Afrakstur í tilefni dagsins

Ég ætla ekki að afsaka það neitt, að mér hefur ekki auðnast að heiðra þessa síðu með andagiftminni um allnokkra hríð. Ég tel mig hafa gert nokkuð vel um síðustu helgi og þar við hefur setið.

Enn stendur yfir aðgerðin 'Bað fyrir jól' og enn er ekki ljóst hvort sú verður raunin. Þetta gengur allt rólega fyrir sig og mér sýnist að viðskiptavinalitlar eða lausar byggingavöruverslanirnar hafi verið og séu duglegar að skella nýjum verðmiðum á það sem þær hafa að bjóða. Ég ætla ekki einu sinni að nefna þær tölur sem við höfum rekist á í mörgum þeirra verslunargímalda sem við höfum átt leið í.

Það er haldið áfram í vonina að aðgerðin fái farsælan endi áður en kirkjuklukkur hringja inn jólahátíð.

Framundan er hin árlega gírskipting þegar prófatími gengur í garð og Berlínarferð liggur í loftinu á aðventu - með það meginmarkmið að líta augum nýjan ættarsprota, sem ekki hefur enn birst þessari veröld.

Þá er þess að geta að þetta er svona daginn eftir dagur og læt ég mönnum eftir að túlka hvað átt er við með því, en mágkonan í efra skellti upp miklum fagnaði þegar kvöldaði í gær, í tilefni af markverðu skrefi á lífsgöngu sinnni. Það kvöldaði og svo nóttaði og það lá við að það dagaði áður en leið lá loks heim að þessu loknu.

Gamli unglingurinn var að rifja það upp áðan þegar hann tók próf til að öðlast ökuréttindi fyrir allnokkrum árafjölda síðan. Þessi atburður mun hafa átt sér stað í höfuðborginni og prófdómarinn einhver lögregluþjónn, sem dags, daglega stóð á gatnamótum og stýrði umferð með bendingum. Í þessu prófi urðu þeim gamla á mistök sem hefðu getað haft slæmar afleiðingar, en það mun hafa sloppið til. Þar sem próftakinn ók bifreiðinni um kartöflukofahverfi Reykvíkinga, skipaði prófdómarinn honum skyndilega að stöðva ökutækið, sem hann og gerði. 

'Máttu stöðva hér?' 

Próftakinn leit í kringum sig og sá ekkert sem af til kynna að þarna mætti ekki stöðva; malargata á milli kaartöflukofanna.

 'Já.'

'Nei, það máttu ekki. Það er harðbannað að stöðva bíl á gatnamótum!'

Þess vænti ég, að mönnum sé það ljóst, þegar hér er komið lestri, að ekki er nú andríkinu fyrir að fara þessu sinni. Svo verður að vera.

Hroll að Páli setur

Einu sinni sem oftar átti ég leið á fund margnefnds gamla unglings í Hveratúni. Í ljósi aðdraganda jólanna og stöðu kirkjumála í nágrenninu, voru trú- og kirkjumál rædd í þaula og ekki í fyrsta skipti. Hann vísaði til minninga sinna frá því er leið hans og hans fólks lá til kirkju í Vallanesi, væntanlega á 3. áratug síðustu aldar. 

Í þann tíma  var það heilmikið mál að hafa sig til og halda til kirkju. Það þurfti að sækja hestana, leggja á þá og ríða síðan til kirkju þar sem guðsorðið var lesið yfir lýðnum, yfirleitt með hótunum um vítisvist ef skorti á trúræknina og þar með kirkjusóknina. Að lokinni messu var síðan messukaffi og loks reið fólk heim úr kirkju. Í messuferðina fór stærstur hluti dagsins. 

Fólki, þá sem nú, var annt um sálartetrið og má ímynda sér að það hafi verið því ofarlega í huga hverju það gæti átt von á ef ekki yrði af messuferð.

Þeim gamla er það ofarlega í minni hvernig prestar í þá daga hótuðu fólkinu með vítiskvölum og hefur í tengslum við það yfirleitt yfir þessa ágætu vísu nafna míns Ólafssonar, sem hann orti eftir eina svona messu:

Að heyra útmálun helvítis,

hroll að Páli setur.

Hann er á nálum öldungis

um sitt sálartetur. 

Hátíð fer að höndum

Þetta er sá tími á hverju ári undanfarin 10 ár eða svo, sem hefur snúist að stórum hluta um það, á þessum bæ, að æfa fyrir aðventutónleika í Skálholtsdómkirkju. Þessir tónleikar fóru stækkandi ár frá ári og voru orðnir fastur punktur í jólaundirbúningi fjölda fólks hér í uppsveitunum. 

Fyrir tveim árum voru haldnir þrennir tónleikar fyrir fullri kirkju, sem þýðir að um 900 manns nutu þess með okkur að eiga þessa stund með úrvals listafólki. 

Tónleikarnir á síðasta ári skáru sig úr að því leyti, fyrir okkur Kvisthyltinga í það minnsta, að tenórinn okkar fékk þar að spreyta sig ásamt Diddú. Ekki töldum við það vera slæmt. Tónleikarnir þeir mörkuðu einnig þau tímamót, að þá var það orðið ljóst, að Hilmari Erni var ekki lengur ætlaður staður á þessu forna biskupssetri. Í hönd fóru svo jól reiðinnar, þrjóskunnar og depurðarinnar í hugum margra þeirra sem störfuðu og starfað höfðu að tónlistarmálum undir stjórn Hilmars. Þá strax var það orðið ljóst í mínum huga að næsta aðventa og jól yrðu með öðrum hætti en áður.

Ég ætla ekki að reyna að setja mig inn í hugarheim þeirra sem véla með málefni Skálholtsstaðar. 

Ég veit ekki ekki allt sem þar hefur verið sagt og gert. 

Ég veit ekki hvað þar hefur verið hugsað eða vonað. 

Ég veit ekki hver sú stefna er sem þaðan á að birtast okkur á næstunni, en ég efa ekki að henni verður ætlað að efla þjónustu við guð og menn. 

Ég veit ekki hvaða augum almættið lítur þau verk sem hafa verið unnin í Skálholti undanfarin ár. Ef ég þættist vita það, bæri það vott um hroka af minni hálfu.

Það sem ég veit er það sem ég sé og heyri. Það sem mér finnst er síðan blanda af því og og þeim skoðunum og hugsunum sem ég burðast með dags daglega.

Skálholtskórinn er ekki til lengur. Hilmar Örn hefur hafið störf á öðrum vettvangi. Í Skálholti er vígslubiskup, rektor Skálholtsskóla og sóknarprestur ásamt öðru starfsfólki staðarins. Framundan er stærsta hátíð kristinna manna og ég veit ekki hvernig þetta ágæta fólk hyggst nálgast almenning með sinn árlega boðskap um fæðingu frelsarans. Ég veit ekki hvort sá boðskaður muni ná til margra þetta árið. 

Þar sem ég ek framhjá Skálholti daglega virðist mér sem Skálholt sé hnípinn staður. Þaðan finnst mér ekki geisla neinum krafti í aðdraganda jóla. Þaðan stafar engri birtu lengur, ekki í áttina til mín, í það minnsta.

Það fréttist af því að það sé verið að leita til sóknarbarna í Skálholtssókn með að mynda sönghóp fyrir jólamessurnar þrjár. Ekki veit ég hvernig gengur að manna þann hóp. Það kunna enn að vera þeir sem líta á það sem samfélagslega og trúarlega skyldu sína að verða við óskum af þessu tagi. 

Ég finn ekki til þessarar skyldu lengur. Í mínum huga eru fyrir hendi skýr mörk þess sem kalla má trú einstaklingsins, annarsvegar og þeirrar stofnunar sem hefur tekið sér það hlutverk að boða Guðs orð á jörðu og þannig viðhalda trú fólksins, hinsvegar. Trúin er til án kirkjunnar, en án trúar er engin kirkja. Sú kirkja sem missir samband við fólkið er engin kirkja. Eftir stendur þá bara fallegt hús........en tómt.

Hvernig væri nú að fara að klára þetta hús?

Nú er verkið hafið, verkið sem hefur það markmið að ljúka við byggingu þess 24 ára gamla húss. Til þess að það verk geti gengið fyrir sig svo sem til er ætlast þarf að breyta lögnum til nútímaforms og 26 ára gamlar hugmyndir um baðherbergi hefur þurft að endurskoða. Það sem telja má stærstu hugmyndafræðilegu breytingarnar felast í því, annarsvegar, að í stað hefðbundins baðkars skal sett upp sturta samkvæmt nýjustu stöðlum og hinsvegar í því, að salernið hangir uppi á vegg. 

Ég ætla nú varla, í ljósi fyrri orða minna, að fá mig til gð segja frá því hvar ég uppgötvaði galdarfyrirbærið WEDI byggingaplötur. 

Það var reyndar í sjónvarps-þættinum I/Ú. Í framhaldi hans skellti ég mér í Vídd. Það varð síðan úr að þessar plötur eru notaðar við uppbyggingu á sturtubotninum og undir allar flísar. 

Það er auðvitað svo, að ekki hafa allir á þessum bæ verið á einu máli um hvernig frágangi á þessu mikla herbergi skuli háttað og má að hluta til rekja þessa 25 ára undirbúningssögu til þess. Nú teljast allir viðkomandi vera sáttir og það stefnir í formlega opnun í miðri kreppu. Þar með teljumst við vera búin að leggja okkar af mörkum til að halda hjólum atvinnulífsins gangandi.

Nokkrar myndir í viðbót.

Bót verður að baði,

það byggt var ei með hraði.

Brátt það verður brúkað

og brosandi þar.......

(þetta er algerlega úr karakter og einvörðungu til þess gert að finna rímorð)

Það væri líklega margt vitlausara....

...en að fagna því huganum með mér, nú eða tjá það með áhrifaríkum hætti í viðbragða-græjunni, að nú hef ég lokið síðasta áfanganum að  svokölluðu diplóma í opinberri stjórnsýslu. Það er nú ekki bara í Perth eða Berlín sem fólk er að gera það gott þessa dagana. :) 

Ég er búinn að vera að dunda mér við þetta undanfarin ár og tel að þessi aðgerð mín hafi átt sinn þátt í því að ég lít svo á að höfuðið á mér sé síður en svo að gefa sig að ráði.

Það má spyrja um tilgang með svona löguðu. Svarið er í rauninni einfalt: Maður lærir til að læra, en ekki með það sem megintilgang að ná sér í vel launaða stöðu. 

Starfsánægja hlýtur alltaf að vega þyngra en þung budda, þegar upp er staðið. Reyni hver sem vill að mótmæla því með rökum. Nú er tækifærið.

Næst á dagskrá er að skella sér í að láta sig hlakka til afa-barnsins, prófa-tímans, jólanna og heim-komu Ástralíu-faranna, jafnvel einnig kóræfingar hjá Víxlakórnum (sérlega heppilegt nafn á kór um þessar mundir. Að öðru leyti gæti hann heiti Kreditkórinn, eða Söngkórinn Debet). Kórinn heitir reyndar ekki neinu þessara nafna, ekki enn í það minnsta. Mig grunar einhvern veginn að það verði kvenlæg viðhorf sem munu verða ofan á hér sem annarsstaðar  og sem kalla á eitthvert kvenlægt nafn (Blómakórinn, Vinakórinn, eða þ.u.l. Ég ætla nú ekki að missa  svefn yfir því.  Kórinn þessi hefur það markmið eitt að kíkja á Berlín í byrjun júní.

Tímamót á að tala um

en tönnum á að bíta með.

Það er mér ekki þvert um geð.

Oma suomalainen sisar

Ég er búinn að uppgötva að ég á finnska systur og líka finnskan mág. Þau heita Astri og Gustavi Sallinen. Ég veit ekki hvað gamli unglingurinn kann að segja um þessa uppgötvun, en ekki kannast ég við að hann hafi stigið fæti á finnska grund. Þegar ég frétti af þessu voru þau nýbúin að vera á ferð í Hollandi, þar sem þau munu hafa verið að kynna sér nýjungar í blómaræktun ásamt fleiri samlöndum sínum. Þarna stóð yfir alþjóðleg blómasýning og margt skemmtilegt og fróðlegt að sjá. Mér hefur verið tjáð að meðal gesta hafi einnig, um tíma verið nokkrir Íslendingar, en þeir voru víst ekki lengi á staðnum; fóru snemma heim, eða því er haldið fram í það minnsta. 

Astri og Gustavi komu á staðinn um það leyti sem Íslendingarnir voru að tygja sig heim, og áttuðu sig víst ekki alveg á því hversvegna það var svona mikið af brotnum eggjum um alla ganga á hótelinu, klesstum tómötum og sundurtættum afskornum blómum. Þau kipptu sér vist ekkert upp við þetta, komu sér bara vel fyrir og tóku bráðlega að blanda geði við hina gestina. Sérstaklega náðu þau góðu vinfengi við nokkra Breta og Hollendinga og eiga von á þeim heim til Finnlands, til  Solvestilaani í síðari hluta febrúar á næsta ári. 

Þau skötuhjúin hlakkar víst mikið til heimsóknarinnar.

Þarna undu þau sér hið besta í Hollandi og gerðu góða samninga um laukakaup fyrir næsta ár. 

Einhver kanna að velta fyrir sér merkingu fyrirsagnarinnar hér fyrir ofan og ég er hreint ekkert hissa á því. Ég varð í það minnsta manna hissastur þegar ég las um það í sunnlenskum fjölmiðlum í vikunni að ég ætti þessa finnsku systur (fyrirsögnin merkir sum sé: hin finnska systir mín).

Ef einhver, mér skyldur, skyldi enn vera að velta því fyrir sér, hvort ég sé nú endanlega búinn að sleppa takinu á raunveruleikanum, þá skal þess getið, að þessi texti er ritaður í tilefni af því, að ofangreindir fjölmiðlar greindu frá heimsókn íslenskra blómabænda á ofangreinda blómasýningu. Móttökur munu ekki hafa verið með besta móti og voru Íslendingar þessir krafðir um endurgreiðslu vegna margnefndra ICESLAVE reikninga. Þeir brugðu þá á það ráð að segjast vera Finnar í blómasamningahugleiðingum. Mér hefur þótt gaman að velta því fyrir mér hvernig þeim tókst að setja finnskan hreim á íslenskuskotna enskuna sína.

Ég tel mig semsagt enn vera hérna megin.

Finnar í framandi landi

fundu þar blóm bæði og vin.

Margs að sakna -

Ég hef nú af einhverjum ástæðum ímyndað mér það, að við þessar aðstæður, þegar kr***** er að breyta þessu þjóðfélagi í grundvallaratriðum, þá muni hverfa úr daglegri umræðu frásagnir af brjálaðri, eða botnlausri, eða bullandi samkeppinni sem við höfum notið þess að búa við á þessu landi.

Undanfarin ár spruttu upp fyrirtæki á öllum sviðum þjóðlífsins okkur neytendum til hagsbóta. Við nutum þess að geta alltaf fundið eitthvað sem var miklu ódýrara en eitthvað annað. Frásagnir af stórskostlegum verðlækkunum til að takast á við keppinautana voru daglegt brauð. Ég man t.d. svo vel eftir þeirri vellíðunakennd sem hríslaðist um mann þegar ekið var inn á Selfoss úr höfuðborgarátt og maður kom fyrst að bensínstöð Atlantsolíu sem bauð bensínið á 174.10, keyrði síðan framhjá Bensínorkunni með sitt samkeppnistilboð upp á kr. 174.20, bara til að fara svo framhjá Olís 100 metrum lengra með magnað tilboð sem hljómaði upp á hvorki meira nér minna en kr. 174.30. Eftir að hafa síðan ekið í gegnum Selfoss til að athuga með nýjasta dúndur tilboð N1 í samkeppninni komst maður svo að því, að það hljóðaði upp á kr. 174.40.  Að sjálfsögðu snéri maður alltaf við, keyrði tvo kílómetra til baka á bíl sem eyðir 10 á hundraðið, og keypti bensínið á lægsta verðinu og sparaði þannig heila 30 aura á lítrann. Ef maður var svo heppinn að vera með tóman tank sem tók 60 lítra, sparaði maður  heilar 18 krónur!

Þetta var gósentíð hjá okkur neytendum. Bullandi samkeppni á öllum sviðum.(Það voru bara einstaka sérvitringar, eins og gamli unglingurinn, sem hélt sig alltaf við sama  bensínafgreiðslustaðinn, sama á hverju gekk. Hann hefur kannski tapað heilum 500 kalli á því á síðustu 10 árum, en hann vildi vera trúr því sem hann kallaði 'vini sína' og sem einu sinni hét Esso og tengdist þá lengi vel tilteknum stjórnmálaflokki).

Ég tók hérna dæmi af því hve vel olíufélögin hafa staðið sig í að standa vörð um hag okkar neytendanna. Sannarlega getum við verið þakklát. Takk, góðu olíufélög.

Það má svo einnig þakka það að fá að upplifa allar fallegu bensínstöðvarnar, sem blasa við sem andlit allra bæja á landinu,

Það voru vissulega fleiri en olíufélögin sem stóðu sig dúndrandi vel í að tryggja það að við lifðum í vellystingum praktuglega í þessu landi þar sem frjáls samkeppni blómstraði á öllum sviðum. Góðir menn spruttu fram með ómótstæðileg tilboð á öllum sviðum. Hver kannast t.d. ekki við hvað öll símafyrirtækin hafa staðið sig vel í samkeppninni um viðskiptavinina. Með einföldum gjaldskránum var okkur gert kleift að velja ávallt ódýrasta kostinn. Með því að hringja alltaf í tiltekin símanúmer, eða kaupa tiltekna þjónustu frekar en aðra, gátum við örugglega sparað 100-200 kr á mánuði.

Hin heiðarlega og sannfærandi, bullandi samkeppni í þeim geira sem sér okkur fyrir daglegum nauðsynjum, er afar þakkarverð. Þar á bæ hefur ekkert verið til sparað til að við þyrftum að eyða sem minnstu í nauðþurftir. Maður á varla orð til að lýsa því hve fallega það er gert af þessu góða fólki að bjóða okkur upp á allskyns valkosti. Þeir reka alltaf tvær tegundir af matvörubúðakeðjum. Önnur selur á lágmarksverði við lágmarksaðstæður. Hin selur hann á hámarksverði við hámarksaðstæður. Snilld. Með þessu móti getum við sem eigum litla peninga farið í ódýru keðjuna, meðan við sem eigum fullt af peningum, getum farið í hina og þannig látið vita af því hve vel okkur gengur í lífinu.  Allt í bullandi samkeppni. 

Hver man ekki eftir því hvað bankarnir voru nú góðir við okkur, bæði með því að halda þjónustugjöldum í lágmarki, innlánsvöxtum í hámarki og útlánsvöxtum í yfirhámarki. Þetta voru góðir tímar. Bullandi samkeppni þar sem okkur voru nánast gefin lán. Við gátum allt með þessum lánum. Ég gat keypt mér flotta íbúð og Landkrúser, og farið í nokkrar sólarlandaferðir. Ég gat gert eins og þeir sem keyptu í matinn í dýru búðunum. Ég öðlaðist virðingu samferðamannanna fyrir velgengni mína. Þetta var allt bönkunum að þakka. Það var líka einstök gæfa okkar að fá að njóta þess, eins og hann Jón og hún Gunna í næsta húsi, að ávaxta peningana okkar með  traustum hætti, á hávaxtareikningum, svo ekki sé nú minnst á peningamarkaðsbréfin og sjóðsbréfin.  Hér var um að ræða bullandi samkeppni milli bankanna okkar góðu þar sem við gátum valið okkur það besta hjá hverjum og flutt viðskiptin milli þeirra eftir því hvaða dúndur tilboð þeir voru með í gangi á hverjum tíma.

Ég var farinn að örvænta að nú væri endalega lokið öllu sem heitir frjáls og bullandi samkeppni. Eg var orðinn smeykur um að allir væru hættir að keppa okkur neytendum til hagsbóta þangað til ég heyrði af því að bullandi samkeppnin um auglýsingar er enn til staðar. Þessi botnlausa samkeppni virðist vera að valda því, að við missum Singing Bee, Survivor, American models, Doktor Phil og Innlit/útlit. Ég er gjörsamlega miður mín. Það hreinlega verður að banna auglýsingar í ríkissjónvarpinu svo við getum fengið að borga meira þangað. Það má ekki gerast að við missum Singing Bee. Við viljum fá að njóta alls þess besta úr amerískri lágmenningu áfram. Það gengur ekki að taka það frá okkur, neytendum!

Lifi frjáls samkeppni sem sér okkur fyrir hverju sem er, hvenær sem er. Okkur er mikilvægt að hafa 4 sjónvarpsstöðvar, sem er fullkomlega eðlilegur fjöldi fyrir 300.000 manns. Það veitir lífi okkar fylllingu og tilgang. 

Samkeppni leiðir til sigra

sumra, það tel ég sé rétt.

Það sagt er um Sigurjóns digra,

sjálfsákvörðunarórétt.