22 september, 2021

Lögbrot á Kili

Fyrir framan Hallormsstaðaskóla. F.v Pálína,
ég, pabbi og mamma.
Fyrir ykkur sem tölduð að ég ætlaði að tjá mig um hálendisþjóðgarð, eða ofbeit á afrétti Tungnamanna, eða varpa einhverri annarri sprengju hér inn í aðdragana kosninga,  þá snúast eftirfarandi skrif um alls óskyld mál.

Lögbrotið, sem fyrirsögnin vísar til, er reyndar ekki nema hluti þess sem ég ætla að fjalla um í þessum pistli, en það var samt svo alvarlegt, að það er mér enn ljóslifandi í minni, 55 árum síðar. 
Árið 1967 var árið sem ég fermdist, þá 13 ára. Þrettán ára var ég allt þetta ár, nema tvo daga.

Einhvernveginn minnir mig að það hafi verið í ágúst þetta ár að Hveratúnshjónin, ásamt Pálínu systur pabba og Sigga á Baugsstöðum, bróður mömmu og mér lögðu í heilmikla ferð austur á land, Mig minnir að við höfum farið Sprengisand norður og þaðan yfir Möðrudalsöræfi austur á Hérað, til að heimsækja fólk. 
Á Víkingsstöðum á Völlum var amma mín  Sigríður Ingibjörg Björnsdóttir (1893-1968). Hún bjó með syni sínum og bróður pabba, Alfreð.  Þá var fólkið á Hallormsstað líka heimsótt, en þar bjó fóstri pabba, Sigurður Blöndal (1924-2014)  með fjölskyldu sinni og þar hafði mamma gengið í húsmæðraskóla á sínum tíma. Frá þessu öllu saman greini ég í samantekt um ævi pabba, þegar 100 ára voru frá fæðingu hans og í samantekt um ævi mömmu þegar 100 ára voru frá fæðingu hennar og fer því ekki að orðlengja of mikið um það hér.

Árið 1965 lést Magnús Jónsson (1887-1965), afi í Hveratúni, en hann átti þar heima síðustu æviárin. Ég reikna með að þessi ferð hafi verið farin að einhverju leyti í tengslum við það. Mögulega hefði hún verið farin ári fyrr ef ekki hefði þurft að ferma mig, sem var auðvitað slíkur merkisatburður að flest annað þurfti að víkja. Amma lést ári eftir heimsókn okkar til hennar.

Ég minnist þess ekki að það hafi verið einhver umtalsverð samskipti við ömmu á Víkingsstöðum. Jú ég veit að það voru bréfaskriftir og mamma var dugleg að senda myndir af fjölskyldunni austur. Ég þykist viss um að amma kom aldrei í Hveratún. Það gerðu hinsvegar systkini pabba, flest og einhvernveginn minnist ég annarrar ferðar austur á land fyrir þessa og þá var afi með í för.
Auðvitað var hreyfing fólks ekki eins mikil milli landshluta þá og nú og öll samskipti flóknari, en það hefði verið gaman að kynnast þessari kjarnakonu, sem hafði eignast 9 (jafnvel 10) börn við erfiðari aðstæður en við getum ímyndað okkur. Sex þessara barna náðu fullorðinsárum. Það er ég viss um, að árin sem afi og amma bjuggu í Jökuldalsheiðinni, hafi tekið meira á en hægt er að orða þannig að við, allsnægtafólkið, getum skilið.

Föðursystkin mín: Alfreð (1914-1994), Haraldur (1915-1991) Björg (1919-1982),
Sigfríður (1921-1993) og Pálína (1925-1987).
 
F.v. Skúli, Ingibjörg, Guðný og ég.

Ég man ekki mikið frá þessari heimsókn að Víkingsstöðum. Það grillir í þessa góðlegu konu og frændfólkið, en fátt umfram það. 

Ingibjörg með fjórum barna sinna. Aftar f.v. Alfreð og Skúli. Fyrir framan, Pálína og Haraldur.

Lögbrotið

Það er kannski bara best að ég vindi mér í það sem ég man ofur vel frá þessari ferð austur á land. Í bláa Landróvernum, X1567, vorum við fimm á ferð. Þrjú sátu fram í og tveir aftur í. Hversvegna ég fékk að fara í þessa ferð hef ég engar upplýsingar um, en dettur einna helst í hug, að foreldrar mínir hafi viljað sýna ömmu nýfermdan piltinn. Heima voru þá væntanlega systurnar, Ásta (20) og Sigrún (18) og pössuðu sína nýfæddu syni, örverpið Magnús (7) og Benedikt (11).

Hvað um það, leiðin til baka suður skyldi liggja um Kjalveg. 
Ekki veit ég hvernig það kom til; hvort það var suðið í mér, eða frumlegheit föður míns, sameiginleg ákvörðun hinna fullorðnu í Landróvernum, eða einfaldlega það að ég var nægilega lítill töffari til að hægt væri að treysta því að ég gerði enga vitleysu. Eitt er ég þó nokkuð viss um: frú Guðný hefur ekki verið ánægð með að leyfa barninu keyra. Þegar þarna var komið hafði pabba oft tekist til að lokka mig til vinnu í gróðurhúsunum með því að ég fengi að snúa Landróvernum á eftir, svo ekki var ég alveg ókunnur gripnum.

Ekki held ég að ég hafi þarna gert mér grein fyrir því að með því að gerast bílstjóri með fjóra fullorðna, stressaða farþega innanborðs, var ég að takast á hendur umtalsverða ábyrgð, en ég veit, að ég var staðráðinn í því að leysa verkefnið óaðfinnanlega af hendi, enda Siggi á Baugsstöðum með í för, en hann var á þessum tíma ökukennari, ef ég man rétt.

Blái Landróverinn var farartækið. Þarna sennilega í Námaskarði.

Hvort ég keyrði að Hveravöllum, eða frá, man ég hreint ekki og hvernig getur það líka skipt máli? Adrenalínflæðið útilokaði allt annað en vegslóðann framundan, kannski þannig að leiðbeiningar þeirra sem vissu betur fóru fyrir ofan garð og neðan. Lengi ók ég Landróvernum og var stoltari og hamingjusamari en í annan tíma. Ég fékk að aka lengur en mig hafði grunað að yrði raunin. Ég túlkaði þann tíma sem ég fékk við stýrið sem mikla upphefð; nú væri ég sannarlega kominn í fullorðinna manna tölu.
Þetta var vissulega lögbrot, á því er enginn vafi og ég á erfitt með að sjá að ég hefði leyft nýfermdum börnum mínum svona lagað. Ég held að fyrir öllum þessum árum hafi allt verið svo miklu einfaldara og saklausara, og sannarlega var engin hætta á að Selfosslöggan væri að þvælast uppi á Kili og engin var hálendisvaktin.


12 september, 2021

Hermenn karlaleiðarinnar


Það var niðurstaða um það hjá fD í morgun, og sem ég féllst auðvitað á, að við skyldum njóta rigningarinnar með því að fara "karlaleiðina". Það kæmi mér ekki á óvart, ef einhver þeirra sem þetta lesa, kannist ekki við að hafa heyrt þessa leið nefnda, en mér er ljúft að upplýsa það og skýra.

Skömmu eftir að við fluttum á Selfoss, bauðst mér að taka þátt í morgungöngu með hópi harla hressra karla. Þetta fól það í sér að mæta á  tilteknum tíma (kl. 07.40) á tilteknum stað (á mótum Engjavegar og Rauðholts), sameinast þar tveim körlum og ganga með þeim, ásamt þeim þriðja sem bættist við milli Rauðholts og Langholts, en meðfram þeirri götu var síðan gengið, og nokkrir göngumenn til viðbótar tíndir upp, sem leið lá, vestur fyrir torgið hjá FSu, þaðan eftir Fossheiði, þar til beygt var inn á Kirkjuveg, eftir honum að Eyrarvegi, yfir hann og síðan brúarendann og að "Kaupfélagshúsinu". Þar bættust enn við nokkrir. Eftir þetta lá leið eftir Austurvegi, eða Árvegi, eftir því hvernig viðraði eða lá á mönnum, að tilteknum stað eða stöðum þar sem göngumenn liðkuðu sig (Müllersæfingar) undir styrkri stjórn eins göngumannsins. Skömmu eftir æfingarnar lauk svo göngu minni þann daginn. Svona var þetta fjóra daga vikunnar, en þann fimmta var oftast einhver tilbreyting: heimsóknir í fyrirtæki eða til einhverra stofnana eða félaga, nú eða þá að einhver félaginn bauð í afmæliskaffi í bakaríi.

Þessi gönguhópur fékk svo nafnið "Gönguhópur Hermanns" eftir manninum sem varð upphafsmaður að þessum göngum fyrir áratugum.

Mér fannst ágætt að ganga með þessum hópi á morgnana og fD tók upp á því að drífa sig í þetta eftir því hvernig á stóð. Þarna komst á föst venja sem gat ekki gert manni neitt nema gott. 

Svo fór ég að sofa lengur, en það ákvað ég að þegar ég hætti að vinna skyldi vekjaraklukkunni lagt. 
Oftar en ekki svaf ég af mér ofannefndan göngutíma á morgnana og þegar ég náði að vakna, fannst mér einhvern veginn ekki við hæfi að mæta, sérstaklega á föstudögum, þegar boðið hafði verið í afmæliskaffi.
Þetta þróaðist því þannig, að göngur mínar með þessum ágæta hópi lögðust af, en ekki er ég samt búinn að gefa upp á bátinn möguleikanna að ég muni eiga endurkomu, en það verður allavega ekki fyrir kosningar, ekki síst vegna þess að þeir eru farnir að fá pólitíkusa með sér, sem síðan fá umfjöllun eins og telst við hæfi.
Um pólitík karlanna í hópnum veit ég svo sem ekkert, enda ekki bein umræða um stjórnmál í hópnum, en tel mig samt nokkuð öruggan hvaða tveir stjórnmálaflokkar fá atkvæði þeirra í kosningum, alla jafna. Um stjórnmálaskoðanir þeirra fjalla ég ekki frekar, enda bara eðlilegt að fólk hafi sínar skoðanir á þjóðmálum. Ég hlakka til að sjá hvernig þeim gengur að fá fulltrúa frá öllum framboðum í morgungöngu með sér. 

Ganga okkar fD í morgun var nokkuð blaut, en karlaleiðina förum við alloft. Það er ákveðin stefnufesta sem fylgir henni - ákveðinn stöðugleiki. 

10 september, 2021

Miðjarðarhafið eða Melrakkaslétta

Á Melrakkasléttu (skiltin eru innfelld og óraunveruleg)
  Nokkrar myndir fylgja neðst 
(smella til að stækka).

Þegar þetta er ritað hefðum við fD átt að vera að spóka okkur við norðvesturhluta Miðjarðarhafsins í einstakri 13 daga ferð í góðum hópi, væntanlega. 
Þessi ferð var ákveðin fyrir hálfu ári og þá þóttumst við örugg um að allt yrði fallið í ljúfa löð; við fullbólusett og hömlur farnar um alla Evrópu. 
Jú við erum víst fullbólusett orðin, en Evrópa og sóttleysi vítt og breytt allt í einhverju fokki. 
Þessi draumaferð var, sem sagt, felld niður.
Við þessar aðstæður varð úr, ekki síst vegna þess að Miðjarðarhafið er nánast jafnlangt orð og Melrakkaslétta, og að báðir þessir staðir á jarðarkringlunni hefjast á sama bókstaf (sem gefur gott færi á skemmtilegri bloggfyrirsögn), að við myndum skreppa á Melrakkasléttu í stað Miðjarðarhafsins. Að auki var Melrakkasléttan sá staður á landinu, sem hvorugt okkar hafði komið til, jafn vel þó ég hefði lært það í barnaskólalandafræðinni minni að þar væri að finna næstnyrsta tanga Íslands, Hraunhafnartanga.

Ekki ætla ég að rekja ferðasöguna hér, enda um áfallalausa ferð að ræða í íslensku blíðviðri, eins og best hentar til ferðalaga. Gististaðirnir sem booking.com sá um að mæla með, á þeim stöðum sem við höfðum hug á að gista, voru hreint ágætir, hver með sínum hætti.

Þegar tvær manneskjur eins og við fD sitja saman í bíl á ferð - manneskjur sem ferðast hafa saman, árum saman, í blíðu og stríðu, í eiginlegri og óeiginlegri merkingu, fór ekki hjá því að ýmislegt bæri á góma og fD var dugleg að rifja upp hina og þessa staði sem við höfðum komið á, sem, samkvæmt mínu minni, voru ekki þar sem hún taldi þá vera og öfugt. Þannig var það til dæmis með refasetrið sem við áttum að hafa heimsótt í einhverri ferðinni, en staðsetning þess hófst við Eyjafjörð, fór þaðan í Mjóafjörð og endaði loks sem Melrakkasetur Íslands á Súðavík, sem rétt mun vera.  Ýmislegt fleira í þessum dúr bar á góma, en það myndi æra óstöðugan ef ég færi að telja það allt upp hér.

Ferðin í hnotskurn
- gististaðirnir í bláum hringjum - Breiðdalsvík, Egilsstaðir, Raufarhöfn og Akureyri x2

Ekki hittum við margt fólk í þessari fínu ferð, en renndum við hjá Mannsa og Dísu á Egilsstöðum, fundum hús frænda á Fáskrúðsfirði, leituðum ekki uppi manninn á Raufarhöfn og rákumst að Laugvetningana Bödda og Sólveigu á Akureyri.  Við gerðum á móti, mikið af því að skoða fegurð landsins, eins og maður á að gera í svona ferðum. 
Aðvitað varð furðumargt ferðafólk af erlendu bergi brotið á leið okkar, en umferðin var aldrei til trafala og sérann stóð vel fyrir sínu, nema helst í brekkum.

Sem sagt, hin ágætasta ferð.

Nokkrar myndir til viðbótar:

Fáskrúðsfjörður



Norðfjörður - Neskaupstaður

Egilsstaðir

Vopnafjörður

Bakkafjörður 

Rauðanes

Heimskautsgerðið Raufarhöfn

Hraunhafnartangi - um það bil

Við ysta (nyrsta) haf - Melrakkaslétta

Ásbyrgi

Raufarhöfn



  

01 september, 2021

Eldri borgarar: Það vantar einn hlekkinn

Hjúkrunarheimili á Selfossi Mynd frá RUV
Ég bý við Austurveg á Selfossi, þar sem  mikil byggð íbúða fyrir eldri borgara er og hefur verið að rísa. Hér er um að ræða tiltölulega hentuga stærð íbúða, fyrir fólk sem er að stíga út úr önnum starfsævinnar og út úr stórum einbýlishúsum, sem eru orðin alltof stór fyrir þarfir þess.  Hér við Austurveginn er risið heilt hverfi fjölbýlishúsa fyrir eldra fólk, sem keypt hefur þessar ágætu íbúðir fyrir heilmarga tugi milljóna. Þetta er valkostur fyrir það fólk sem þetta getur - sem hefur getað selt einbýlishús og haft efni á að kaupa íbúðir í af þessu tagi, á þessum stað.

Hér skammt frá er verið að byggja glæsilegt hringlaga hjúkrunarheimili, sem ætlað er að taka við fólki sem komið er í þá stöðu að geta ekki séð um sig sjálft lengur. Það þarf hjúkrun. Þetta má segja að þetta hjúkrunarheimili sé, eins og önnur slík, endastöð fólks hér á jörð. Hjúkrunarheimili eru dýr valkostur, eins og okkur ætti að vera orðið ljóst, og þar að auki eru heilmiklir biðlistar eftir að plássi fyrir fólk, sem þarf þá að teppa rándýr pláss á þjóðarsjúkrahúsinu, sem síðan orsakar ofurlanga biðlista þar. 

Það eru, held ég, allir sammála um, að það sé mikilvægt að draga úr þörfinni fyrir innlögn á hjúkrunarheimili og það er almennt mikilvægt að skapa aðstæður til að takast á við stórvaxandi fjölda eldri borgara nú og á næstu árum.
Þessi mynd sýnir fjölda fæddra síðastliðin 120 ár. Í ljósa reitnum er fólk sem er núna
á aldrinum 50 til 70 ára - fólkið sem mun fylla hóp eldri borgara næstu árin.  Heimild Hagstofan.

Stjórnmálin og eldri borgarar

Í aðdraganda kosninga eru enn á ný ofarlega í talanda stjórnmálamanna ástin á velferð eldri borgara. Munurinn er kannski sá nú, að við baráttufúsari eldri borgara er að eiga. Hippakynslóðin og bítlakynslóðin sætta sig ekki við að gleymast milli kosninga. Þær kynslóðir sem eru nú að komast á eftirlaun gera allt aðrar kröfur til lífsgæða en þær sem á undan hafa komið. 
Eins og einhver sagði í útvarpsviðtali, þá lítur þetta fólk ekki á harmonikkuleik með polkum og rælum, sem afþreyingu. Það má vel segja að hér sé um alveg nýjan þjóðfélagshóp að ræða. Þetta er hópur sem lifir lengur og er hress lengur, sem bætist auðvitað ofan á, að um er að ræða fjölmennasta hóp eldri borgara sem nokkurn tíma hefur þurft að sinna.

Stjórnmálamennirnir tala nú hver í kapp við annan um að það þurfi að auka við og efla þjónustu við eldri borgara, án þess, að því er virðist, að vita mikið um við hvað er að eiga.
Það á að stórefla heimaþjónustu (sem sveitarfélögin hafa á sinni könnu). Þetta er áherslumál númer eitt.  Mér finnst þeir ekki hafa hugsað það mál til enda. Á sú heimaþjónusta að felast í þrifum á heimilum fólksins, líkamlegum þörfum, félagslegum og andlegum þörfum?  

Í þessum glæsilegu íbúðum sem eldri borgarar leggja í kaup á, hérna við Austurveginn, er fólk frá um það bil sjötugu til um það bil níræðs. Það er nokkuð algengt að annar makinn sé látinn og ekkillinn eða ekkjan sitja ein eftir í íbúðinni góðu. Þetta er að mestu leyti fólk sem getur vel séð um sig sjálft og stundað félagslíf af krafti, ef því er að skipta. Það er komið í litla og viðráðanlega íbúð, en rándýra. Það hentar vissulega sumum, sérstaklega þeim sem áttu  einbýlishús til að selja. Það eru ekki allir  í aðstöðu til kaupa á svona íbúðum. 


Milli heimilis og hjúkrunarheimilis.

Mér finnst sárlega vanta í umræðu um málefni eldri borgara hugmyndir um hvernig við ætlum að leysa úr málum þess stóra hóps fólks, sem  býr tiltölulega einangrað í of stóru húsnæði, en getur alveg séð um sig sjálft, jafnvel til æviloka. Sannarlega er það einn valkosturinn að kaupa íbúð eins og hér á Austurveginum. 
Mér finnst vanta hlekk á milli heimilis fólks sem kemst á eftirlaun, og hjúkrunarheimilis. Sá hlekkur á að vera til þess ætlaður, að fólk þurfi síður eða seinna, eða aldrei á hjúkrunarheimili að koma.  Þetta væru klasar með litlum, ódýrum/ódýrari íbúðum, sem fólk gæti keypt eða leigt. Jafnframt væri góð aðstaða fyrir íbúa þessara klasa til að sinna áhugamálum, njóta samvista við annað fólk, stunda heilsurækt og svo framvegis.  Litlu íbúðirnar væru athvarf, sem hver og einn dveldi í eftir því sem hann kærir sig um.


Heimaþjónustan

Jú, jú það er örugglega gott og gilt að efla heimaþjónustu, en hún mun seint ná að fullnægja öllum þörfum fólks. Hvað með ekkjuna, eða ekkilinn, sem hittir fáa eða engan utan manneskjunnar sem kemur (kannski daglega - hver veit) vegna þess að hún fær greitt fyrir það? Ætli þessi heimaþjónusta eigi að fela í sér að sinna félagslegum þörfum - spjalla, til dæmis?  Hvað með hjónin sem eru búin að vera saman í 70 ár og eru búin að tæma öll sín umræðuefni?  Svona fólk myndi eflast við að komast í sambýli eins og ég nefni hér að ofan, lífsgleðin myndi aukast og lífslíkur þar með. 

Það vantar millistig fyrir fólk sem þarf að forða frá einangrun inni á heimilum sínum. Maðurinn er félagsvera og samfélag við annað fólk frestar eða hindrar þörfina fyrir pláss á hjúkrunarheimili.

Elliheimili framtíðar

Nútímalegt elliheimili er það sem ég vil kalla eftir. Væri alveg til í að hjálpa til við að skipuleggja það, með mina kynslóð og þær næstu í huga. Heimili af þessu tagi ætti ekki að verða dýrt í rekstri, þar sem íbúarnir ættu íbúðirnar, eða væru með þær á leigu, og sæi mikið til um sig sjálft. 
Hringleikahúsið okkar hérna á Selfossi gæti örugglega nýst vel til þess arna - en það á að verða hjúkrunarheimili, segir sagan.



27 ágúst, 2021

Fidelio - Atlaga að óperu

Í Norðurljósasal Hörpu fékk ég að upplifa óperusýningu í gærkvöld. Þar sem ég er einn þeirra sem þurfa helst að hafa heyrt óperutónlist nokkrum sinnum áður, til að fá verulega mikið út úr henni, hafði ég ekkert sérlega miklar væntingar fyrirfram, svo sem, utan auðvitað að fá að sjá og heyra son minn, tenórinn í óperuhlutverki. Þau hlutverk ættu raunar að vera miku fleiri og missir fyrir íslenskt tónlistarlíf að kraftar hans séu ekki nýttir betur.
Fídelío er ekki meðal þeirra tónverka sem ég hafði áður kynnst, en afskaplega var þarna um að ræða skemmtilega upplifun. Þar kemur ýmislegt til:
- söngvararnir skiluðu hlutverkum sínum hver öðrum betur.
- óhefðbundin, afslöppuð uppsetningin fangaði mig alveg frá fyrsta tóni.
- sjö manna hljómsveitin stóð heldur betur fyrir sínu.
- ofurskemmtilegur útúrdúr undir lokin, sem enginn átti von á, varpaði skæru ljósi á stöðu og aðstæður íslensks tónlistarfólks.
Þessa sýningu ætti fólk að sjá, en því miður er bara sýning í kvöld og síðan ekki söguna meir, hér á landi, í það minnsta.

Takk fyrir mig.

25 ágúst, 2021

Ég, peningasmyglarinn

Myndir af vef. Samsetning pms
Á Álaborgarflugvelli hefur lífið yfirleitt verið fremur afslappað og átakalítið þegar við höfum átt þar leið í gegn. 
Að aflokinni innritun og kveðjustund héldum við þrjú, ég, fD og uG í gegnum hefðbundna skoðun á handfarangri og sjálfum okkur, svona rétt eins og venjan er, enda engin leið að vita með öðrum hætti hvort við séum fólkið sem ætlar að sprengja flugvélina, eða ræna henni. 
Við skiljum þessar varúðarráðstafanir afar vel. 

Þar sem bakpokinn okkar fD var á ábyrgð fD, tók ég að mér að hafa umsjón  með annarri handtösku uG.   Við töldum víst að þessi afmarkaða leið okkaar í gegnum öryggiseftirlitið yrði jafn ljúf og hún hefur áður verið: auk farangursins fórum við yfir hefðbundinn tékklista, slógum á alla vasa, og tókum allt sem málmur var í af okkur og skelltum í bakka. Þessa rútínu þekkir fólk sem farið hefur um flugvelli auðvitað.
Að þessu búnu gekk ég að hliðinu, handan hvers öryggisvörður stóð og benti mér að koma í gegn, sem ég sannarlega gerði og fór píplaust í gegn, eins og jafnan. Þarna fyrir innan stóðu fleiri öryggisverðir og voru með svartan labrador hund í bandi, sem ég gerði auðvitað ekkert með, heldur fór að bandinu sem flutti farangurinn gegnum gegnumlýsingartækið og tók þaðan tösku uG og annað sem mér tilheyrði og komið var í gegn. Ég áttaði mig ekki strax á því, að bakkinn með bakpokanum og jakkanum mínum hafði á þessari stundu verið tekinn til hliðar og silaðist eftir öðru bandi í átt að sérstökum öryggisverði.

Mynd frá öryggisleit í Álaborg, af vef.

"Har du kontanter?" var ég allt í einu spurður og bak við mig stóð frekar góðmannlegur öryggisvörður með hundinn í bandi, en hann hafði þarna sett hægri framfótinn á tösku uG, sem ég hélt á, ósköp kurteislega. 
Í huganum þurfti að snarlega að þýða þetta orð "kontanter" og upp kom merkingin "peningar" eða "fjármunir" eða "reiðufé".  Ég játaði auðvitað strax að ég væri með "kontanter" og um leið ítrekaði hundurinn bendingu sína á tösku uG, afar kurteislega.  
Ég neita því ekki, að eitt augnablik hvarflaði að mér, að uG væri, með því að fela mér umsjá annarrar töskunnar sinnar, að nota mig sem burðardýr fikniefna í gegnum öryggisleitina - en bara eitt örstutt  augnablik. Ég hef ekki áður lent í því að hundur bendi ítrekað á að rétt sé að skoða mig eitthvað nánar og því mögulega skiljanlegt að í sekúndubrot hafi mér komið til hugar að sársaklaus dóttir mín væri þessarar gerðar.

Öryggisvörðurinn útskýrði í framhaldinu fyrir mér að hundurinn væri þjálfaður til að þefa uppi "kontanter" og bað mig að koma að sérstöku borði þar sem tveir öryggisverðir til viðbótar biðu mín og báðu um að fá að sjá reiðuféð sem ég hefði í fórum mínum, en einnig  leituðu þeir gaumgæfilega í bakpokanum sem fD bar ábyrgð á, og rákust þar að tvo danska osta sem við höfðum fest kaup á - afar góða, en þeir gerðu ekkert með þá.

Jæja, ég tók auðvitað fram veskið mitt og hóf að leita að seðlum inn á milli allra kvittananna og lét þá falla á borðið fyrir framan öryggisverðina. Annar þeirra horfði á seðlana, nokkra íslenska og nokkrar evrur, sem höfðu átt samastað í veskinu í einhver ár og voru kannski farnir að gefa frá sér einhverja ellilykt.  Hinn öryggisvörðurinn við borðið fyllti á meðan út eyðublað með helstu upplýsingum sem fram komu við þessa rannsókn, en að því búnu var mér leyft að setja seðlana/reiðuféð/fjármunina aftur í veskið og ekki neita ég þvi, að ég óttaðist að þeir tækju þá eftir lítilsháttar handarskjálfta, þar sem ég reyndi, af festu og smeygja seðlunum í veskið aftur. 
Að þessu búnu vildu þeir fá að vita erindi okkar í Álaborg og því svaraði ég greiðlega, sömuleiðis forvitnuðust þeir um hvert ég væri að fara, sem ég gat upplýst þá um.


Ég neita því ekki, að það hefur stundum hvarflað að mér að flytja bara peninga milli landa í tösku, frekar en senda þá í gegnum einhverja bankaþjónustu, en þarna komst ég að því að til eru sérþjálfaðir hundar, sem leita uppi fólk sem reynir að komast upp með að smygla peningum milli landa, nú eða landshluta, eins og í okkar tilfelli, enda vorum við á leið í flug til Kaupmannahafnar, eftir einkar ánægjulega dvöl hjá sonunum og þeirra fólki í Álaborg, með tvo "gullklumpa" í farteskinu, eftir frækilega 5 km, göngu, með frjálsri aðferð, í Guglöbet 2021. 



02 ágúst, 2021

Það sem maður ætlar sér

Ég læt mig hafa það að ítreka, að fyrir nokkru tók ég feil á fossum og er varla búinn að jafna mig á því enn. 
Nú get ég hinsvegar staðfest, með fullri vissu, að ég er búinn að ganga að Brúarfossi í Brúará í einstöku veðri, ásamt fD og tveim yngri börnum okkar. 

Það var með hálfum huga sem við lögðum af stað frá höfuðstað Suðurlands í talsverðri vætu.  Ætluðum að sjá til hvernig staðan væri í uppsveitum og taka mið af henni. 
Það þarf ekki að fjölyrða um, að á móti okkur tók þurrviðri, skýjað þó, en logn og hlýtt. Við hefðum sjálfsagt getað sagt okkur það sjálf og þannig væri veðrið á þessum slóðum. 
Stærsta áskorun okkar við upphaf göngunnar var, að reyna að sjá til þess að sérann (C-HR) fylltist ekki af asparglyttu, sem virtist taka feil á okkur og búnaði okkar, og trjágróðri. 
Fátt segir af göngunni, enda auðveld, að langstærstum hluta. Heilsuðum útlendingunum sem við mættum eða sem fóru fram úr okkur með Hæ eða Helló og fikruðum okkur framhjá drullupollum þar sem þá var að finna, tipluðum yfir stórgrýtiskafla, eftir því sem þeir urðu á vegi okkar. Stöldruðum stuttlega við Hlauptungufoss og Miðfoss, enda hafa þeim fyrrnefnda verið gerð nokkuð góð skil nú þegar. Sá síðarnefndi, í fegurð sinni, kallaði ekki á langa viðdvöl, enda markmið göngunnar annað.

Það hlýnaði eftir því sem á leið gönguna og ég óskaði þess að ég hefði klæðst stuttbuxum og ermalausum bol, frekar en því sem hafði orðið fyrir valinu í suddanum neðra. 


Brúarfoss er nú eiginlega meira nokkurskonar flúðir, en hefur samt eitthvað við sig, enda stöðugur straumur fólks þangað uppeftir. Mögulega er hann ofmetinn sem stórfenglegt náttúrufyrirbæri, sem maður myndi ferðast milli landa til að sjá, en umgjörðin við aðstæður eins og við fengum að njóta, var afar aðlaðandi.

Fram og til baka var þessi ganga nánast nákvæmlega 7 kílómetrar og meira en þess virði að leggja hana á sig.



Skúli Sæland fjallar um Brúarfoss og steinbogann sem eitt sinn myndaði brú yfir ána hér.

06 júlí, 2021

Hinn (ó)fullkomni maður og hinn rétti/rangi foss

Samfélagið sem ég lifi og hrærist í kallar á ekkert minna en fullkomnun. Það hefur það í för með sér, að hvaðeina sem maður gerir eða hefur gert og sem ekki telst fullkomið, vekur pirring, hneykslan og jafnvel fordæmingu (ég er samsekur þegar kemur að íslensku máli). Þol fólks fyrir ófullkomleika er að nálgast núllpunktinn.

Ég er ófullkominn og er bara talsvert stoltur af því að treysta mér, á svona opinberum vettvangi, að viðurkenna það bara. Ég á konu, fD (afsakið að ég skuli segjast eiga hana), sem minnir mig nokkuð reglulega á ófullkomleika minn og freistar þess að gera mig að hinum fullkomna eiginmanni, en gengur það ekkert sérlega vel, enda gengst ég upp í því að vera ófullkominn.

Draumurinn

Það sem hér fer á eftir er lítil frásögn af því hvernig ófullkomleiki minn getur birst og ég vona sannarlega, að þið sem þekkið til staðhátta, náið fáið ykkur róandi tesopa áður en þið setjist við þennan lestur. Það getur jafnvel verið ráðlegt, að vera með munnþurrku við hendina ef þið skylduð byrja að froðufella, eða jafnvel að setja sjálfvirka læsingu á tölvuna áður en lestur þessa hefst, svo þið losnið við að þurfa að gera skriflegar athugasemdir við ófullkomleika minn.

Loksins, þegar við fD ákváðum að ganga að Brúarfossi í Brúará, vorum við auðvitað flutt úr sveitinni. Sannarlega hafði oft komið til tals að ganga að þessum fagra fossi einn góðan veðurdag, en svona getur maður verið. Jú, við höfðum séð myndir af þessum fossi og vissum í rauninni alveg hvernig umhorfs er í kringum hann og þar fram eftir götunum. 

Gangan

Leiðin að bílastæðinu var vel þekkt og þar var talsvert af bílum fyrir. Framundan ganga að Brúarfossi, sem merkingar á skilti bentu til þess að um væri að ræða 3,5 km. Við vorum sannarlega búin undir hana, með flugnanet, EOS og vatrnsbrúsa og annað sem nauðsynlegt taldist. 
Þarna uppeftir er afar þægileg ganga, fyrri hlutinn eftir malarstíg (reyndar frekar grófum, sem er frekar ófullkomið) og seinni hlutinn er moldarstígur í gegnum birkikjarr, sem er afar skemmtilegur og jafnvel rómantískur á köflum í ófullkomleika sínum. 
Eftir talsverða göngu, eða þegar malarstígnum sleppti og við komum að læk, þar sem tipla þurfti yfir á stórgrýti, var skilti sem á stóð, að það væru 2 km að Brúarfossi. Við nutum göngunnar um stíginn sem hlykkjaðist um birkikjarrið, í blankalogni. Við mættum göngufólki, eða þá það fór fram úr okkur, sem heilsaði á erlendum tungum. Allt fór þetta hið besta fram.

Fossinn

Þar kom að fossniður barst að eyrum okkar í gegnum kjarrið og fyrr en varði vorum við komin að Brúará þar sem Brúarfoss blasti við okkur í allri sinni dýrð. Mér fannst hann nú ekki veita mér þá möguleika til myndatöku sem ég hafði vænst, en ég varð bara að búa við það; fann nokkuð góðan stað, stillti upp þrífæti og skellti filter framan á vélina og myndaði af hjartans lyst. Ég myndaði og myndaði, með mismunandi stillingum og frá ýmsum sjónarhornum, hér og þar, eins og gengur. 
Þar sem við höfðum notið návistarinnar við náttúrufyrirbærið í góða stund, og ég myndað, kom að því að við ákváðum að halda til baka sömu leið, í fullvissu þess að nú hefðum við uppfyllt áralangan drauminn um að ganga að Brúarfossi. 

Efinn

Í þann mund er við vorum að leggja af stað bar að eldri mann, íslenskan, sem fór að spyrjast fyrir um Brúarfoss. Ég játaði auðvitað að ég hefði aldrei áður komið að þessum merka fossi. Hann kvað vera hálfa öld síðan hann sá hann síðast, taldi að hann væri nær núverandi brú yfir ána, sem sagt miklu neðar, kvaðst hafa verið að koma niður með ánni. Hann hafði sem sagt komið eftir stíg sem lá lengra uppeftir. Við ræddum þetta aðeins og þá rak ég augun í tréskilti sem á stóð Hlauptungufoss. Velti fyrir mér að það væri líklega einhver smá foss þarna ofar í ánni. Velti því svo ekki frekar fyrir mér og við fD héldum til baka.

Uppljómunin

Ég veit ekki hvernig það þróaðist í undirmeðvitundinni, en smám saman sótti að mér efi. Það hafði ekki verið nein ör sem benti í einhverja átt á tréskiltinu. Hversvegna lá stígur lengra upp  með ánni? Hversvegna voru kílómetrarnir tveir í gegnum birikjarrið svona stuttir? Gat það verið, að við hefðum bara aldrei komið að Brúarfossi?  Ég reyndi auðvitað að kæfa þessar hugsanir af fremsta megni, en þær létu mig ekki í friði. Það var ekki fyrr en við vorum komin á bílastæðið þar sem sérann beið þolinmóður, að gengin vegalengd var skoðuð í símum. Hún reyndist vera 4 km, en ekki 7, eins og skiltið við upphaf göngunnar hafði sýnt.  Þarna var okkur, sem sagt orðið ljóst, að við ættum enn eftir að ganga að Brúarfossi og gátum jafnframt fagnað því, að við hefðum enn tækifæri til að ganga þessa skemmtilegu leið, alla leið. Ættum enn eftir að upplifa Brúarfoss!  Sannarlega hlakka ég til þeirrar göngu í bráð.

Þakklætið

Ekki neita ég því, að það hefur verið erfitt að kyngja þeirri ófullkomnu hegðun sem við sýndum í tengslum við alla þessa gönguferð. Hvernig í ósköpunum gat okkur yfirsést hið augljósa? Hversvegna skoðuðum við ekki myndir af fossinum áður en við lögðum af stað? Hvernig má það vera að við, sem höfðum margoft séð fossinn á myndum, tengdum þær með engum hætti við fossinn sem við fundum?  Já, þetta er sko aldeilis með ólíkindum. Ég er jafnframt stoltur af því, að geta enn lifað í fullvissu þess, að ég er ekki fullkominn. 

Njótið fullkomleikans, þið sem fullkomin eruð, en mig langar ekki að skipta við ykkur.




26 júní, 2021

Séra Egill Hallgrímsson

Í Skálholti 2016
Að deyja þegar sumar er framundan, hafa mér þótt verri örlög en að kveðja lífið síðla hausts, þegar vetrardrunginn og kuldinn er framundan. Í rauninn er það þó svo að það skiptir engu máli hver árstíminn er, þegar fólk deyr. Það er aldrei einhver réttur tími til þess, hvort sem það er sumar eða vetur, hvort sem fólk er ungt eða gamalt, hvort sem það kveður lífið snögglega eða smám saman. Þetta er alltaf erfitt og kallar fram allskyns hugsanir hjá þeim sem eftir standa hverju sinni. Hvað sem því öllu líður, þá er dauðinn bara eðlilegt framhald af lífinu, sem við, mannfólkið höfum alltaf vitað að biði okkar á einhverjum tíma. 

Séra Egill tók við prestsembætti í Skálholti fyrir 23 árum, sama árið og Skálholtskórinn fór í merka söng- og gleðiferð til Þýskalands og Frakklands. Nýi presturinn slóst í för með kórnum í þessa ferð og þar hófust fyrstu kynni okkar af manninum sem sett hafði stefnuna á að verða sálusorgari okkar og samstarfsmaður til framtíðar.
Kórferð á erlenda grund 1998

Leiðin lá í Móseldalinn það sem vínviðurinn grær, schnitzel er borið á borð, og hvítvínið fyllir glösin. 
Hópurinn reyndi margt saman í þessari eftirminnilegu ferð, en ekki hyggst ég fjölyrða um hana hér, en vísa þess í stað á frásögn af henni sem er að finna HÉR. Samt get ég ekki látið hjá líða, að nefna tvennt sem varð til þess að hjálpa til við að búa til þá mynd af nýja prestinum, sem síðan hefur fylgt honum í mínum huga, í það minnsta.

Þann 5. október 1998 kom kórinn og allt fylgdarfólkið saman til kvöldverðar, sem auðvitað er ekki í frásögur færandi í sjálfu sér. Þarna vorum við búin að dvelja í Móseldalnum í nokkra daga og framundan heimsókn yfir landamærin til Frakklands, bæjarins Barr í Elsasshérðinu.  
Umræddur kvöldverður var á veitingahúsi og í boði voru mismundandi tegundir af Schnitzel, mismunandi tegundir af hvítvíni og margt annað girnilegt. 
Eðlilega hafði ferðafólkið, þegar þarna var komið, fengið að njóta ríkulega helstu framleiðslu Móselmanna, hvítvínsins, bæði í meiri og minni mæli, eins og gengur.  Þar sem séra Egill sat við borðsendann hjá mér, gekk þjónn um salinn og bjóða gestunum drykki með matnum, líka séra Agli. Pöntun hans hljóðaði svona:
"Dræ kóla, bitte"
Skömmu síðar kom þjónninn aftur með pöntunina, en það voru þá þrjú stór glös af kóladrykk, sem hann raðaði skilmerkilega fyrir framan þennan sérstaka gest.  Það er skemmst frá því að segja, að við sem sátum við sama borð, veltumst um við þessa uppákomu og séra Egill hló manna mest. Þarna var þá kominn prestur sem hafði húmor fyrir sjálfum sér. Það var ágætt.

Með Ólafíu á þorpshátíð í Laugarási 2002
Séra Egill átti það til, í ferðinni, að hverfa þegar færi gafst og kanna  umhverfið á eigin spýtur. Eftir eitt slíkt skipti kom hann til baka með merkilegt miðaldasverð, sem hann hafði orðið sér úti um og lýsti ánægju sinni yfir kaupunum. Með þessu tiltæki varð uppi nokkur spenna í hópnum, því ólíklegt taldist að prestinum tækist að koma gripnum á íslenska jörð, þar sem ekki væri einfalt að flytja vopn til landsins bara si svona. 
Hápunktur afleiðinga vopnakaupanna átti sér síðan stað, fimmtudaginn 8. október þegar hópurinn beið þess í flugvél í Frankfurt, að halda heimleiðis. Svo segir í frásögn af ferðinni:   
Það síðasta sem við sáum af meginlandi Evrópu þennan dag var malbikið á flugvellinum nokkrir vöruvagnar og einmana miðaldavopn, vafið í pappír. Vopnið átti að vera hluti af farangrinum í vélinni sem var á norðurleið, til landsins nyrst í Atlantshafinu, þar sem skammdegið var að setjast að, en það fór hvergi. Hvar það er nú veit undirritaður ekki á þessari stundu.
Ekki veit ég enn hvað varð um þetta sverð.

Ég held að sú ákvörðun séra Egils að skella sér með kórnum í þessa ferð hafi orðið til þess að samband hans við þetta framtíðar samstarfsfólk, hafi orðið eins hnökralaust og samstarf prests við kór sinn getur orðið. Að baki embættismannsins er maðurinn og honum fengum við að kynnast aðeins betur í þessari ferð og ég tel fullvíst að aðlögun kórs og prests hafi orðið auðveldari eftir.

Það er ekki mitt að fjalla um séra Egil sem predikara og boðbera Orðsins. Til þess eru aðrir betur fallnir. Þar að auki get ég ekki sagt, að ég hafi kynnst manninum svo heitið geti. Það kemur þó ekki í veg fyrir að mér finnist ég hafa eitthvað um hann að segja og sem mér finnst hafa einkennt hann, sem hluta af  lífinu í Tungunum.

Aldarafmæli Guðmundar Indriðasonar, maí 2015
Þegar hann kom í Skálholt urðu eðlilega nokkrar áherslubreytingar og okkar var að aðlaga okkur að þeim, en hans líka, að okkar siðum og venjum. 
Þar má til dæmis nefna þetta með fermingarnar. Þar kom séra Egill fram af krafti, í samfélagi sem hafði verið vant því að fermt væri á hvítasunnudegi ár hvert. Með honum kvað við nýjan tón, smám saman. Hann var tilbúinn að ferma sem oftast, eitt barn hér og annað þar. Sannarlega fengu foreldrarnir þarna meira valfrelsi með dagsetningar, en á móti hvarf auðvitað sú sameiginlega upplifun allra fermingarbarna hvers árs að játa trú sína saman, með tilheyrandi minningum síðar. Hér var sennilega bara um að ræða vaxandi kröfur fólks um að ákveða fermingardaga sjálft, sem séra Egill tók bara fagnandi. Hann starfaði í samfélagi sem var smám saman að víkja frá einsleitninni, svona eins og þegar Ríkisútvarpið hætti að vera eina útvarps- eða sjónvarpsstöðin. Hér væri hægt að fjalla í löngu máli um hvort þær breytingar sem síðustu áratugir hafa fært okkur séu til góðs fyrir mannkynið, eða merki um upplausn, úrkynjun og endalok. Það mun ég þó ekki gera.

Annað einkenni á störfum séra Egils voru predikanirnar og útfararræðurnar, en þar dró hann ekki af sér alla jafna og ekki vil ég neita því, að stundum urðu þær full ítarlegar og að sama skapi í lengra lagi. Ég er nú samt þakklátur honum fyrir ræðuna sem hann hélt yfir föður mínum, en hana tel ég hafa verið í samræmi við það sem sá gamli hefði getað sætt sig við.

Skálholtshátíð 2018
ásamt Jóni Sigurðssyni og Drífu Hjartardóttur
Á tímabili í lífi mínu smitaðist ég af umhverfinu með því að sjá möguleikann á að verða ríkur af því að kaupa hlutabréf í einhverjum bönkum eða fyrirtækjum. Skemmst er frá að segja að ekkert hefur komið út úr neinu að þessum tilraunum mínum til að auðgast. Með einhverju móti kom það til, á þessum tíma, að ég sótti séra Egil heim, til að afla mér upplýsinga um ótrúlega vænlegan fjárfestingarkost, þar sem hann bjó yfir miklvægum upplýsingum; var einhverskonar tengiliður eða mjög vel heima í því sem þarna var um að ræða. Hann reyndist afar sannfærandi og það fór svo að ég sló til, en það hefur farið eitthvað minna fyrir arðinum af þeim hlutabréfakaupum og þetta félag, eða sjóður hvarf af sjónarsviðinu eða gufaði upp, rétt eins og aðrir vænlegir fjárfestingakostir sem hafa orðið á vegi mínum um ævina. Mér var víst aldrei ætlað að efnast af veraldlegum auði, svo mikið lærði ég á þessu brölti. 

Séra Egill var maðurinn sem fylgdi takti samfélagsins og tók sér ýmislegt fyrir hendur, þar sem íhaldssamara fólk hefði staldrað við, en á sama tíma tókst honum að vera fullkomlega trúverðugur í hlutverki sínu sem sálusorgari og predikari. Það var eins og hann væri alltaf tilbúinn að feta nýja slóð, afla sér þekkingar á ólíkum sviðum. Ætli það kallist ekki, að vera leitandi.

Nú er sögu hans sem samferðamanns okkar sóknarbarnanna lokið, en við höldum áfram og þökkum honum hlýjuna og ljúfmennskuna sem einkenndi alla hans framkomu. Hann varð bráðkvaddur á heimili sínu þann 9. júní síðastliðinn og útför hans er gerð frá Skálholtsdómkirkju í dag.  

 - fyrir hönd Kvisthyltinga







16 júní, 2021

Ég hafði val (óður til eldri borgara) (3)

Siglingaleiðin, í sem stærstum dráttum.
(var sennilega miklu flóknari en myndin sýnir)

Það sem hér fer á eftir er framhald af þessu.

Eftirlitið
Nú tók við almennt eftirlit björgunarsveitarmannanna í áhöfninni, með hlaupurunum og skokkurunum, sem var sannarlega ekki heiglum hent. Þeir fyrstu voru, áður en við var litið orðnir að litlum punktum í fjarska fyrir framan okkur, en skemmtiskokkararnir sem síðastir höfðu verið ræstir mynduðu litla punkta í fjarskanum fyrir aftan. Þetta þýddi aðeins eitt: Björgunaraðilar, sem þurftu að vera til staðar í báðum fjörskunum, þurftu að bruna fram og til baka meðfram vatnsbakkanum og meta hvar þörfin væri mögulega mest. 

Vandkvæði
Þar sem ég var þarna með það hlutverk að festa viðburðinn á myndflögu, freistaði ég þess að smella af í hvert sinn sem báturinn var kyrr litla stund. Þegar hann var á siglingu var borin von að á myndum sæist annað en einhver afmynduð litaklessa.  Sem betur fer var öldugangur fremur lítill þarna norðan megin á vatninu, svo einstaka sinnum tókst mér að grípa þátttakendur við hinar og þessar aðstæður, en oftar ekki. Mér fannst að einhverjir hefðu nú alveg mátt lenda í einhverjum áhugaverðum aðstæðum, en það var lítið sem ekkert um það. 

Hindranir
Eftir Hjálmsstaðaárós þurfti að fara yfir ós markaskurðs milli Hjálmsstaða og Miðdals og eftir talsverð hlaup eftir það yfir ósa Skillandsár og Hólaár. Þeir ósar eru dálítið sérstakir vegna þess að Skillandsá rennur í Laugarvatn en Hólaá úr því og ós og upptök eru á sama stað.  Þannig gæti maður ætlað, að ef hlaupari félli í vatnið í þessum ósum, væri undir hælinn lagt hvort hann bærist með Skillandsá út í Laugarvatn, eða með Hólaá áleiðis í Apavatn.  Mér kom til hugar, að þarna gæti myndast áhugavert myndefni, en ég var farþegi í björgunarsveitarbát, þar sem hlutverk björgunarsveitarmannanna var að fylgjast náið með þeim hundruðum hlaupa- og skokksfólks sem liðaðist eftir vatnsbakkanum og ótrúlega mismunandi hraða.

Hlífar
Það segir ekki mikið af minni persónu meðan á þessu krussi fram og til baka um vatnið stóð. Vissulega hefði ég alveg viljað að bátnum hefði verið siglt inn að ósi Skillandsár og upptökum Hólaár, en ég reikna með að það hefði endað með strandi fleytunnar. 
Þegar við vorum farnir að þeysast fram og til baka meðfram austurbakka vatnsins (Úteyjarmegin) tók ég eftir því, að þegar leið okkar lá undan norðanþræsingnum, hlýnaði umtalsvert og þegar þar kom, að lofthitinn utan hanskanna sem ég hafði á höndum, var orðinn meiri, en innan þeirra, tók ég það til bragðs að fara bara úr þeim og freista þess að koma þeim fyrir í jakkavasanum, sem var hreint ekki auðvelt. Vestið stóra og öfluga, huldi alla vasa og ég þurfti af augljósum ástæðum að halda mér við bátinn öllum stundum. Eftir nokkurt bras og úthugsaða aðgerð, hurfu hanskarnir ofan í jakkavasann. Þangað voru þeir varla komnir þegar skipstjórinn snéri við og tók eindregna stefnu aftur í norður, þar sem við fengum heimskautagarrann beint í fangið og ég fór að sjá eftir því að hafa farið úr hönskunum og engan veginn fannst mér ásættanlegt að þurfa að fara að berjast við að ná þeim úr vasanum aftur. Það hefði bara verið vandræðalegt. Treysti á að þegar næsti leggur til baka yrði farinn, myndi sólinni takast að verma kalda fingur, sem raunin varð ekki, Ekki reyndi ég að klæðast hönskunum aftur í þessari ferð.


Fram og til baka
Eftirlitið hélt áfram, fram og til baka og við og við náði ég að smella af  með misjöfnum árangri. Fyrstu kepperndurnir voru löngu komnir í mark þegar þeir síðustu voru að nálgast Útey.  Þar kom, að eftirlitið beindist að suður eða suðvestur bakkanum og þar var ölduhæðin orðin talsvert meiri en við norðurbakkann. Áhöfnin fylgdist grannt með hlaupurunum sem aftastir voru og sem fóru æ hægar yfir, en reyndu þó sitt ítrasta til að líta vel út þegar við áttum leið hjá.  Fram og til baka, fram og til baka og ég fann  æ minna fyrir fingrunum, en eins og gefur að skilja var ekki um það að ræða að ég styngi höndunum í vasa til að fá smá hlýju. Önnur höndin var bundin við að halda í kaðalinn utan á slöngunni, en hin hafði fundið sér festu í álgrind sem var í miðjum bátnum. Við þessa grind var stýri bátsins fest, svo og ýmis stjórntæki, eins og inngjöf og annað slíkt. Báðar hendur mínar voru, sem sagt uppteknar við að halda mér innan báts - "í kulda og trekki". 

Ekki neita ég því, að ég hefði viljað að skokkararnir hlypu hraðar, en dáðist samt nokkuð að þeim fyrir að leggja þessi ósköp á sig. 
Þegar skipstjórinn tók sig svo til og gerði sig líklegan, að mér fannst, til að sigla til lands fyrir framan Vígðulaug, fór um mig ákveðin tilfinning léttis og þakklætis og ég sá fram á að komst í kaffisopa og hverabrauð með reyktum silungi. Við vorum sem sagt komnir í grennd við Fontana heilsulindina og þetta leit vel. Síðustu skokkararnir og fylgdarmenn þeirra voru við það að vaða Djúpá, sem er eina áin sem rennur í vatnið sunnan megin. Þá ákvað skipstjórinn að snúa við aftur við.

Næstsíðasti leggurinn
Það má alveg kalla þennan næst síðasta legg siglingarinnar einhverskonar hápunkt á þessu ævintýri og skiljanlegt, að vissu marki, að þessi lokahnykkur hafi verið tekinn með talsvert meira trukki en það sem á undan var gengið.  Í sem stystu mál þá var farkosturinn tekinn til kostanna eða "staðinn" og stefnan tekin á Útey á ógnarhraða. Loppnir fingur mínir gripu um kaðalinn og álrörið, sem áður er lýst, og einbeiting mín við að halda mér innanborðs var algjör. Augljóslega gerði ég mitt ítrasta til að aðrir í áhöfninni sæju ekki á mér nein svipbrigði sem gætu bent til þess að mér stæði nú ekki á sama. Ég þakkaði þarna fyrir að ég hef eytt liðnum (eða líðandi) vetri, milli kófhléa í mikla líkamsrækt (heilsueflingu 60+) og jafnvel gengið svo langt að stunda crossfit æfingar um tíma. 

Björgunarsveitarbáturinn þeysti áfram milli öldutoppanna beint inn í ískaldan norðanblásturinn. Hann fór reyndar ekki "milli" öldutappanna, heldur var meira eins og hann fleytti kerlingar frá einum þeirra til annars þannig, að þegar hann tók á loft af einum, þurfti ég að beita afli við að halda mér niðri (það loftaði samt milli rass og slöngu sem nam 20- 30 cm, líklegast, Þegar hann lenti síðan á næstu öldu þurfti ég að taka á öllu mín til að skoppa ekki af slöngunni eins og bolti eitthvert út í buskann, rétt áður en ég þurfti aftur að koma í veg fyrir að ég flygi upp í loft eins og flugeldur á gamlárskvöldi. Á ákveðnum tímapunkti fannst mér báturinn vera farinn að hiksta. Það skiptist á inngjöf og afsláttur, eins og skipstjórinn væri stöðugt að gefa inn og slá af.

Þarna er verið að tilkynna mér að ég skuli 
mæta að verðlaunapalli til að mynda
sigurvegara.

Þú ættir að færa höndina. 
Mér varð þá litið á rörið sem vinstri höndin hélt í og áttaði mig á því að þar, rétt hjá var inngjöfin (þar sem hraða bátsins var stýrt). Ég hafði sem sagt, ómeðvitað verið farinn að hafa áhrif á hraða bátsins, þar sem höndin færðist upp rörið þar sem ég freistaði þess að halda mér niðri og færðist síðan niður þegar ég lenti aftur.  Þetta atriði er nokkuð flókið frásagnar og líklegt að lesandi átti sig ekki fyllilega á þeim aðstæðum sem kölluðu fram ofangreind orð skipstjórans frá Bala. Ég varð við tilmælum hans.

Síðasti leggurinn
Síðasti leggurinn fól síðan í sér margslungna blöndu af tilhlökkun yfir að nú skyldi haldið til hafnar, þakklæti fyrir að ekkert fór úrskeiðis, eftirsjá þar sem nú væri þessu ævintýri að ljúka, virðingu fyrir æðruleysi björgunarsveitarmannanna í áhöfninni og sannarlega einhverskonar æðruleysi og þreki sem ég hafði þarna sýnt sjálfur.

Við bryggju beið síðan forsvarsmaður hlaupsins og tilkynnti mér að ég ætti að taka myndir af verðlaunahöfum í hlaupinu, núna strax.  Sjóriðan var minni en ég hafði búist við. Mér tókst að skipta um linsu og hlaupa síðan til verðlaunaafhendingar með EOS-inn.

Eftir um það bil 20 mínútur var ég farinn að finna fyrir fingrunum aftur.

---------------------------

Sigurvegarar í kvennaflokki

Sigurvegarar í karlaflokki

Svona í lokin.
Eins og einhver ykkar gætu ímyndað sér, þá er ýmislegt í frásögninni nokkuð fært í stílinn, þó svo í grundvallaratriðum sé um sanna frásögn að ræða.
Forsvarsmenn Gullsprettsins og allt fólkið sem kemur að framkvæmdinni á lof skilið fyrir þennan viðburð (hér tala ég ekki sem hlaupari eða skokkari). Þarna er um að ræða samfélagslegt verkefni sem hefur nú verið stundað í 16 ár samfellt. Það fé sem inn kemur vegna þessa, rennur til góðgerðarmála.
Guttarnir á björgunarbátnum voru svo bara engir guttar, heldur sérlega ábyrgðarfullir björgunarsveitarmenn í sínum mikilvæga þætti í þessu og ég er þeim þakklátur fyrir hve vel þeir fóru með mig í þessari ævintýraför. 
Svo var það fD og sonardæturnar, sem biðu mín þolinmóðar og milli vonar og ótta (reikna ég auðvitað með) á bakkanum, Þeim er hér með þakkað fyrir það. 😉

Segir nú ekki fleira af hlutverki mínu við framkvæmd 16. Gullsprettsins . Kannski verð ég í þyrlu næst.


Hin tápmiklu 12 og þjófagengið (síðari hluti)

  Framhald af þessu Þar sem hin tápmiklu 12 stóðu fyrir utan flóttaherbergið, var óhjákvæmilegt að hugurinn beindist að verkefninu framundan...