Var Macbeth framsóknarmaður?

Um þessa mynd: sjá neðst.

Það getur verið gaman að samsæriskenningum, þó sannarlega séu þær oftast bara kenningar.  Nýjustu vendingar innan framsóknarflokksins kölluðu fram í huganum ákveðið samhengi milli þess sem átti sér stað í leikritinu hans Shakespeares, Macbeth og tilrauna núverandi formanns framsóknarflokksins til að halda völdum. Þarna er auðvitað ekki um algera samsvörun að ræða, en samt að mörgu leyti keimlíka atburðarás. Hér reyni ég að koma þessu heim og saman,

Leikritið hefst á því að Macbeth, sem ber titilinn Thane of Glamis, er á leið yfir heiði í Skotlandi, eftir frækinn sigur í orrustu, ásamt vini sínum Banquo. Þar verða á vegi þeirra 3 nornir eða seiðkonur, sem spá honum glæstri framtíð. Annarsvegar að hann hann hljóti titilinn Thane of Cawdor, sem er talsvert merkilegri en sá sem hann þegar ber og hinsvegar að hann verði konungur Skotlands.  Þeir félagar halda síðan áfram för sinni og mæta þá konungsmönnum sem segja Macbeth að hann sé orðinn Thane of Cawdor. Nornirnar höfðu sagt rétt fyrir um þá upphefð. Þetta kveikir í Macbeth. Banquo varar hann þó við:

BANQUO
                                   But 'tis strange:
And oftentimes, to win us to our harm,
The instruments of darkness tell us truths,
Win us with honest trifles, to betray's
In deepest consequence.

Lauslega segir hann hér, að til þess að skaða okkur, lofi myrkraöflin okkur einhverju smáræði, sem gengur eftir, en svíki okkur síðan þegar mest á ríður.

Í stuttu máli þá drepur Macbeth Duncan Skotakonung og nær þannig krúnunni. Í framhaldinu hefst síðan blóðugur ferill hans í hásæti og hann sér óvin í hverju horni. Hann lætur meðal annars drepa Banquo vin sinn, þar sem nornirnar sögðu að hann yrði faðir konunga. 

Loks stendur hann frammi fyrir því að nornirnar höfðu verið að plata hann með orðaleikjum. Sem dæmi um það má nefna, að þær sögðu honum að enginn sá sem kona hefði fætt myndi geta sigrað hann.  Það fór hinsvegar svo að Malcolm, eldri sonur Duncan's, drap hann, eftir að hafa tjáð Macbeth að hann hefði verið tekinn úr kviði móður sinnar, fyrir tímann.

Mér hefur fundist að hjá framsóknarmönnum sé skiplögð atburðarrás í gangi, sem nær síðan hámarki á flokksþingi. Formaðurinn átti leið um heiðina sína Norðanlands þar sem hann hlaut afgerandi kosningu í fyrsta sæti framboðslistans (hann er, sem sagt, Thane of Cawdor).  Nornirnar sem spáðu honum æðstu metorðum tel ég vera þau VH, SM og GBS.

Hver vinur hans er, sem síðan er fórnað þar sem í honum á að felast ógn, veit ég ekki hver er, en hann gæti vel líkamnast í HÞÞ, með góðum vilja. Ekki veit ég heldur hvernig varaformaðurinn, sem nú hefur skorað hann á hólm, er annar en formaðurinn hafði búist við. Kannski varð það faðmlagið og loforðið sem reynist þýða annað en formaðurinn taldi.

-------------------------

MYNDIN

Myndin sem fylgir er jólagjöf sem ég gaf föður mínum árið 2009. Þar hafði ég búið til viðtal við hann um Framsóknarflokkinn í fortíð og nútíð, sem byggði að miklu leyti að því sem hafði komið fram í samræðum okkar um þann flokk.

Honum fannst jólagjöfin bara nokkuð fyndin. 

Ég hyl andlit systkina minna þar sem ég hef ekki beðið þau leyfis að fá að birta þau í samhengi við svona texta. 

Góður biti í hundskjaft

Orðtök geta verið skemmtileg og til þess fallin að skerpa á því sem sagt er. Mér hafa dottið nokkur í hug að undanförnu.
Í dag tók Sigurður Ingi Jóhannsson við embætti forsætisráðherra í þessu, að mörgu leyti undarlega þjóðfélagi okkar. Hve lengi honum tekst  að gegna því, veit ég ekki, auðvitað. Þetta getur verið upphafið að endinum á stjórnmálaferli Hreppamannsins eða upphafið á löngum og farsælum ferli. Það kemur allt í ljós og veltur á ótal fyrirsjáanlegum og síður fyrirsjáanlegum þáttum.

Það vill svo til að ég hef átt samleið með þessum pilti á tvenns konar vettvangi. Annarsvegar áttum við ágætt samstarf þegar uppsveitahrepparnir ákváðu að efna til kosninga um sameiningu sveitarfélaga í uppsveitum á 10. áratugnum. Þar sátum við báðir í nefnd sem hélt utan um undirbúning og kynningu á því verkefni. Hinsvegar hafa leiðir legið saman í gegnum aðkomu Sigurðar Inga að málefnum Menntaskólans að Laugarvatni, en þar hefur hann átt sæti í skólanefnd í óskaplega mörg ár og var formaður nefndarinnar um alllangt skeið. Velferð skólans hefur skipt hann miklu máli.

Sigurður Ingi er vandaður maður, traustur og svona eiginlega gegnheill, ef mér hefur tekist að lesa hann rétt. Ætli megi ekki lýsa honum einnig sem svo, að hann hafi virkað á mann sem þungavigtarmaður í bæði eiginlegum og óeiginlegum skilningi.

Ég varð hugsi þegar ég frétti af því að hann væri kominn í framboð fyrir þann flokk sem hann síðan hefur unnið sig upp innan. Það kom mér nokkuð á óvart, því hann hafði ekkert ýjað að hneigingu til stuðnings við neinn sérstakan flokk, eins og lenskan hefur verið meðal sveitarstjórnarmanna í uppsveitum. Ég var aldrei búinn að staðsetja hann í þeim flokki sem reyndin varð.

Við þær aðstæður varð mér á orði, í huganum, svo orðvar sem ég nú er: "Þar fór góður biti í hundskjaft!"
Áður en við var litið tók Sigurður Ingi síðan að rísa hærra og hærra innan þessa flokks, að mínu mati að stórum hluta í hópi sem var honum ekki sæmandi. Það var bara mitt mat auðvitað, þar sem ég fylgdist með eins og hver annar, litaður að eigin lífsskoðunum og getu til að lesa í fólk, sem auðvitað er umdeilanleg, eins og flest annað.
Framinn var hraður, miklu hraðari en venjulega gerist innan stjórnmálaflokka. Áður en við var litið var hann kominn á þing, orðinn varaformaður og síðan ráðherra og nú síðast forsætisráðherra.   Þá datt mér í hug annað máltæki: "Í landi hinna blindu er sá eineygði kóngur".

Ég hef haft það á tilfinningunni, að sá stakkur sem maðurinn hefur verið settur í, innan þessa flokks hvorki fari honum vel, né virðist þægilegur.  Þar sem hann stóð í stiganum í gærkvöld, við hlið viðskiptamanns sem var bólginn af hroka og ekki í jafnvægi, fann ég þessa tilfinningu enn skýrar.

Það sem ég óttast er, að ítök þess sem þurfti að hrökklast frá, verði til þess að koma í veg fyrir að Sigurður Ingi fái að njóta sín eins og hann er. Vonandi ber hann gæfu til að hrista þann skugga af sér.