í hátalarakerfum og afskaplega stór hluti fylgir þessum leiðbeiningum og með þeim augljósu afleiðingum að úr verður mikið mannhaf. Það var þannig þarna einnig.  Þegar sexmenningarnir, við, renndum niður stútfullan rúllustigann sem bar okkur að brautarpallinum þar sem ætlunin var að taka RER B út á flugvöll, blasti við slíkt mannhaf að það virtist ljóst að 10 RER B lestar myndu varla duga til að grynnka á fjöldanum og tíminn leið, og á skiltum stóð RER B RETARD.   Ef við ætluðum að ná í flugið sem færi kl 12:15 var þarna kominn tími stórra ákvarðana.

Niðurlag frásagnarinnar mun greina frá æsilegum lokaþætti ferðarinnar út á CDG - flugvöllinn. (Fyrir þá sem ekki vita (fA) er CDG skammstöfun á Charles de Gaulle.

RETARD - vel dulin örvænting (2)

Þegar frásögninni lauk síðast, var staðan sú að ferðafélagarnir sex voru komnir um borð í RER B lest á lestarstöðinni Port-Royal (merkt A á meðfylgjandi korti) sem átti að flytja þá á Charles de Gaulle flugvöllinn, en þaðan skyldi haldið með flugi langt norður á bóginn til landsins kalda og bláa kl 12:15 að staðartíma. Þetta þýddi að innritun átti að hefjast kl. 10:15. Þegar hér var komið var kl. rúmlega 9:00, þannig að það var góður tími til stefnu, lestarferðin átti ekki að taka nema 25-30 mínútur og gönguferðin frá lestinni út í Terminal 3 kannski 15 mínútur í viðbót. Allt var þetta nákvæmlega skipulagt, enda hópurinn þannig samsettur að óvissa var ekki valkostur.

Nú mátti lestin fara af stað; bruna með okkur síðasta spölinn. Hún gerði það samt ekki og við reiknuðum með því, bæði með orðum, svipbrigðum og látbragði, að þarna væru um að ræða tímajöfnun. Vissulega heyrðist glymjandi rödd í hátalara, sem ég, þó ég hafi nú vald á grunnatriðum í frönsku, skildi auðvitað hreint ekki. Það var eitthvert óvenjulegt yfirbragð yfir farþegunum í sneisafullum lestarvagninum og þar kom eftir talsverðan tíma, að lestarfararstjóri okkar innti hóp nokkuð órólegra Svía eftir því hvað væri um að vera og fékk þær upplýsingar að um væri að ræða seinkun vegna bilunar einhversstaðar og að það lægi ekki fyrir hvar sú bilun væri, hvers eðlis eða hvenær viðgerð yrði lokið. Það gætti orðið stutt í það, nú eða langt. 

Áfram leið tíminn án þess lestin héldi af stað og svo fór að Svíarnir tóku þá ákvörðun að yfirgefa hana með farangur sinn. Nokkrir fleiri gerðu það sama, en það bættust jafnmargir við, svo það virtist nú engin ástæða til að örvænta. Nokkrum mínútum eftir að Svíarnir hurfu á braut, heyrðist flautuhljóð og skömmu síðar lokuðust dyrnar á lestarvagninum og beint í kjölfarið á því lagði lestin af stað frá Port-Royal (A). Ekki neita ég því að léttirinn var talsverður, og ég neita því ekki heldur að mér varð hugsað til Svíabjánanna sem höfðu ekki þolinmæði til að bíða með okkur hinum. Ég taldi víst að nú væru þeir að rembast við að ná sér í leigubíl einhversstaðar meðan við brunuðum fyrirhafnarlaust á áfangastað (E) .

Ekki get ég nú kinnroðalaust fullyrt að ég hafi verið þess fullviss að allt væri komið í lag þegar þarna var komið, ekki síst vegna þess að lestin virtist fara óvenju hægt yfir. Maður hefði nú haldið að nú lægi á að koma farþegunum fljótt og örugglega á áfangastað, en svo virtist ekki vera.

Innan nokkurra mínútna hægði lestin á sér og stöðvaðist loks á Luxembourg stöðinni (B), en sú er í rúmlega eins kilómetra fjarlægð frá Port-Royal. Dyrnar opnuðust, fólk fór út og fólk kom inn, en svo gerðist ekkert utan það, að röddin hélt áfram að glymja í hátölurunum og fólkið hélt áfram að horfa hvert á annað og spyrja hvert annað, ef það skildi hvert annað, á annað borð. 

Við þær aðstæður sem þarna voru komnar upp var farin að renna, í það minnsta ein gríma á sexmenningana, en enginn var tilbúinn að kveða upp úr með hvað rétt væri að taka til bragðs, enda tímaþröngin ekki orðinn tilfinnanleg ennþá. Röddin talaði og á ljósaskilti fyrir utan lestina sá ég nú að stóð RER B (nafnið á lestinni) RETARD, en það kom og fór. (retard á frönsku merkir ekki að einhver sé seinþroska, heldur að um sé að ræða töf, sem á ensku myndi vera delay).  Fólkinu í lestinni fækkaði heldur meira en því fjölgaði og nú voru þeir sem rólegastir voru í okkar hópi búnir að ná sér í sæti, en hinir stóðu og störðu með óræðu augnaráði á umhverfið. Það var þó ekki erfitt að ímynda sér hvaða hugsanir það voru sem helst sóttu á huga þeirra.

Eftir 15 mínútna  kyrrstöðu á B kom flautið loks og í kjölfarið lokuðust dyrnar og lestin fór á hreyfingu. Næsta stöð var  St. Michel Notre Dame (C), en hún er nánast undir Signu, rétt hjá Vorrar frúar kirkjunni og þangað þokaðist lestin nú. Þessar lestar eru ógnar langar, líklega í það minnsta 70-100 metrar, og oftast sneisafullar af fólki. 

Svo sem við var að búast nam lestin okkar staðar á C, en þar er eitthvert fjölsóttasta ferðamannasvæði Parísar. Þar rétt hjá er áðurnefnd kirkja kroppinbaksins Quasimodo, Louvre safnið og Pompidou safnið og listamiðstöðin, svo eitthvað sé nefnt.  Dyrnar opnuðust, röddin glumdi og á skilti á vegg fyrir utan tilkynnti um RETARD. Nú fóru talsvert miklu fleiri farþegar út en komu inn. Við þessar aðstæður og þar sem það var að byrja að þrengjast um tíma virtist það vera að verða ljóst að það væri orðin þörf á aðgerðum af einhverju tagi. Ég spurði mann sem sat á móti mér, og sem greinilega skildi það sem röddin hafði yfir, aftur og aftur, hvort hann talaði ensku, sem hann kvaðst gera. Hann sagði að röddin réðlegði farþegum að fara úr lestinni og taka aðra lest (metró) sem myndi fara með farþega út á Gare du Nord (D). Viðmælandi minn sagði að röddin segði að bilunin fælist í einhverjum vanda við að stilla rauð ljós einhversstaðar og það væri einhverskonar umferðateppa lesta í neðanjarðargöngum. Það lá ekki fyrir hvenær úr þessu greiddist, en það væru meiri líkur á að komast á áfangastað með því að koma sér á lestarstöðina sem merkt er D á kortinu.

Það var svo einhverju síðar (mínútur voru að byrja að skipta máli, en óvissan um hvað bragðs skyldi taka yfirtók huga ferðalanganna og mínútutalningin lét því í minni pokann) að sú afdrifaríka ákvörðun var tekin að yfirgefa lestina með allan farangurinn og freista þess að finna lest sem færi með okkur á Gare du Nord (D). Að þessari ákvörðun tekinni, beindust sjónar ákveðið á lestafararstjóra hópsins, sem hafði pakkað lestakortinu sínu niður með öðrum farangri. Nú var ekki um annað að ræða en lesa skilti á veggjum. Og það var haldið af stað. 

Leiðin lá dýpra niður í jörðina í rúllustigum, svo upp aftur, svo niður aftur. Þar á milli voru gangar. Sexmenningarnir voru duglegir að telja, því ef einhver yrði viðskila vissi enginn hvernig það gæti endað. Fólksmergðin þéttist og allir virtust á sömu leið, niður í jörðina, upp úr henni og niður í hana aftur, enn neðar. Fremstur fór lestarfararstjórinn, sem eðlilega beindi allri sinni athygli að skiltum sem vísað gætu veginn. Hinir fylgdu á eftir og þurftu ekki að einbeita sér að neinu nema að missa ekki sjónar af leiðtoganum. Ekki leið á ofboðslega löngu áður en komið var í gang sem á var beygja og þarna rann mannmergðin eins og neðanjarðarfljót í gegnum enn eitt hliðið. Ég hafði það meginmarkmið að fylgjast með lestastjórnum og gætti þess að missa aldrei sjónar á honum. Ég hafði hinsvegar enga stjórn á því hver hratt ég færi, eða í hvað átt. Ég var hluti af fljóti sem liðaðst einhversstaðar undir stórfljótinu Signu. Á þessum tímapunkti vissi ég ekki hvar aðrir ferðafélagar en leiðtoginn voru staddir, treysti því að þeir fylgdu  okkur fast eftir. Loks komum við að áðurnefndu hliði, en þar var hægt að fara í gegn án þess að stinga miða í rauf, þó svo það væri einnig valkostur. Fyrir innan hliðið var síðan sæmilega stór salur og þar beið leiðtoginn nú eftir að við hin kæmum í gegnum hliðið. Ég kom og tveir aðrir, en þá vantaði tvær systur. Fólksstraumurinn rann í gegnum hliðið, en engar systur, það leið og beið. 

Höfðu þær tekið ranga beygju einhversstaðar?

Höfðu þær orðið viðskila hvor við aðara? 

Höfðu þær fyllst örvæntingu og hreinlega örmagnast í einhverju skoti? 

Höfðu þær kannski fundið lestina sem við leituðum að?

Þessum spurningum og fleirum verður svarað í næstu færslu.

RETARD - vel dulin örvænting (1)

Það var mánudagmorgunn í París. Íbúðin okkar ferðafélaganna á Boulevard Montparnasse nr. 167 taldist vera orðin í viðunandi ástandi og allt okkar hafurtask komið í töskurnar. Það var komið að heimferð eftir afskaplega góða, en stutta og erfiða helgarferð. Framundan var að rölta 50 metrana út á lestarstöðina Port-Royal (merkt A), taka þar RER B lestina, sem síðan átti að flytja okkur út á Charles de Gaulle flugvöllinn (merkt E). Við vorum tímanlega í því, mætt á lestarstöðina kl. 8:45 til að við yrðum örugglega komin út á flugvöll þegar innritun skyldi hefjast kl. 10:15. Í þeim sex manna hópi sem þarna var um að ræða, var fólk sem á erfitt með að þola mikla óvissu, eins og margoft sýndi sig í skoðunarferðum helgarinnar, samanber það að algengasta spurningin var: "Hvað er svo planið?", jafnvel þegar það var ekkert plan. Þá var í hópnum aðeins einn sem bar skynbragð á það hvernig svona lestakerfi virka, og hafði ávallt við höndina bók með kortinu sem er hér til vinstri. Honum tókst ávallt, utan einu sinni að sjá til þess að hópurinn fyndi réttu lestina, en í þetta eina skipti var honum vorkunn, þar sem sú ferð var farin eftir langan og erfiðan dag, auk lítilsháttar smökkunar á rauðu Bordaux.  Á þessum morgni hafði hann pakkað kortabókinni niður með öðrum farangri, enda ekki um að ræða nema eina, einfalda lestarferð frá A (Port-Royal) til E (Charles de Gaulle) (bláa línan á kortinu).

Allt klárt, hópurinn kominn með miðana sína, sem voru keyptir í sjálfsalanum á Port-Royal. Þá var bara að renna miðunum í gegnum raufina á hliðinu inn í stöðina og bíða eftir lestinni. fD átti ekki í góðu sambandi við þessi hlið í ferðinni, sem orsakaðist af því, að eitt hliðið, snemma í ferðinni, hleypti henni ekki í gegn, en þá vildi svo illa til að hún var síðust til að beita miðanum og allir ferðafélagarnir komnir heilu og höldnu i gegn. Það má ímynda sér þá skelfingu að vera ein eftir á einhverri lestarstöð djúpt í iðrum Parísar. Auðvitað komst hún í gegn með hjálp góðra manna, en eftir þetta gerði hún ávallt þá skýlausu kröfu að vera meðal þeirra fyrstu úr hópnum til að fara í gegnum svona hlið, en ávallt bar allt fas hennar með sér nístandi kvíðann áður en miðinn fór í raufina og síðan ódulinn léttinn þegar hliðið hleypti henni í gegn.

Jæja, þá ætti allur bakgrunnur þess sem framundan var að vera klár. Hópurinn var klár, miðarnir keyptir, hver með sína tösku, fólkið farið að rifja upp gönguferðina sem beið, frá lestarstöðinni á flugvellinum út í Terminal 3 - það átti ekkert að geta klikka, enda hefði ástandið í hópnum verið talsvert þungbúið, ef einhverjir endar væru óhnýttir.

Miðunum var rennt í raufarnar á hliðunum í Port-Royal, og fD var meðal þeira fyrstu í gegn. Allir kátir. Fljótlega sáum við hvar lestin stóð við pallinn og því tókum við til fótanna til að missa ekki af henni. Opnar lestardyrnar buðu okkur velkomin og þear inn var komi var talið upp að sex. Allt pottþétt.

Ekki ætla ég að hafa orð á þeirri atburðarás sem fór gang í kjölfarið, fyrr en í næsta þætti þessarar frásagnar.

stey tjúnd.

Gamall heimur og nýr (2)

Það er nú að verða langt síðan fyrri hluti þessarar umfjöllunar um gönguferð í höfuðborginni var settur hér inn og það liggur við að það sé farið að fenna yfir fínustu smáatriðin í þeirri ferð. En það er nú svo að ef maður segir A þá verður að koma B á eftir og því held ég áfram þar sem frá var horfið.
Við fD vorum komin í Álfheima í gönguferðinni og okkur fannst, að nokkrum hluta til, að þar værum við komin heim. Það má segja að þar höfum við hafið sjálfstætt líf okkar saman í blokkaríbúð í Álfheimum 36, 4. hæð til vinstri í upphafi árs1977. Þá höfðum við búið eitt ár inni á tengdaforeldrum mínum í Kópavogi og hjá vinkonu okkar henni Guðrúnu á Silfurteigi 2.

Það sem merkt er með gulu
eru taldir vera gluggarnir
á umræddri íbúð áð Álfheimum 36.

Íbúðin í Álfheimunum var í eigu þeirra Sigrúnar og Bergsteins, foreldra Ara, mágs míns og þar fengum við að vera í einhvern tíma áður en sú íbúð var seld. Skömmu eftir að við fluttum þarna inn fæddist frumburðurinn. Hann var nú ekki rólegasta barn sem foreldrar gætu eignast og vegna þess hve lítið hann eyddi tímanum í svefn þroskaðist hann hratt, líflegur og skemmtilegur. Það má segja að tíminn í Álfheimum 36 hafi verið ákveðin eldskírn fyrir okkur sem fullorðna, ábyrga, sjálfstæða einstaklinga, eða svo verður maður líta á þá reynslu.

Svo fluttum við úr þessu hverfi, en sökum þess hve við bjuggum á mörgum stöðum í þau 4 ár sem við gistum höfuðborgarsvæðið, virðist fara á milli mála hve lengi var búið á hverjum stað, og jafnvel í hvaða röð staðirnir voru. Það stefnir í að þetta þurfi að rannsaka betur.  Á þessum tíma telst mér til að við höfum búið á 5 stöðum. Ég er sannfærður um að ekki hafi farið svo vegna þess að við værum neitt sérstaklega slæmir leigjendur.

Hvað um það, Álfheimarnir vöktu upp minningar þarna á gönguferðinni sem svo hélt áfram á þessum fagra haustdegi. Næsti áfangastaður var Glæsibær, þar sem reyndist vera hið ágætasta kaffihús og staður til að setjast niður og safna kröftum fyrir næsta legg göngunnar.
Að innbyrtu kaffi og einhverju brauðmeti, lá leiðin í Skeifuna. Þar sem fyrir lá að við þyrftum að eyða talsverðum tíma, hugðumst við líta í verslanir í leiðinni, og ég sá fljótlega eina, sem hefur allskyns raftæki á boðstólnum. fD sá aðra sem vill selja annað, s.s. fatnað og glingur af ýmsu tagi, og auðvitað fórum við þangað - hverjum hefði svo sem dottið annað í hug? Í framhaldi af þessari var síðan farið í aðrar svipaðar og sem seldu ekki raftæki.
Þá var komið að því að feta nýja slóð. Það gekk ótrúlega vel að finna göngubrúna yfir Miklubraut og það var bara nokkuð sérstök tilfinning að ganga yfir hana. Í beinu framhaldi af því lá leið um það hverfi borgarinnar þar sem götunöfnin enda á gerði eða garður og síðan um götur sem enda á leiti. Á þessari leið bar það helst til tíðinda að á sá fyrsta sinni hvar Grensásdeild er til húsa og það fannst mér heilmikil uppgötvun. Leggurinn endaði í Kringlunni. Um þann áningarstað segi ég ekkert, utan það að þar álpaðist ég til að kaupa útsölubækur sem ég þurfti síðan að rogast með það sem eftir lifði gönguferðarinnar. Í stað þess að setjast að snæðingi í glamrinu í Kringlunni var stefnan sett á veitingastað sem selur kjúklinga á Grensásvegi. Til að komast þangað þurftum við að ganga aftur yfir Miklubraut á göngubrú og þar með endurupplifðum við slíkt ævintýri.

Ekkert sérstakt bar til tíðinda á þessari leið, utan tvennt: við sáum heim í Álftamýri 42 þar sem við áttum viðdvöl á höfuðborgarárunum og við létum verða af því að líta hinn sérstaka heim sem Góði hirðirinn í Fellsmúla er. Ég gæti auðveldlega týnt mér í þeirri veröld sem þar blasti við, en nú var að styttast í að Qashqai væri tilbúinn, svo áfram var haldið, með tóman maga eftir mikla brennslu.
Eftir seðjandi kjúklingamáltíð á þannig veitingastað, röltum við síðasta spölinn upp Ármúlann, þar sem rauða drottningin beið, svo skínandi fín að það lá við að sólgleraugu væru við hæfi.

Segir nú ekki meira af 10 km göngu um höfuðborgarsvæðið.
Þakkir séu já.is og Google streetview fyrir myndir - svo ekki sé nú minnst á sjálfan mig.