20 júní, 2018

Geymsla fyrir gersemar

Skálholtsdómkirkja og það sem hún geymir er ekki bara það sem við köllum oft guðshús. Sannarlega var hún byggð á þessum helga stað, Guði til dýrðar. Kirkjubyggingin er hinsvegar meira en það og því er mikilvægt að halda til haga. 
Skálholt er einn mikilvægasti staðurinn í sögu þjóðarinnar og geymir magnaða sögu um sigra og töp, gleði og sorgir, upprisu og niðurrif, fátækt og ríkidæmi, vald og valdaleysi, misbeitingu og góðverk. Það hefur sjaldan ríkt friður um þennan merka stað og fram á þennan dag hefur verið tekist á um völd, mis opinskátt þó. Það er eitthvað við þessa "þúfu" sem kallar fram í fólki bæði það besta og versta. Það er ekkert öðruvísi með mig. Í mér hafa tekist á mjög andstæð viðhorf til Skálholts, sem ég vil ekki fjölyrða um hér og nú. Það fer þó ekki á milli mála, að Skálholt skiptir þess þjóð miklu máli, ef ekki vegna sögu okkar sem kristinnar þjóðar, þá bara vegna sögunnar, því án hennar værum við ekkert. Svo einfalt er það.

Ég ætla ekki að minnast frekar á mikilvægi Skálholts sem kirkjustaðar eða sögustaðar.
Skálholt geymir þjóðargersemar og stórar gjafir frá vinaþjóðum. 

Þessa mánuðina er verið að flytja listglugga Gerðar Helgadóttur til Þýskalands til viðgerðar og lagfæringar. Nú er unnið við að taka niður siðasta skammtinn, og hann mun svo koma með haustskipum til baka til uppsetningar. Þessu verki hefur miðað ótrúlega vel og þeir eru margir sem hafa lagt hönd á plóg við að fjármagna þetta verk og vinna að því í stóru og smáu.

Gluggarnir eru hinsvegar aðeins fyrsta skrefið í þeirri endurreisn sem unnið er að í Skálholti.

Mósaikmynd Nínu Tryggvadóttur yfir altarinu þarfnast viðgerðar, en í hana komu sprungur í Suðurlandsskjálftunum.

Þak kirkjunnar kallar á yfirhalningu, en í votviðri þarf kórinn að sitja með tilteknum hætti til að forðast dropana sem að ofan falla.

Turnþakið er orðið verulega mosavaxið.

Uppi í turni liggur brotin klukka og hefur legið þar í 16 ár.

Kirkju­klukka í Skál­holts­kirkju féll niður og brotnaði við upp­haf hátíðarmessu í lok Skál­holts­hátíðar um miðjan síðasta sunnu­dag. Þrír bolt­ar sem héldu klukk­unni uppi gáfu sig og heyrðist mik­ill dynk­ur þegar klukk­an, sem mun vera um 400 kg að þyngd, féll niður á gólf. Hátt á þriðja hundrað kirkju­gesta var í kirkj­unni og mun þeim hafa brugðið við dynk­inn. Sr. Eg­ill Hall­gríms­son, sókn­ar­prest­ur í Skál­holti, seg­ir að fall klukk­unn­ar hafi verið inn­an við tvo metra. Klukk­an hafi brotnað í tvennt a.m.k. og seg­ir Gutt­orm­ur Bjarna­son staðar­hald­ari að þegar hafi verið haft sam­band við fyr­ir­tæki sem taka að sér að gera við slík­ar klukk­ur og að ljóst sé að gert verði við klukk­una. Hann seg­ir ómögu­legt að segja til um viðgerðar­kostnað að svo stöddu sem og um virði klukk­unn­ar sjálfr­ar. Alls voru fimm klukk­ur í turn­in­um og seg­ir hann að vandi yrði að finna klukku sem hefði sama tón og sú sem brotnaði. Klukk­an er úr kop­ar­blöndu og seg­ir Eg­ill að hún gæti verið um metri á hæð og eitt­hvað svipað á breidd. Klukk­an er gjöf frá Dön­um og stend­ur ár­talið 1960 á henni. Gutt­orm­ur tel­ur þó að hún sé eldri, seg­ir að gert hafi verið við hana áður en hún kom til Íslands. - mbl 22.07.2002
Tröppurnar upp að kirkjunni eru orðnar illa farnar.

Þetta eru nú bara nokkur atriði sem koma í hugann í fljótu bragði, en það sem átti og á að vera kjarninn í því sem ég er að reyna að koma frá mér er þessi:
Það skiptir engu máli hvaða trú við aðyllumst og hvort við trúum yfirleitt, Skálholt er staður sem þessi þjóð þarf að varðveita í virðingarverðu ástandi. Staðurinn er eitt mikilvægasta táknið um að við erum þjóð meðal þjóða, menningarþjóð sem flytur sögu sína og menningu áfram til komandi kynslóða.  Ég neita að trúa því að við séum svo smá í okkur, að okkur takist ekki að horfa framhjá dægurþrasi þegar um er að ræða að bjarga þeim verðmætum sem Skálholt geymir.

Höldum áfram þessu verki.
Lagfæring glugganna er afburðagott skref í þá átt og vísir að öðru og meira.


Engin ummæli:

Skrifa ummæli

Hin tápmiklu 12 og þjófagengið (síðari hluti)

  Framhald af þessu Þar sem hin tápmiklu 12 stóðu fyrir utan flóttaherbergið, var óhjákvæmilegt að hugurinn beindist að verkefninu framundan...