Trúarleg afskipti (4)

Skálholtskórinn, undir stjórn Hilmars Arnar Agnarssonar, var sannarlega ekki bara þessi hefðbundni kirkjukór sem starfar fyrst og fremst í  og í kringum messuhald eða kirkjulegar hátíðir. Slíkt er í sjálfu sér verðugt verkefni, ekki síst á stórhátíðum, við fermingar eða jarðarfarir. Aðkoma kórsins að þessum venjulegu messum var nú löngum ekki eitthvað sem var áhersluatriði - á seinni árunum var reyndar skipað í svokallaða messuhópa, sem síðan var raðað á sunnudagsmessurnar. Kórinn hafði stærri markmið en svo. Það var kannski einmitt það, að vera stöðugt að takast á við nýja áskorun með nýjum markmiðum, með metnaðarfullum átökum við tónlist af ýmsu tagi, sem gerði það að verkum að ég, í það minnsta, hafði mikla ánægju af þessu starfi. Það var alltaf eitthvað framundan sem manni fannst reyndar stundum vera fyrir utan það sem við myndum ráða við svo sómi væri að, en sem síðan reyndist vera ánægjan ein.

Ég vil halda því til haga, og það bera auðvitað að þakka, að kirkjan (Skálholtsstaður og sóknirnar í Biskupstungum) skópu með sínum hætti grunn fyrir svo öflugt kórstarf - bæði með því að greiða söngstjóranum laun og með greiðslum til kórsins fyrir söng við kirkjulegar athafnir. Ekki er ég svo vel upplýstur um fjármálin að ég viti hverjar upphæðir var þarna um að ræða, en í það minnsta urðu þær til þess, að mínu mati, að það var hægt að halda þessu starfi úti.

Ég þykist nú viss um það, þó ekki viti ég það með vissu, að ekki hafi kirkjustjórnin (þeir sem fóru með málefni kirkjunnar á Skálholtsstað) verið fullkomlega ánægðir með áherslur í starfi Skálholtskórsins. Það má vissulega segja sem svo, að með því að greiða fyrir þetta starf hafi kirkjan átt kröfu á því að starfið miðaði einvörðungu að tónlistarflutningi við kirkjulegar athafnir. Það máttu þeir þó vita, að til þess að söngfólk komi að málum til langframa, skiptir höfuðmáli, að um metnaðarfullt starf sé að ræða og alltaf sé til staðar einhver gulrót, eða áskorun. Gulrætur og áskorun þess fólks, sem kaus að starfa með Skálholtskórnum fólust í því að gera miklu meira en það sem rúmaðist innan veggja kirknanna í Biskupstungum.

Kórferð til Ítalíu 2008 - Á Caprí með Bubbu og Kristni

Tónlist er, eins og segir í inngangi að tónlistarstefnu kirkjunnar: "Forspil eilífðarinnar". Hún er ekki einskorðuð við ákveðna tegund, eða ákveðnar byggingar. Hvar sem hún er flutt gegnir hún hlutverki sínu - að gera mannskepnuna betri, að sætta hana betur við hlutskipti sitt, vekja með henni von, og dýpka skilning hennar á tilverunni.

Þá kem ég enn að því sem ég  hef svo sem áður nefnt á þessum síðum: kirkjan er eitt - trúin, guðsdýrkunin og lofsöngvar til dýrðar almættinu, er annað, þó þessir þættir skarist vissulega með því að kirkjan sér hlutverk sitt sem utanumhald og skipulag trúmála og býr þannig til ákveðinn ramma, sem hún telur að hæfi trúariðkun. Árið 2008, að mig minnir, var kynnt til sögunnar ný tónlistarstefna þjóðkirkjunnar. Ég vísa hér fyrir neðan til setninga úr þessari stefnu:

Meginstefna Þjóðkirkjunnar varðandi kirkjutónlist er sem hér segir:Musica praeludium vitae aeterna. Tónlistin er forspil eilífðarinnar.
Organistar og kirkjukórar stuðli jafnframt að því að efla safnaðarsöng.Leggja skal rækt við almennan söng safnaðarins.Prestar og söngstjórar styðji almennan söng við kirkjuathafnir svo sem útfarir, hjónavígslur, skírnir og fermingar.Í samræmi við eðli guðsþjónustunnar er hún haldin hátíðleg með söng þar sem söfnuðurinn allur er virkur.Almennur safnaðarsöngur hæfir jafnan helgihaldi og helgidómi með eða án undirleiks.

Þetta hljómar fallega, því verður ekki á móti mælt. Nú hefur þessi stefna varið í gildi í eitthvað um þrjú ár og ég velti því fyrir mér hverju hún hefur breytt. Ég minnist enn orða gamla unglingsins þegar ég kynnti fyrir honum þessa nýju stefnu þjóðkirkjunnar: "Það verður ljóta návælið!"  Hvort sú er raunin, veit ég ekki - hef ekki kynnt mér það.

Ég velti því fyrir mér, að hve miklu leyti það sem ég hef fjallað um hér að ofan, hafði áhrif á það að formlegu  starfi Hilmars Arnar hér í uppsveitum lauk.

Ætli ég kíki ekki á gulræturnar næst þegar ég fjalla um þetta málefni.