29 júlí, 2020

Í náttúrulegu umhverfi

Ég treysti mér tl að fullyrða, að náttúrulegt umhverfi mitt er harla fábrotið, ef það er þá yfirleitt fyrir hendi. Þannig er það með okkur flest, sem nú byggjum þessa jörð. 
Ekki ætla ég hér að reyna að skilgreina hvað náttúrulegt umhverfi er, utan það að halda því fram, að nátturulegt sé það umhverfi, sem maðurinn hefur ekki tekið sig til og breytt í sína þágu. Þar með er bara til náttúrulegt umhverfi þar sem mannshöndin hefur í engu komið að.  Þróunin hefur verið sú gegnum allan þann tíma sem maðurinn  hefur gengið á þessari jörð okkar, að hann hefur í æ ríkari mæli verið að beisla náttúruna í sína þágu með einhverjum hætti. Lengi framan af var þessi þróun tiltölulega hæg, en á tuttugustu öldinni fór manninum að takast að beisla náttúruna æ meir og æ hraðar. Eftir því sem hann náði betri tökum á henni, fjölgaði hann sér æ hraðar og nú er svo komið, að upp rísa hópar sem krefjast þess að nýtingu mannsins á náttúrunni verði settar skorður. Ekki veit ég það, en mig grunar að það sé við það að verða of seint að gera nokkuð í málinu, þar sem ríkir hagsmunir kalla á að enn skuli hún nýtt til enn meiri hagnaðar og velsældar mannsins. 

---------------------------

Þessi inngangur átti ekkert að verða svona, en það er oft þannig, að þegar ég ætla að taka eitthvert efni fyrir, þá finnst mér að ég þurfi að setja það í einhverskonar samhengi. Ég ætlaði nefnilega að fjalla um náttúrulegt umhverfi dýra annarsvegar og það tilbúna umhverfi sem nútímamaðurinn er í hinsvegar og samspilið þarna á milli - hvernig svo sem það tekst nú, enda yfirgripsmikið málefni og ekki auðmeðfarið.

Tekið af: 
Á sama tíma og maðurinn færist fjær öllu því sem náttúrulegt getur talist, þykist hann geta, í æ meiri mæli, lesið yfir samferðamönnum sínum um náttúruna og náttúrulegt umhverfi. Þarna koma svokallaðir "áhrifavaldar" sterkir inn, oftar en ekki fallegt fólk og vel til haft, sem situr fyrir framan myndavél og tekur sjálfur, sem þeir sem verða fyrir áhrifum af fegurðinni falla í slíka stafi yfir að þeir ýta á "læk" hnappinn. Þegar áhrifavaldurinn fer síðan að nýta áhrif sín frekar með því, til dæmis, að láta í ljósi skoðanir á hinum og þessum málefnum, hvort sem þeir nú hafa vit á eða ekki, þá stökkva áhrifaþolarnir oftar en ekki til og skella í "læk" oft jafnvel án þess að skoða málin nánar, sennilega bara vegna þess hve áhrifavaldurinn er "æðislegur".

Maðurinn gerir sér æ minni grein fyrir því hvað er náttúrulegt. Það er náttúrulegt þegar nýtt líf kviknar. Það er náttúrulegt að lífi ljúki. Hvorttveggja er eðlilegasti og náttúrulegasti hlutur í heimi. Það sem gerist milli lífs og dauða, að því er manninn varðar, snýst í æ meiri mæli um ónáttúrulega hluti. Áfram eru börn vissulega getin og þau fæðast foreldrum sínum. Áfram deyr maðurinn þegar sá tími kemur. Að hvaða leyti öðru getum við sagt að maðurinn búi í eða lifi í náttúrulegu umhverfi?

Það er orðið frekar langt síðan maðurinn tók sig til og fór að nota dýr, bæði sér til viðurværis, skemmtunar eða til að auðvelda sér lífið. Gömul saga og ný.  Þessi lífsstíll hans hefur fyrir löngu verið samþykktur sem hinn eðlilegasti þáttur í mannlífinu, enda væri mannskepnan hreint ekki söm án hans. Getum við þá haldið því fram, að húsdýr mannsins hafi búið við eða búi við náttúrulegar aðstæður? Hver væri staða þessara dýra ef maðurinn hefði ekki not fyrir þau? Væru þau yfirleitt til?  

Áhrifavaldar nútímans segja okkur að það sé ljótt að halda dýr. Þau eigi að fá að njóta sín í náttúrulegu umhverfi sínu, sem vekur upp ótal spurningar.
Hvert er náttúrulegt umhverfi þessara dýra á Íslandi: sauðkindarinnar, nautgripsins, heimiliskattarins, poodle hundsins, svínsins, svo dæmi séu tekin? Hver yrðu örlög þessara dýrategunda hér, ef þeim væri gert að lifa í náttúrulegu umhverfi sínu? 
Það er sannarlega sorglegt í ákveðnu samhengi að vita til þess, að litlu lömbin, sem fæðast á vorin, eigi bara nokkurra mánaða líf í vændum. Að þá verði þau hrifsuð frá mæðrum sínum, drepin og étin. En þá þarf að velta fyrir sér hvað yrði ef þetta væri ekki svona.
Hver yrðu örlög okkar, nútímafólksins á Íslandi, ef okkur yrði gert að lifa í náttúrulegu umhverfi okkar?  Ég er nú þeirrar skoðunar, að við yrðum ekki langlíf. Við erum komin svo langt frá því sem getur talist náttúrulegt, að það er næstum ógnvekjandi.  Svo langt erum við komin frá náttúrunni, að við treystum okkur til að dæma um hvað telst vera náttúrulegt - án þess að bera nokkurt skynbragð á hvað það er - og líka að trúa "spekingunum". Í landi blindingjanna er sá eineygði konungur. 

Fæðingar og dauði eru náttúrulegustu fyrirbæri lífs á jörðinni. Að því er manninn varðar gerist hvorttveggja orðið inni á þar til gerðum stofnunum (já, ég veit að það eru til allskyns afbrigði af fæðingum og dauða), en gengur það?  
Hve margir þeirra sem eru yngri en fertugir skyldu hafa verið viðstaddir fæðingu eða dauða lifandi veru af einhverju tagi?  Verður það ekki að teljast frekar ónáttúrulegt?
--------------------------------
Ég velti því stundum fyrir mér hvort ég ætti bara ekki að gerast áhrifavaldur. Það strandar oftast á nokkrum þáttum, til dæmis þessum:
1. Mér er meinilla við að taka sjálfur.
2. Ég er ekki sléttur og felldur.
3. Mér líkar illa við hugmyndina um þetta fyrirbæri.
4. Ég bara hef ekki hugmynd um hvað maður þarf að gera til að verða áhrifavaldur. 

Ég veit hinsvegar að ef mér tækist að verða áhrifavaldur, myndi margt breytast í samfélaginu. Það held ég, svei mér þá.

19 júlí, 2020

Konurnar í Rjómabúinu

Guðrún Andrésdóttir, vinstra megin og Margrét 
Júníusdóttir fyrir framan Rjómabúið, sem þá
var orðið að verzlun, eingöngu.
Myndina fékk ég á Baugsstöðum.
Á ýmsa mælikvarða verð ég líklega að teljast kominn heldur vel á veg á æviskeiðinu, þó mér finnist það nú ekki sjálfum. Ég stend mig stundum að því að staldra við og spyrja sjálfan mig hvort eitthvað það sem ég hyggst gera, hæfi aldri mínum. Þá á ég það til að líta til samferðamanna minna, sem voru eða eru talsvert eldri en ég. Oft eru þetta samstarfsmenn sem ég bar eða ber virðingu fyrir. Ég reyni þá að sjá þá fyrir mér í mínum aðstæðum og ekki neita ég því, að stundum er þessi samanburður bara nokkuð hamlandi.
Ég er auðvitað búinn að átta mig á því, að allt umhverfi þeirra sem voru á mínum núverandi aldri fyrir 20-30 árum, var gjörólíkt því sem nú er og hyggst því bara fara mínu fram í trúnni á það að maður er ekki deginum eldri en maður telur sig vera og hana nú.

Ég var í heimsókn hjá Sigga frænda mínum á Baugsstöðum í gær og þar kom Rjómabúið á Baugsstöðum til tals frá ýmsum hliðum, meðal annars þær Margrét og Guðrún (Margrét Júníusdóttir (1882-1969) og Guðrún Andrésdóttir í Hellukoti (1909-1992)). Þær stöllur ráku einmitt verslunina í Rjómabúinu þegar ég var sendur í sumarvist hjá afa og ömmu um og upp úr 1960. 

Þegar hugurinn reikaði til þessa tíma, svona óralangt inni í fortíðinni, skaust enn að mér hugmyndin um að ég væri nú bara orðinn skrambi gamall, en ég bægði henni bara umsvifalaust frá mér.  Frá þessum tíma til dagsins í dag hefur veröldin bara þotið áfram á margföldum þeim hraða sem hún gerði  í aldir þar á undan.

Ég man vel eftir þessum gömlu konum í Rjómabúinu og hvernig þar var umhorfs. Vissulega engin framleiðsla á mjólkurafurðum lengur, en þar var hægt að kaupa sælgæti. Hvernig sælgæti það var man ég nú ekki, en líklega, í það minnsta, kandísmolar og einhverjir gosdrykkir.  Svo man ég eftir brilljantíninu, en það bendir til að þarna hafi ég verið kominn á þann aldur að velta fyrir mér tískustraumum í hárgreiðslu. Brilljantínið var fljótandi olía, gulleit í glærri flösku. Það var svo sett í hárið, svo dugði. Fljótlega fór að renna undan hárinu og niður á ennið. EN þetta var töff og nauðsynlegt. Brilljantínhárgreiðsla var enn við líði þegar ég fermdist og er vel skjalfest.

Magga og Gunna munu hafa dvalist í Rjómabúinu virka daga, en fóru hjólandi til síns heima á Stokkseyri um helgar, að sögn Sigga. Þegar þær voru búnar að læsa versluninni, settu þær stein fyrir dyrnar og krossuðu síðan yfir. Þar með voru þær klárar í helgarleyfið.

Rjómabúið var rekið sem slíkt frá 1905-1952, en eftir það sem verslun þar til Margrét lést árið 1969.

Rjómabúið á Baugsstöðum. Mynd af vef BBL



"Það fer allt á Selfoss"

Baugsstaðir
Baugsstaðir
Ég skildi aldraðan frænda minn, sem ég hitti í gær, þar sem hann sat í herbergi sínu á Fossheimum og horfði út um gluggann á bílastæði þar sem hann hafði talið 60 bíla daginn áður. 
Á Fossheimum er hann í svokallaðri hvíldarinnlögn í einhvern tíma, en býr annars einn á bænum sínum niðri við ströndina. 
"Það fer allt á Selfoss" ítrekaði hann. Hann telur bæina eða þorpin, þar sem áður var talsverð sjósókn og fiskvinnsla, mega muna betri tíð. Þar sé ekkert eftir. Með tilurð Árborgar hafi örlög Stokkseyrar, Eyrarbakka  og byggðarinnar í kring, verið ráðin.

Hann vill ekki flytja á Selfoss, en hann lét svo sem ekki illa af sér, hann frændi. Á Fossheimum fær hann að njóta þjónustu sem hann fær ekki annars og öryggis, sem sannarlega er manni mikilvægt sem skriðinn er vel inn á tíunda áratug ævinnar. Ég hygg að honum finnist lítt eftirsóknarvert að búa við umhverfi þar sem plastblóm fylla gluggakistur og bílar bílastæði. Það væri betra að fá að njóta þess að hafa mjaðjurtina fyrir utan gluggann sinn. 

Frændi nýtur þess að vera fullkomlega skýr í kollinum. Það held ég að sé eftirsóknarvert á hans aldri. Ég hygg að það sé helst skrokkurinn sem gæti verið betri, en það er nú ekki við öðru að búast að hann fari að gefa eftir þegar ævilengdin er orðin sú sem raunin er.

Knarrarósviti (efsti hluti)
Hann sagði okkur frá ýmsu þá stund sem við áttum með honum í gær, meðal annars frá því þegar amma starfaði í Rjómabúinu eitt eða fleiri sumur. Kaupið hennar þá var 1 króna á dag. Á svipuðum tíma var sett upp gjaldskrá fyrir að fá að skoða Knarrarósvita, en þar var fólki gert að greiða vitaverðinum 25 aura fyrir að fá að fara upp í vitann. Þessi gjaldskrá var ekki uppfærð í samræmi við þróun verðlags og mörgum árum seinna, þegar frændi var þar vitavörður komu ýmsir að skoða  vitann, eins og gengur, meðal annars menn á fínum bílum, vel stæðir menn, sem réttu honum krónupening og vildu fá til baka. Voru víst bara góðir með sig. Þá kveðst fændi hafa sagt þeim frá daglaunum móður sinnar (ömmu) í Rjómabúinu og að þessir 25 aurar hefðu þá verið fjórðungur daglauna hennar. Spurði hvort það væri þá ekki eðlilegt að þeir reiddu fram fjórðung daglauna sinna fyrir að fá að skoða vitann. Það mun hafa orðið fátt um svör og þessu tali var eytt.

Hólavatn, Rjómabúið, Baugsstaðir
Í stjórn Rjómabúsins sátu eintómir karlar og í rjómabúinu störfuðu eingöngu konur; konur, vegna þess að öll áhöld voru úr tré og það var auðvitað mikilvægt að hreinlætis væri gætt í hvívetna og það mun hafa útilokað karlana. Þeir voru nógu góðir til að stjórna öllu saman.

Ég fann það, að frændi hafði áhyggjur af Rjómabúinu, en það stendur honum talsvert nærri. Ekki veit ég hvort þær áhyggjur eru réttmætar, en þær snúa helst að því hvernig vatnsrennslinu að búinu er stjórnað og tengist einhverjum mannvirkjum við Hólavatn (sjá mynd), en þaðan var, á sínum tíma, grafin rás, um 1,5 km,  að búinu og vatnið sem fékkst með því móti knúði þau tæki sem notuð voru við smjörframleiðsluna.  
Það er mér auðvelt að viðurkenna að vit mitt, þegar kemur að þessum málum, er vart mælanlegt.  
Smjörið úr rjómabúinu var selt til Englands, enda og dýrt fyrir venjulega Íslendinga. Þeir létu sér nægja bræðing, sem var búinn til með því að blanda saman tólg og lýsi, sem síðan var borðað með þorskkjömmunum.

Frændi kom víða við í þessari stuttu heimsókn og mér reyndar löngu ljóst að hann er ótrúlegur viskubrunnur um fyrri tíma.  Sannarlega hefur verið gerð heimildamynd þar sem hann er í aðalhlutverki, en það þarf að koma meira til, ekki síst að því er varðar  sögu Baugsstaða á 20. öld. 

"Það fer allt á Selfoss", þar sem bílarnir spúa koltvísýringi út í andrúmsloftið.    

Sigurður Pálsson á Baugsstöðum, 7 ára, 1935.
Mynd: Margrét Júníusdóttir
Frændi er móðurbróðir minn og heitir Sigurður Pálsson. Hann hefur búið á Baugsstöðum í Stokkseyrarhreppi alla tíð, en hann fæddist árið 1928. Fyrstu myndina sem tekin var af honum, tók 
Margrét Júníusdóttir, þegar hann var 7 ára.

17 júní, 2020

Kjölturakki eða mannvinur.


Við ætlum að kjósa okkur forseta eftir nokkra daga. Það er svo sem alltaf gaman að skjótast í kjörklefann og leggja sitt gramm á vogarskálina þar sem ákvarðað er ýmislegt sem lýtur að því samfélagi sem við búum í og byggjum. 

Það hefur einstaka sinnum hvarflað að mér að sleppa því að kjósa, en eingöngu í þeim tilvikum þar sem mér var ljóst í aðdraganda kosninganna, að það skipti hreint engu máli hvar ég myndi setja krossinn, því munurinn á þeim sem buðu sig fram væri eiginlega ekki merkjanlegur. 

Í tvennskonar kosningum kjósum við, eða ættum að kjósa út frá lífsskoðunum okkar, eða gagnrýnum stjórnmálaskoðunum. Í fullkomnum heimi væri það svo. Þetta  eru, sem sagt kosningar til Alþingis og sveitarstjórnarkosningar. Ástæðan er einföld: við erum að kjósa framboð sem kynna fyrir okkur hvað þau vilja gera til að efla og bæta samfélagið okkar. Við kjósum fólk og flokka til að ráða stórum hluta þeirra mála sem tekist er á við í næstu fjögur ár á eftir.

Þriðju kosningarnar eru með allt öðrum hætti, því þá kjósum við okkur forseta til fjögurra ára í senn. 
Það eru ekki stefnumálin sem ráða mestu, þegar við ákveðum hver fær atkvæði okkar, heldur einstaklingurinn, saga hans, persónueinkenni, viðhorf til embættisins, sú sýn sem hann hefur á land og þjóð. Við höfum hingað til, að mestu sneitt hjá frambjóðendum sem hafa einhverjar umtalsverðara rætur í stjórnmálastarfi og þeir forsetar sem hafa, að mínu mati reynst okkur best, eru þeir sem hafa skapað sér nafn utan stjórnmálanna. 

Svo lengi sem ég man eftir (slatti af árum) hefur verið reynt að gera sem mest úr því sem þetta embætti er bara hreint ekki: öryggisventill í þeim tilvikum sem Alþingi gengur í berhögg við vilja þjóðarinnar. Hann eigi að vera til staðar þegar gjá myndast milli þings og þjóðar, eins og það hefur verið kallað. Vissulega er það eitt að mögulegum tilvikum sem forsetinn getur þurft að bregðast við, en almennt séð, þá verðum við, Íslendingar góðir, að taka afleiðingunum að því sem við kjósum í Alþingiskosningum. Byrjum þar og sjáum síðan til hvort nokkurntíma verður þörf fyrir einhvern öryggisventil á Bessastöðum.

Þetta ventilsmál fær alltof mikið pláss í aðdraganda forsetakosninga, kannski vegna þess að þær snúast að lang mestu leyti um persónur, en ekki málefni og það getur verið erfitt að fjalla um frambjóðendur að einhverju marki þegar það eru persónur þeirra, sem mestu ráða við valið. 

Eitt eru forsetakosningar, þegar forseti hefur tilkynnt að hann hyggist láta af embætti. Þá er auðvitað sjálfsagt að fólk sem telur sig eiga erindi, bjóði fram krafta sína í þágu þjóðrinnar.

Annað eru forsetakosningar, þegar sitjandi forseti hefur gefið út að hann hyggist gefa kost á sér áfram, eins og staðan er nú. Hafi forseti gegnt embætti sínu í samræmi við það sem ætlast er til af honum, samkvæmt stjórnarskrá lýðveldisins og jafnvel staðið sig betur en margir áttu von á og hafi framganga hans verið með þeim hætti að þjóðin að langstærstum hluta telur að sameini hana frekar en sundri, þá finnst mér að þeir sem hafa löngun til að komast í embættið, ættu að hugsa sig fimm sinnum um. 

Við göngum til forsetakosninga vitandi það, að við erum að kjósa til embættis sem er í raun valdalaust. Því fylgirvissulega formlegt vald, en það ættum við að vita, að valdið til að setja lög í landinu er hjá Alþingi, valdið til að framkvæma samkvæmt lögunum er hjá framkvæmdavaldinu og valdið til að dæma í málum, samkvæmt þeim lögum sem gilda, er hjá dómsvaldinu.  Forsetaembættinu hefur ekki verið ætlaður staður í þessu kerfi.

11. gr. Forseti lýðveldisins er ábyrgðarlaus á stjórnarathöfnum. Svo er og um þá, er störfum hans gegna.  (Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands 1944 nr. 33 17. júní)
Ef við skyldum nú vilja breyta eðli þessa embættist þá ættum við að gera það í gegnum stjórnarskrána, en mér er til efs að það sé vilji þessarar þjóðar. 

Forseti Íslands er embætti sem á að stuðla að því að sameina frekar en sundra. Í það finnst mér að eigi að veljast sá sem er maður fólksins, án þess að segjast vera það (Til að ekki misskiljist, þá nota ég þarna orðið "maður" fyrir öll hugsanleg kyn). Hver sá sem stígur fram og lýsir sig vera mann fólksins er það ekki. Vissulega væri hann maður einhvers fólks, en sennilega bara einhvers kima samfélagsins. 

Ætli þetta sé ekki komið nóg í bili. Laugardaginn 27. júni kjósum við forseta. Megi okkur auðnast að kjósa mann fólksins til þess embættis.

--------------------
Þjóðhátíðardagur okkar er í dag, dagurinn þegar við sameinumst um að fagna því að vera ein þjóð í einu landi, stolt af þjóðerni okkar, rembingslaust þó. 

Gleðilega þjóðhátíð.




11 júní, 2020

Kannski öfgakennd fortíðarþrá.

Nei, þetta er ekki eins slæmt og það hljómar, en einhverntíma, meðan Kvistholt var í svokölluðu söluferli, tók ég mig til, með keðjusögina góðu að vopni, og sagaði niður stubb af furutré, sem hafði staðið í svokölluðum Sigrúnarlundi frá því ég var bara barn í Laugarási, en sem var farið að skyggja á pallinn og draga þannig úr möguleikum á sóldýrkunartjáningu okkar Kvisthyltinga.  
Þegar þetta tré hafði verið fellt fyrir einum sjö árum var skilinn eftir um það bils meters stubbur af þessu tré og ég hafði alltaf ætlað mér að saga þennan stubb niður, en það hafði frestast, eins og gengur.

Ég, sem sagt sagaði niður þennan stubb, en í framhaldi af því datt mér í hug, að það gæti verið gaman að taka með, þegar kæmi að flutningum, einhverskonar minjar um trjágróðurinn í Kvistholti. Því varð það úr að ég sagaði stubbinn í sneiðar, sem síðan voru með því fyrsta sem við fluttum á Selfoss.

Ekki hafði ég svo sem ákveðið neitt um hvað gert yrði við þessar furusneiðar - var búinn að ímynda mér einhverskonar minnismerki um fyrri tíð, verk sem myndi ætíð minna okkur á áratugina í Kvistholti. 

Síðan lágu þessar sneiðar hér fyrir utan á nýja pallinum og biðu örlaga sinna. 

Það þurfti að setja upp lampa í hjónaherberginu, því lampalaus getur maður ekki verið. Auðvitað var þarna um að ræða sömu lampa og voru í Kvistholti, hvernig gat annað verið?

Svo gerðist það fyrir nokkrum dögum, að fD varpaði fram ígrundaðri hugmynd sinni um að nýta furusneiðarnar í tengslum við uppsetningu lampanna í hjónaherberginu. Ég veit ekki hvað mér fannst um þá hugmynd til að byrja með, en smám saman fór ég að sjá fyrir mér leið til að láta hugmyndina raungerast. 
Svo fór undirbúningurinn af stað, og í framhaldi af honum framkvæmdin. Þarna kom WORX-inn í góðar þarfir. Fyrst juðað með mjög grófum og síðan fínum, svo rykhreinsað, þá lakkað, síðan pússað og loks lakkað tvisvar.  Festingaferlið hafði ég á þeim punkti hugsað allt til enda, eins og maður á að gera, enda gekk allt eftir, eins og upp var lagt með. 

Það er ekki amalegt að hugsa sér, að það síðasta sem maður sér fyrir svefninn en sneið af Kvistholti og það er einnig það fyrsta sem maður sér að morgni. 


Nei, þið sem teljið að nú sé heldur langt gengið í þránni eftir því sem var - hér er allt í góðu og við fD erum óðum að ná betri tökum á þeirri nýju tilveru sem við höfum komið okkur í.   Það er hinsvegar gaman að eigna minningar og eitthvað sem kveikir á þeim við og við. 
Það er nefnilega þannig, að ef ekki væri fyrir það sem var, þá væri ekkert núna, og heldur engin framtíð. Okkur er hollt að hafa það bak við eyrað.

06 júní, 2020

Nokkurskonar gestur í eigin landi

Ég þurfti að sinna erindi í Laugarási í dag. Þetta var aldeilis ágætur dagur til þess arna og þorpið í skóginum skartaði sínu fegursta, að stórum hluta (meira um það síðar), enda sá tími ársins þegar gróðurinn er nánast að missa sig í vaxtarþrá. Það var gleðilegt að sjá yfirfull bílastæði við og í nágrenni við Slakka, íslenskir túristar kynntu sér söguna við söguskiltin góðu, fuglar af ýmsu tagi sýndu sínar fegurstu hliðar. 
Sem sagt, gott.
Það verð ég nú að segja, að tilfinningin sem vaknaði við að koma í Laugarás, var harla sérstök og ég er ekki enn búinn að ákveða hvernig best er að láta hana vera, en þykist viss um að ég finn þann farveg sem best hentar. Ég sá útundan mér hvar nýir ábúendur í Kvistholti voru í óða önn að koma sér fyrir..
Ég er viss um að við munum kíkja á þau áður en alltof langt um líður, en sá tími er hreint ekki kominn enn. Við vonum að þeim auðnist að hefja þann góða stað til vegs og virðingar, eins og hann á skilið.
Við höfum nú gert talsvert af því fD og ég að iðka heilsubótargöngur í og í nágrenni Laugaráss. Við gátum ekki annað en rifjað upp fyrri takta þarna, úr því við vorum nú komin á svæðið á annað borð. 
Það er gaman að ganga framhjá stöðum sem er vel við haldið og þar sem snyrtimennska og metnaður fyrir eigin hönd og þorpsins eru höfð í hávegum.  
Af einhverjum ástæðum hefur þeim stöðum farið fjölgandi í Laugarási, sem hefur farið verulega aftur undanfarin ár. Fyrir þessu eru sennilega og stundum örugglega, gildar ástæður, en þó ég búi nú í öðrum hreppi leyfi ég mér að hvetja Laugarásbúa til að gera sitt til að það fólk sem á leið í eða um þorpið fái það á tilfinninguna að þar sé gott samfélag fólks, sem leggur metnað í umhverfi sitt. Það skiptir máli, miklu máli.

Ég veit vel, að ég á ekki að vera að skipta mér af því sem mér kemur ekki lengur við, en almennt séð held ég, að á stað þar sem kynslóðaskipti eru að eiga sér stað í talsverðum mæli, svona eins og náttúran segir til um, sé það ásýndin sem skiptir harla miklu máli, skiptir jafnvel sköpum hvernig til tekst, svo ekki sé nú meira sagt.

Ég vona að mér fyrirgefist afskiptasemin.



03 júní, 2020

Aldarminning 3 (3)


Í dag er öld liðin frá því tengdamóðir mín fæddist norður í Fljótum. Það er ástæða til að óska afkomendum hennar til hamingju með líf hennar og þennan dag.

Ég kom til sögunnar, sagði ég. Það gerðist um miðjan áttunda áratuginn, þegar Bubba var hálf sextug, á besta aldri, sem sagt. Það fer næstum um mig að hugsa til þess að hún var þá rúmum áratug yngri en ég nú. Á þeim tíma var lífið komið í all fastar skorður á Álfhólsvegi 17A. Dæturnar komnar, eða næstum komnar á skrið með eigið líf, Valdi keyrði sendibílinn sinn og Bubba sótti vinnu í Kóp, sem ég tel að hafi heitið Verslunin Vogar og var á Víghólastíg 15.  Ég minnist hennar fyrst  við að elda mat, vaska upp, reykja Camel og leggja kapal - og vera fyndin. Mér fannst hún vera orðin rígfullorðin, sem er eðlilegt í ljósi þess, að þeim yngri finnst þeir eldri alltaf vera miklu eldri en raunin er.
Samskipti okkar við Valda og Bubbu voru mest í formi heimsókna, enda bjuggum við einhversstaðar "langt uppi í sveit" að mestu, utan þau fjögur ár sem við gistum höfuðborgarsvæðið milli áranna 1975 og 1979.

Bubba við eldhúsborðið á efri hæðinni að leggja kapal meðan reykurinn liðaðist upp af öskubakkanum, er mynd sem mér dettur alltaf fyrst í hug varðandi tengdamóður mína. Mig minnir að hún hafi einhverntíma hætt að reykja, en þar sem henni var fyrirmunað að segja ósatt, þar sem svipbrigðin komu upp um hana, tókst henni ekki að fela það þegar hún sprakk á limminu og fór að reyna að reykja í laumi.


Eftir að starfsævinni utan heimilis lauk fór konan að taka þátt í starfi eldri borgara í Kópavogi, stundaði sund og spil svo lengi sem heilsan leyfði. 
Kapla lagði hún og ég held bara að þegar upp var staðið hafi kapall lífs hennar gengið upp. Að því búnu kvaddi hún í rólegheitum, 85 ára að aldri, þann 15. október, 2005.


Ég æt fylgja hér með minningargrein sem ég skrifaði á sínum tíma. 

Þegar maður er orðinn 85 ára er svo sem við öllu að búast. Undir það síðasta var eins og Bubba teldi sig vera búna að neyta fylli sinnar af þeim skammti sem hún hlaut af gnægtaborði jarðlífsins. Hún var líklegast tilbúin þegar kom að kveðjustund. Þeir sem eftir lifa þurfa að sætta sig orðinn hlut þótt það geti verið sárt um stund. Þeirra upplifun af ömmu í Kópavogi breytist í góðar minningar og þakklæti fyrir samfylgdina.

Það er ekki annað hægt að segja en að tengdamamma hafi farið hljótt um jarðlífið; giftist Valda sínum og saman komu þau 4 dætrum á legg við Álfhólsveginn í Kópavogi. Hún vann lengst af starfsævinnar við verslun og þegar starfi hennar á vinnumarkaðnum lauk tók hún eins mikinn þátt í tómstundastarfi með eldri borgurum í Kópavogi og henni reyndist unnt. Hún fór reglulega á spilakvöld og var þátttakandi í sundhópi eins lengi og heilsan leyfði. Hún var mikil félagsvera og ég held að henni hafi þótt það miður síðustu mánuðina að geta ekki sinnt félagslífinu eins mikið og hún hefði kosið. Heima við stytti hún sér stundir með því að leggja kapal eða spila við þá sem komu í heimsókn og deildu með henni spilaáhuganum. Snjáður spilastokkurinn var alltaf á vísum stað.

Þegar reynt að gera manneskju einhver skil eftir 30 ára kynni, getur verið vandi að finna rétta flötinn, en það fyrsta sem mér kemur til hugar um persónueinkenni tengdamömmu er, að mér finnst hún hafa verið hálfgerður grallari. Ekki veit ég nákvæmlega hversvegna þessi mynd birtist mér; líklegast þó í tengslum við umræður okkar um menn og málefni gegnum árin. Hún var alltaf tilbúin til að fjalla um stjórnmálaástandið á hverjum tíma; oft lét hún gamminn geisa í þeim efnum og í þeirri umræðu hallaði á hægri öflin og peningahyggjuna í samfélaginu.

Almennt held ég að megi segja að Bubba hafi átt góða ævi, þrátt fyrir að hún hafi fengið sinn skerf af erfiðum áföllum. Þau hjónin misstu tvö börn við fæðingu og það hefur tekið á þegar bóndinn veiktist alvarlega á blómaskeiði lífsins og hún þurfti að sjá um öll mál á stóru heimili.

Ég heyrði Bubbu aldrei hafa mörg orð um byrðar sem voru lagðir á herðar henni, enda má segja að þegar hún stendur upp frá borðinu og vaskar upp eftir borðhaldið, geti hún bara verið stolt af afkomendunum 39, tengdabörnunum og honum Valda sínum, sem hún gekk með í gegnum súrt og sætt í ríflega sextíu ár.

Blessuð sé minning Guðbjargar Jónsdóttur.

02 júní, 2020

Aldarminning 3 (2)

Framhald af Aldarminning 3 (1)
Æska og unglingsár
Ég tók mig nú til og leitaði í kirkjubækur til að átta mig á hvernig leið tengdamóður minnar lá þar til hún hleypti heimdraganum og hélt suður á bóginn.  Hún var fædd í Fljótunum þann 3. júní, 1920, en fjölskyldan er skráð til heimilis á Eyrargötu 14 á Siglufirði í desember það ár. Í næstu skráningu sem ég fann fjölskylduna þá bjó hún í Einarshúsi á Sauðárkróki frá 1925 til 1927 og síðan í nýju húsi sem bar nafnið Hestur í þeim bæ til í það minnsta 1938. Bubba fór hinsvegar suður 1937 og var þá skráð til heimilis á Leifsgötu 13.
 

Ekki ætla ég að þykjast vita hvaða ástæður lágu að baki því að hún flutti suður, sautján ára gömul, en reikna með að það hafi tengst vinnu af einhverju tagi.

Borgarstúlkan  

Hún var í Reykjavík þegar stríðið skall á í Evrópu, svo mikið veit ég. Hagaði lífi sínu þar, væntanlega ekki ósvipað því sem ungt fólk gerði. Af þessu fer ekki sögum, í það minnsta eru þær fjarri því að vera til í mínu höfði. Ég legg ekki í að leita í kirkjubókum Reykavíkurprófastsdæmis frá þessum tíma 
Það fer hinsvegar ekkert á milli mála þegar börn fæðast, því það er skráð í bak og fyrir  og þannig var það að Bubba eignaðist dóttur í júlí, 1942, sem hlaut nafnið Pálína. Ekki geri ég ráð fyrir að það hafi reynst henni auðvelt, frekar en öðrum konum á þeim tíma, að ala barn utan hjónabands, en hvað veit ég svo sem um það? 

Hjónaband og börn
Með tveggja ára dóttur sína gekk hún að eiga framtíðar eiginmanninn Þorvald Runólfsson, í júni, nokkrum dögum áður en lýðveldi var stofnað á Íslandi. Hann gekk dóttur Bubbu í föður stað og þau héldu saman inn í framtíðina, sem ekki reyndist nú verð alveg áfallalaus.
Eins og gengur og gerist í lífinu, fylgdi það hjónabandi þeirra Bubbu og Valda, að skella sér í barneignir. Fyrsta barn þeirra, sem var stúlka, fæddist 28. júlí, 1946. Hún lést sama dag.
Annað barn þeirra, drengur, fæddist 28. mars, 1948. Hann lést fjórum dögum síðar, þann 8. mars.
Þessi fáu orð sem ég nota hér til að skrá þetta, tjá auðvitað ekki þá miklu sorg sem missir barnanna hlýtur að hafa verið.
Þriðja barnið eignuðust hjónin síðan í nóvember, 1952, dótturina Sóley Stefaníu, það fjórða í september, 1954, dótturina Auði og loks örverpið, sem leit dagsljósið í ágúst, 1956, dóttur sem hlaut nafnið Dröfn.
Þegar þarna var komið, voru þau flutt í húsið sem þau byggðu við Álfhólsveg 17 í Kópavogi, en það gerðu þau árið 1947. 

Erfiður tími enn
Undir lok sjöunda áratugsins (er mér sagt, en tíminn er ekki alveg á hreinu) fór Valdi að kenna sér alvarlegs meins, sem leiddi til þess að að þurfti að dvelja alllengi í Danmörku til lækninga. Þar með kom það í hlut Bubbu að ala önn fyrir dætrum sínum, þrem ungum og einni sem nálgaðist tvítugt. Ekki var um annað að ræða fyrir hana en að finna sér starf utan heimilis, auk þess að sjá um allt sem að laut að heimilisrekstrinum.  Ég fjölyrði ekkert um þetta, enda veit ég fátt og helsta heimild mín harla fáfróð líka, þó svo hún hafi nú tilheyrt dætrahópnum.
Valdi komst yfir veikindin, kom heim og tók til við að aka sendibíla, sem hann gerði æ síðan. Bubba sótti áfram vinnu sína í verslun sem kallaðist eða hét Kópur og stóð þar sem Víghólastígur og Brattabrekka mætast.

Þá rann upp minn tími

..... og....., jæja, ætli ég geymi það ekki um stund.

31 maí, 2020

Aldarminning 3 (1)

Það er eitthvað að byrja að líða á ævina þegar maður sest við að skrifa einhverskonar aldarminningu um foreldra sína og tengdaforeldra. Svona gengur þetta nú samt fyrir sig, þetta líf. Það er óumbreytanlega samtvinnað tímanum og þar með getur leiðin í gegnum það aðeins verið ein, frá upphafi til enda. Þetta vitum við allt fyrirfram.

Ég hef nú þegar sett niður í þessum fjölmiðli mínum punkta um ævir föður míns, Skúla Magnússonar og tengdaföður, Þorvaldar Runólfssonar. Nú er komið að því að fjalla lítillega um tengdamóður mína, sem hefði orðið 100 ára þann 3. júní, næstkomandi, en hún fæddist á þeim degi, árið 1920.


Guðbjörg Petrea Jónsdóttir, eða Bubba, eins og hún var alltaf kölluð, fæddist á Barði í Fljótum þann 3. júní árið 1920, sjöunda í röð 9 systkina. Hún var skírð á Barði þann 17. júní og hlaut nafnið Petrína Guðbjörg, samkvæmt kirkjubókum. Því hefur verið gaukað að mér að hún hafi einhverntíma látið hafa eftir sér, að hún hafi verið skírð Guðbjörg að fyrra nafni, en presturinn hafi skráð það vitlaust. Ekki nóg með þetta, heldur virðist nafnið Petrína í kirkjubókinni hafa breyst með árunum Í Petrea. Presturinn sem skírði og skráði nafnið í kirkjubókina virðist hafa verið sr. Stanley Guðmundsson eða Stanley Melax, en hann tók við Barðssókn þetta ár.


Í athugasemd í kirkjubókinni, þar sem greint er frá skírn Bubbu, segir: náðist ekki í annan karlvott, barnið var lasið og skírn mátti ekki dragast. Þar með voru þrír skírnarvottar: tvær konur og einn karl.

Foreldrar og systkini

Móðir Bubbu var Anna Egilsdóttir (1882-1959) 
Húsfreyja í Mósgerði í Flókadal, Skag. og síðar á Sauðárkróki. Húsfreyja á Sauðárkróki 1930 (Íslendingabók)
Faðir hennar var Jón Jónsson (1887-1961) 
Var á Arnarstöðum, Fellssókn, Skag. 1890. Bóndi í Mósgerði í Flókadal, Skag. Síðar verkamaður og beykir á Sauðárkróki. Verkamaður á Sauðárkróki 1930. (Íslendingabók).
Í kirkjubókinni sem birt er skjámynd úr hér að ofan, eru þau sögð vera "húshjón á Barði" árið sem Bubba fæddist. Þá höfðu þau þegar eignast sex börn og ætla ég að reyna að finna þeim stað hér fyrir neðan, eftir föngum, en upplýsingar um þau sem fædd voru fyrir 1920 er að finna í manntali frá því ári:

Áslaug (1913-2004) 
er skráð til heimilis að Bæ 2 í Hofshreppi í Skagafjarðarsýslu.
Hjú í Bæ, Hofssókn, Skag. 1930. Fósturfor: Stefán Jóhannesson og Hólmfríður Margrét Þorsteinsdóttir. Ólst upp frá fjögurra ára aldri hjá Stefáni Jóhannessyni f. 1874 hálfbróður móður sinnar. (Íslendingabók)
Hólmfríður (1914-1993) 
er skráð til heimilis með foreldrum sínum að Eyrargötu 17 á Siglufirði, Siglufjarðarkaupstað.
Vinnukona á Sauðárkróki 1930. Síðast bús. á Sauðárkróki. (Íslendingabók)

Jóhannes Pétur (1915-1967) 
er skráður til heimilis að Syðra Ósi í Hofshreppi í Skagafjarðarsýslu.
Ólst að miklu leyti upp hjá móðurbróður sínum Jóhannesi Egilssyni f. 1885. Verkamaður og sjómaður í Reykjavík. Ókvæntur og barnlaus. (Íslendingabók)
Guðvarður Sigurberg (1916-1996) 
er skráður til heimilis að Steinavöllum í Haganeshreppi í Skagafjarðarsýslu. þar ber hann nafn þáverandi bónda á bænum, sem hét Guðvarður Sigurberg Pétursson. 
Málarameistari á Siglufirði og Akureyri. Var á Illugastöðum, Knappstaðasókn, Skag. 1930. Fósturfor: Guðvarður Pétursson og María Ásgrímsdóttir. Verkamaður á Siglufirði 1946. Síðast bús. á Akureyri. (Íslendingabók)
Ingibjörg Egilsína (1917-1989) 
er skráð til heimilis með foreldrum sínum að Eyrargötu 17 á Siglufirði, Siglufjarðarkaupstað.
Var á Sauðárkróki 1930. Húsfreyja og verkakona í Hafnarfirði. (Íslendingabók)

Sigvaldi (1919-1993) 
er skráður til heimilis með foreldrum sínum að Eyrargötu 17 á Siglufirði, Siglufjarðarkaupstað.
Var á Sauðárkróki 1930. Vinnumaður víða. Sjómaður á Dalvík og síðar í Reykjavík. Síðast bús. í Reykjavík. (Íslendingabók)
Marsibil (1923-1991) 
fæddist á Sauðárkróki. Hún var húsmóðir í Hafnarfirði og á Lambeyri í Tálknafirði. (Íslendingabók)
Þóra (1926-1997) 
var á Sauðárkróki 1930. Húsfreyja á Hallgilsstöðum í Hörgárdal í Arnarneshreppi í Eyjafjarðarsýslu. Hún var síðast búsett á Akureyri. (Íslendiingabók)

Sex af þessum níu systkinum ólust upp með foreldrum sínum, síðast á Sauðárkróki. Fátt veit ég um þessi fjölskyldumál og því bera fæst orð minnsta ábyrgð. Ég verð samt að draga þá ályktun að ekki hafi verið mulið undir þessi börn.

Krákustaðaætt
Í manntali 1850 Bjuggu á Krákustöðum í Hrolleifsdal í Skagafjarðarsýslu, hjónin Þorsteinn Þórðarson og Guðrún Guðvarðardóttir. Á bænum var þá tvítugur sonur þeirra, Guðvarður (1831-1905) og einnig léttadrengur, tvö tökubörn og vinnukona.
Guðvarður tók svo við búinu á Krákustöðum og kvæntist Sigurbjörgu Margrétardóttur (1824-1900).
Eitt átta barna þeirra var Hólmfríður (1859-1942). Hún eignaðist barn 1887, með manni að nafni Jón Jónsson (1860-1941). Ári síðar giftist hún eiginmanninum Pétri Péturssyni og eignaðist með honum fjögur börn, en sonurinn sem hún hafði eignast með Jóni Jónssyni hlaut nafnið Jón og var þá auðvitað Jónsson. Það var einmitt þessi Jón Jónsson sem eignaðist Bubbu og systkin hennar með konu sinni Önnu Egilsdóttur.
Flókið? Nei, það held ég ekki.
Frá þeim Þorsteini og Guðrúnu á Krákustöðum er sprottin Krákustaðaætt.

Hér eru nokkrar myndir frá því þegar afkomendur vitjuðu Krákustaða 2008.
Fyrst kort af þessum afskekkta dal, Hrollleifsdal.

 
Svo myndir, sem segja það sem hægt er að segja, aðallega af afkomendunum að drekka í sig anda liðins tíma og reyna að sjá fyrir sér hvernig lífið hefur verið á þessum afskekkta stað á 19. öldinni. Þar er ekki margt sem minnir á það líf sem þarna fékk að verða til og dafna, áður en það dreifðist um land allt og víðar.





framhald ......

30 maí, 2020

Þetta smáa

Við fD erum flutt úr Kvistholti, sem er í sjálfu sér frétt, allavega hvað okkur varðar, skiptir aðra líklega minna máli.
Það er nefnilega þannig, að fólk flytur og sjaldnast telst það einhver stórfrétt.
Þrátt fyrir lítið fréttagildi þessara umskipta, eða umturnunar á lífi okkar, má halda því fram að hvert einasta litla skref, eða atriði sem tengist þessum flutningum, sé þess virði að halda því til haga.

Þegar maður hverfur úr talsvert stóru einbýlishúsi eftir tæplega fjögurra áratuga dvöl og tekur sér bólsetu í tiltölulega lítilli blokkaríbúð í öðru sveitarfélagi, er að ýmsu að hyggja.
Verkefnið sem við blasir, er að finna öllu því stað , sem ekki hlaut þau örlög að hverfa ofan í gám í Vegholtinu. Þetta verkefni er stærra en margur kann að hyggja, ekki síst þegar um er að ræða að koma fyrir því sem búrið og eldhússkáparnir í Kvistholti geymdu. Vissulega eru skáparnir margir og rúmgóðir á Austurveginum á Selfossi, en það, í sjálfur sér leysir ekki þann vanda sem við blasir: að koma þar öllu fyrir, þannig að vel sé aðgengilegt og henti íbúunum, helst ekki síður en áður var.

Ég veit það, af áratuga reynslu, að ég telst ekki hæfur til ákvarðana af því tagi sem þarna er um að ræða. Hefði ég farið að raða í skápana, hefði það leitt til allskyns spurninga og upphrópana, eins og: Afhverju er þetta hér? Hvernig datt þér í hug að setja þetta hér? Það er alveg glatað að hafa þetta hér!
Ég veit nú ekki hvað þú varst að pæla, eiginlega!
Af þessum sökum, hallaði ég mér í sófann, meðan fD tíndi upp úr flutningagrindunum og inn í skápana eftir einhverju kerfi, sem hún hafði búið til í höfði sér og sem ég vissi ekkert um hvert var, fyrr en eftir á. Þessi aðgerð tók dágóðan tíma og mér fór jafnvel að renna í brjóst í sófanum meðan hún stóð yfir.
Svo lauk verkinu.
Svo kom að því að mig langaði í kaffi og eins og hver maður getur ímyndað sér fann ég það hvergi. Ég opnaði skáp eftir skáp, eftir skáp, bæði útdregna og með hurðum, en ekkert fann ég kaffið. Leitinni lauk þannig að ég stóð þarna fyrir framan óræða eldhúsinnréttinguna og braut heilann með það að markmiði að freista þess að komast inn í hugarfylgsni fD: Hvar er líklegast að hún hefði sett kaffið?
"Hvað vantar þig?" hljómaði spurningin upp úr kaplinum.
"Mig vantar kaffið. Hvar tókst þér eiginlega að koma því fyrir?"
"Nú, auðvitað er það þarna í efri skápnum vinstra megin við eldavélina!"
Hvar annarsstaðar svo sem?
Ég fékk svo útskýringu að kerfinu sem fD hafði beitt við að raða í skápana (allavega sem eru í þeirri hæð sem hún getur teygt sig í).
Kerfið hljóðar, í sem stystu máli upp á, að allt var sett á hlutfallslega sama stað og það hafði verið í Kvistholti. Það tók mig ekki langan tíma að átta mig á ýmsum göllum á þessu kerfi. Bæði er það svo, að í Kvistholti er vaskurinn vinstra megin við eldavélina, öfugt við Austurveg og að allt það sem var í búrinu í Kvistholti þurfti nýjan og fordæmalausan stað á nýjum stað.

Þetta kerfi á sjálfsagt eftir að venjast, en enn þarf ég að beita talsverðri hugarleikfimi til að komst hjá því að opna alla skápa í eldhúsinnréttingunni ef mig vantar eitthvað af einhverju.

Svo er það þetta með vangavelturnar um það hvort rafmagnið á Selfossi fari hægar en rafmagnið í Kvistholti, en þær vöknuðu þar sem beðið var eftir að suðan kæmi upp í hraðsuðukönnunni.

--------

Í gær gengum við frá kaupsamningi vegna sölu á Kvistholti og afhentum nýjum eigendum formlega.  Kaupendurnir eru þau Anna Margrét Elíasdóttir og Árni Ingason, en þau flytjast úr Kópavogi á þann fagra og ljúfa stað, sem þorpið í skóginum er.

23 maí, 2020

Tími breytinga


Fardagar voru þeir dagar ársins sem fólk skyldi flytjast búferlum af einni jörð á aðra og átti það fyrst og fremst við um leiguliða. Þeir voru frá fimmtudegi í sjöundu viku sumars íslenska misseristalsins á tímabilinu 31. maí til 6. júní í Nýja Stíl og lauk með sunnudegi. Voru þeir því um miðjan skerplu samkvæmt misseristalinu og lok vors og upphaf sumars samkvæmt Snorra-Eddu.
Ekki er vitað hvenær þessi siður var fyrst tekin upp það er að allir skyldu flytjast búferlum af einni jörð á aðra á sama tíma árs sem þó augljóslega er mikið hagræði af. En svo gömul er þessi hefð að fardagar eru nefndir í íslenskum fornritum og kemur þar fram að þeir tíðkuðust einnig í Noregi og líklega víðar og voru því ekki bara bundnir við Ísland. /íslenskt alamank
Kvistholt 1984
Lóðina fengum við þegar foreldrar mínir afsöluðu sér svæðinu sem þau höfðu þurft að taka á leigu þegar þau gerðu Hveratún að lögbýli, eftir að þau komu sér þar fyrir 1946. Þarna byggðum við okkur síðan hús  sem við fluttum í haustið 1984 og  1988 byggðum við þarna gróðurhús.
Þetta var nú þá.

Svo liðu árin og börnin uxu úr grasi, hægt og hljótt og flugu síðan úr hreiðrinu eitt af öðru og að því kom að við hættum að hafa þörf fyrir gróðurhúsið og stóran hluta íbúðarhússins.
Þarna vorum við þá orðin ein eftir í talsvert stóru einbýlishúsi, eigendur gróðurhúss, sem við vorum hætt að nota. Það var í rauninni ekkert sem átti að koma í veg fyrir að við kæmum okkur í hæfilegra húsnæði, þar sem við þyrftum ekki að ganga framhjá tómum herbergjum til að komast á milli þeirra hluta hússins sem við þó notuðum. Ég held að þetta sé saga margra, einfaldlega vegna þess að svona gengur þetta líf nú fyrir sig.
fD byggir gróðurhús
Við vildum í rauninni ekki fara úr Laugrási - ég vegna þess að þar fæddist ég og ólst upp og  fD, sem hafði sætt sig við að setjast þar að með mér, hafði fest þar talsvert djúpar rætur.
Það hefur ekki farið á milli mála, að Laugarás skipti og skiptir okkur miklu máli og því sambandi er ekki lokið.

Það tók okkur nokkur ár að komast að þeirri niðurstöðu, að stefna að því að færa okkur um set og ýmislegt kom til greina, svo sem. Stærsta ákvörðunin var að fara, hin var einhvernveginn auðveldari, þar sem fD hafði ákveðnar skoðanir á því hvar hún vildi ekki koma sér fyrir. Ég greini ekki frá nöfnum þeirra bæja vítt og breitt um landið, sem ég hef stungið upp á, en sem hefur jafnharðan hefur verið hafnað. Það geri ég þeirra vegna, enda ágætis bæir, flestir hverjir.

Það varð á endanum niðurstaða um það, þegar skynsemin og raunsæið hafði náð yfirhöndinni, að leggja í það ferli sem sala á svona hjartastað felur í sér. Það ferli hefur tekið meira á en ég, í það minnsta, hef tjáð mig mikið um. Þetta reyndist verða tími biðar og óvissu og lengri en við höfðum gert ráð fyrir í upphafi. Skildum bara ekkert í fólki að stökkva ekki á þá dásemd sem þarna er um að ræða.  Auðvitað hafði maður líka skilning á því að svona kaup færi enginn út í nema að vel athuguðu máli og allt það.

Nýtt heimili.
Nú erum við flutt með hafurtask okkar á staðinn sem ég hef oft kallað höfuðstað Suðurlands. Þessir fyrstu dagar hérna eru talsvert óraunverulegir. Það er eins og við séum bara á ferðalagi, en munum síðan í lok þess, snúa aftur heim. Það er hinsvegar sannarlega ekki svo. Hér erum við í óða önn að koma okkur fyrir og ég stelst í smá pistlaskrif til að hvíla hugann frá einhverjum verklegum framkvæmdum.
Svo þarf að fara í búð, sem er með fyrirkomulagi sem er nokkuð ný reynsla. Þó hér séu uppi hugmyndir um að haga búðarferðum bara eins og þegar við vorum í Kvistholti, þegar farið var í kaupstað einu sinni í viku að jafnaði, er óljóst enn hvernig fer með það. Ég bíð spenntur framtíðarinnar að þessu leyti.

Höfundur á ballárum. Mynd: Eiríkur jónsson
Hvernig er það svo að vera orðinn Selfyssingur? Það er góð spurning, sem ég treysti mér ekki til að svara sjálfum mér, enn sem komið er.  Á Mánaböllunum í gamla daga voru það alltaf Selfyssingar sem stóðu fyrir slagsmálunum (þannig var allavega rætt um það). Ég hef ekki rekist á slagsmálafólk hér, ennþá, og reikna ekkert sérstaklega með að svo verði. Margt ágætis fólk býr á Selfossi (ég segi það ekki vegna þess að ég óttast að verða barinn) - í það minnsta það fólk sem ég þekki til hér.
Vissulega verður maður minni hérna - með þvi að flytja úr 120 manna þorpi í tíuþúsund manna bæ. Líklega má telja það bara harla jákvætt, að mörgu leyti.



Svo er það þetta með fuglana á pallinum.
Þeirra mun ég sakna talsvert, söngvanna inn á milli trjánna, slagsmála þeirra á fóðurpallinum, tístsins í ungunum á vorin, varnaðarhrópa þrastanna þegar köttur nálgast, ánægjusöngvanna þegar þeir sitja mettir uppi í tré eftir góða máltíð, dynsins sem hundruð snjótittlinga valda þegar þeir taka á loft, allir sem einn ......
Ég þarf bara að finna mér nýja fugla og er þegar kominn með lílega kandídata. Framhjá hafa, síðustu daga, streymt glæsikerrur með splunkuný hjólhýsi og svei mér ef það er ekki bara nokkuð gaman að fylgjast með þegar nýju hjólhýsaeigendurnir reyna að komast áfram í umferðinni fyrir utan gluggann minn.
Hvert skyldu þeir vera að fara?
Ætli þeir komi við í Bónus?
Hvað ætli svona hjólhýsi kosti?
Hve miklu máli skyldi það skipta stolta eigendurna, að vera með svona falleg hjólhýsi í eftirdragi?  Svona er hægt að velta ýmsu fyrir sér, en ég mun líklega ekki taka upp á því að sitja með EOS-inn á nýja pallinum mínum og taka myndir af spegilgljáandi hjólhýsum farfuglanna úr borginni.

Það sem skiptir nú mestu nú, er ekki endilega umhverfið, sem við eigum eftir að aðlagast betur, heldur aðstaðan - þessi fína nýja íbúð, sem er bara með herbergjum sem við notum á hverjum degi, með palli sem er jafnstór pallinum í Kvistholti, bara tveim hæðum ofar.

Mig grunar að þetta verði bara harla gott og á örugglega eftir að fara betur yfir ýmsa þætti þessa nýja lífs síðar.

Hin tápmiklu 12 og þjófagengið (síðari hluti)

  Framhald af þessu Þar sem hin tápmiklu 12 stóðu fyrir utan flóttaherbergið, var óhjákvæmilegt að hugurinn beindist að verkefninu framundan...