Uppreist aldursæru

Þegar upp er staðið bý ég smám saman yfir þeirri visku og yfirsýn, að ég geti kinnroðalaust tjáð skoðanir mínar í fullvissu þess, að þær séu í rauninni harla eftirtektarverðar. Það er ekki bara vegna þess að ég er sá sem ég er (sem er auðvitað mikilvægt í þessu sambandi), heldur ekki síður vegna þess að aldur minn hefur fært mig, sköpunarhæfni mína og hugsun, langt fram úr flestu því sem aðrir og yngri kunna að hafa fram að færa. 
Ég held að segja megi að ég sé "með þetta".
Þá er það sagt.

Einhver kann  að velta fyrir sér hvað veldur því að ég tek svo stórt upp í mig sem raun ber vitni og því er mér ljúft að svara. Ég horfði nefnilega á sjónvarpsþátt í gærkvöld sem heitir: Lífsins gangur, eða "Secret Life og Growing Up". Ekki nenni ég að fara að endusegja þennan þátt, en bendi þeim sem ekki sáu á að  horfa á hann hér.

Í þessum þætti kom allt það fram sem ég hef upplifað á sjálfum mér eftir því sem árin hafa liðið. Stöðugt hefur mér orðið ljósara hve margt mér yngra fólk á margt ólært um lífið og tilveruna. Það er eins og það sé bjargföst skoðun nýútskrifaðra doktoranna að þeirra sé sannleikurinn og þekkingin og skilningurinn og hvaðeina. Sannarlega þarf ekki doktora til, því það fólk er margt og margvíslegt sem telur sig eitt vita allt og skilja, en veit fátt og skilur enn minna.

Ég var sjálfur eitt sinn í þeirri stöðu að vera ungur og vitlaus. Ég gleymi seint viðbrögðum okkar þessara yngri, þegar gamli kennarinn á kennarastofunni hóf upp raust sína um skólamál. Hann vildi deila með okkur reynslu sem hann hafði öðlast við tilteknar aðstæður.  Jú, hann fékk svosem að segja sitt, en í kjölfarið ríkti þögn um stund, áður en þeir yngri (eftir að hafa sagt, í huganum: "Já, já, allt í lagi, gamli, en nú eru bara aðrir tímar") héldu áfram að reyna að leysa málin út frá sínum fátæklega þekkingargrunni, reynsluleysi og einstrengingslegu skoðunum.
Undir lokin á starfsferlinum upplifði ég æ oftar samskonar viðhorf til þess sem ég taldi mig hafa fram að færa, þó ég verði að segja, að kollegar mínir fóru ansi vel með mig, eða þá að ég hélt skoðunum mínum dálítið fyrir mig, í ljósi reynslunnar sem ég fékk við meðferðina á gamla kennaranum, sem ég minntist á hér fyrir ofan.

Ég held að það teljist ekkert sjálfsagt að maður á mínum aldri tjái sig mikið um uppeldismál. Ég hef samt gert það, en upplifi aðallega þögnina sem viðbrögð við þeirri tjáningu.  Það verður bara svo að vera. Við verðum bara að fá að reka okkur á, eða réttara sagt börnin okkar, sem, þegar sá tími kemur, þurfa að takast í æ meira mæli á við öldugang lífsins.  Hvað sem hver segir, þá mun ég halda áfram að halda því fram, að það skiptir í grundvallaratriðum ekki máli hvort maður fæddist árið 1630 eða 2018, maður þarf það sama: foreldra til að elska, leiðbeina, kenna, setja mörk. Á engum tíma þurfa börn foreldra sem geta ekki beðið þess að losna við þau inn á leikskóla, foreldra sem líta á það sem rétt sinn að geta komið af sér börnunum svo þeir geti farið að sinna því sem mikilvægast er: starfsframanum.   

Þetta er grundvöllurinn og honum verður ekki breytt. Síðan tekur hitt við: að kenna börnunum að takast á við allan tækjabúnaðinn sem þeim stendur til boða, öll öppin og spjaldtölvurnar og jútjúb og netflix og forritunina; takast á við veruleikann sem bíður þeirra síðar. Það er bara allt annað mál. það kemur ekkert app eða tölvuleikur í stað foreldra, nefnilega.


ps. Upptendraður af þættinum frá í gærkvöld, sendi ég þetta frá mér. Efast reyndar um hvort það sé rétt ákvörðun, en í ljósi þess að það mun enginn taka þetta til sín, þá ætti það að sleppa. 

psps Stararnir á myndinni endurspegla það sem ég er að reyna að tjá. Ég teldist þá vera sá sem ekki gapir.    

Afstæður aldur

Þegar ég byrjaði að taka saman efni um Hvítárbrú hjá Iðu eða Iðubrúna, sem hún hefur verið kölluð svona í daglegu tali, átti ég ekkert sérstaklega von á að finna á lífi einhverja sem þar störfuðu síðustu árin áður en brúin var fullbyggð.  Það eru nú, eins og margir vita, sextíu ár síðan hún var opnuð fyrir umferð, sem þýðir að þeir sem þar störfuðu eru nú sextíu árum eldri en þeir voru þá.
Ég hafði einhvernveginn ímyndað mér að það hefðu nú aðallega verið karlar á aldrinum frá 25 og upp úr, sem byggðu þetta mikla mannvirki, sem myndi þýða, að ef einhverjir væru á lífi væru þeir nú, að minnsta kosti 85 ára og mögulega farnir að missa eitthvað úr, svona eins og gengur.

Síðla sumars fékk ég ábendingu um fyrrverandi brúarvinnumann, sem einmitt hafði unnið við brúarsmíðina á þessum tíma.  Hann reyndist vera 74 ára og var því 14 ára þegar hann tók þátt í þessu verki með sínum hætti. Hann var nokkurskonar léttadrengur og ég á eftir að fá að vita meira um það, en þarna er um að ræða afskaplega hressan mann, sem hefur reynst vera meira en til í að aðstoða mig við að rifja upp þann eftirminnilega tíma í lífi hans sem þarna var um að ræða.
Í gegnum hann náði ég síðan sambandi við annan, sem hafði verið fullgildur starfsmaður, og var rúmlega tvítugur á þessum tíma. Það þýðir að hann er skriðinn yfir  áttrætt; kominn á níræðisaldur.
Mér varð hugsað til þess hvernig ég leit fólk á þeim aldri þegar ég var talsvert yngri en nú. Raunar held ég að hver maður geti ímyndað sér hver ímynd fólks var í huga þeirra á yngri árum.

Svo hitti ég þennan mann og svei mér ef ég varð ekki nokkuð undrandi. Það var fjarri því að á honum væru einhver ellimerki. Ég hefði alveg trúað því ef einhver hefði sagt hann vera um sjötugt. Hjá þessum hef ég fengið gagnlegar upplýsingar um myndefni sem ég fékk frá Vegagerð ríkisins og sem mun birtast í seinni umfjöllun minni í Litla Bergþór í byrjun desember. Það sem meira er þá stefnir í að framhald verði á, þar sem þessir karlar hafa frá ýmsu að segja frá brúarbyggingunni sem ég hlakka til að umbreyta í ritaðan texta.

Þetta var fyrri hluti

Hvítárbrú hjá Iðu eða Iðubrú?

Hvítárbrú hjá Iðu, heitir brúin formlega, sem verður búin að þjóna okkur í uppsveitum í sextíu ár, í desember.  Hún hefur yfirleitt, manna á meðal verið kölluð Iðubrúin, sem hefur haft það í för með sér, að þeir sem ekki vita betur, halda að áin heiti Iða. "Hvernig er veiðin í Iðunni?" spyrja menn.

Vandamálið með Hvítárbrúarnafnið er augljóslega það, að það er önnur Hvítá, sú í Borgarfirði. með brú hjá Ferjukoti sem var byggð 1928.  Ekki bætir svo úr skák, að fyrir nokkrum árum var byggð önnur brú á Hvítá, sú sem er hjá Bræðratungu.
Eftir stendur, að brúin okkar hér í neðsta hluta Biskupstungna er ekki yfir ána Iðu, eins nafnið Iðubrú gefur til kynna, heldur yfir Hvítá. Þar með hef ég ákveðið fyrir mig að reyna að venja mig af því að kalla hana Iðubrúna og byrja að kalla hana Hvítárbrú hjá Iðu. Eða brúna á Hvítá hjá Iðu.  Sannarlega ekki eins þjált og Iðubrú, en réttara.